40 yaş sonrası hareketsiz bir yaşantısı olan ve daha ileri yaşlarda düzenli yürüyüşler veya aktiviteler yapmayan kişilerde hastalık daha sık ortaya çıkmakta ve daha hızlı ilerlemektedir. Emekli hastalığı olarak bilinen KOAH nedeni ile ülkemizde her yıl 40 bine yakın vatandaşımız hayatını kaybediyor. Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) KOAH Çalışma Grubu her yıl Kasım ayı içinde toplumun KOAH farkındalığını artırmak ve bilinçlendirmek amacıyla değişik aktivasyonlar gerçekleştiriyor. TÜSAD KOAH Çalışma Grubu Başkanı, Göğüs Hastalıkları Uzm. Prof. Dr. Can Öztürk ''10 KOAH'lı hastadan sadece birisi hastaneye veya doktora başvuruyor. Tüm dünyada bu oran yaklaşık 4 hastadan 1’i şeklinde. Ama bizim ülkemiz açısından baktığımız zaman gerçekten insanlar bu hastalıkla beraber yaşadıklarının farkına varmıyorlar'' dedi. Bilerek Nefes Alın! KOAH önemli bir küresel halk sağlığı sorunu olmaya devam ediyor. KOAH Küresel Girişimi (Global Initiative of Obstructi ve LungDiseases – GOLD) önderliğinde 2002 yılından bu yana her yıl Kasım ayında Dünya genelinde KOAH günü etkinlikleri düzenlenmektedir. 2016 yılının sloganı 'Bilerek Nefes Al' olarak belirlendi. Bu slogan KOAH tanı, tedavi ve korunması ile ilgili konuları kapsıyor. Sigara bıraktırılması, erken tanının konulması, solunum fonksiyon testinin önemi, fiziksel aktiviteler, belirti kontrolü, uygun beslenme, uygun ilaç kullanımı ve başka hastalıklara da neden olmasıve bunların yönetimi konularına dikkat çekiliyor. Prof. Dr. Can Öztürk, KOAH’ ın tüm dünyada ve ülkemizde çok yaygın görülen bir hastalık olduğunu veağırlıklı olarak sigaraya bağlı olarak geliştiğini belirtti. Sigara içen kişilerin yaklaşık yarısında 40 yaş sonrası bu hastalığın ortaya çıktığı bilgisini veren Prof. Dr. Öztürk; “Özellikle sigara içen kişiler de 40 yaş sonrası yolda yürürken, merdiven çıkarken, biraz uzun mesafeli efor gerektiren işleri yaptıklarında meydana gelen tıkanma, erken yorulma ve nefes darlığı şikayetini insanlar yaşa ve içtiği sigarayabağlı olarak yorumluyorlar. Aslında bakarsanız büyük olasılıkla altta yatan neden KOAH'ın ilk belirtileri oluyor. Ne kadar erken tanı konursa tedavide o kadar başarılı olup hastalığın ilerlemesi önlenebiliyor. İşte Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği olarak biz toplumda bu hastalığa yönelik farkındalığın ve bilinçlenmenin artması amacıyla,Kasım ayı boyunca Dünya KOAH Farkındalık aktiviteleri kapsamında değişik kuruluşların desteğini alarak toplumu bu konuda bilgilendirme faaliyetleri yapıyoruz'' dedi. Farkındalık çalışmaları Türkiye Basketbol Federasyonu desteği ile yaptıkları bir ortak çalışmadan bahseden Prof. Dr. Öztürk; ''Özellikle geçtiğimiz hafta sonu oynanan Basketbol Süper Ligi maçlarında basketbolcular sahaya bu konuda insanlara mesaj verebilecek şekilde donanımlı olarak çıktılar. Basketbol Süper Ligi maçlarında özellikle TV’de canlı yayınlanan maçlarda bu çalışma yapıldı. Diğer kuruluşlarla da birlikte bir çok faaliyetimiz olacak. Özellikle bu hafta ve bu ay içerisinde ve uzun dönemde insanlarımızın bu hastalığın farkında olarak nefeslerinin kıymetini daha iyi bilmelerini amaçlıyoruz ve gerçekten rahat bir nefes almanın çok değerli bir şey olduğunu herkesin hissetmesini hedefliyoruz. Ülkemizde KOAH yaygın bir sağlık sorunu. Toplumumuzdaki sigara içme oranının yüksek olmasına bağlı olarak gün geçtikçe KOAH tanısı konulan hasta sayısı artmakta. Artan hasta sayısına rağmen, nefes darlığının olduğunu fark etmeyen KOAH’ lı hasta sayısı oldukça yüksek. Erken tanının önemi bu noktada devreye giriyor.”şeklinde konuştu. KOAH HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER Kısaca KOAH adı verilen “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı” sigaraya bağlı olarak en sık ölüme yol açan, kalıcı ve ilerleyici akciğer hasarı ile karakterize bir solunum yolu hastalığıdır. KOAH özellikle yaşlı nüfusun hastalığıdır. En sık 60 yaş üstü sigara içmiş veya içmeye devam eden , tozlu ortamlarda yaşayan veya çalışmış kişilerde ortaya çıkmaktadır. Bugün özellikle ABD’de “ Emekli Hastalığı” olarak bilinmektedir. 40 yaş sonrası hareketsiz bir yaşantısı olan ve daha ileri yaşlarda düzenli yürüyüşler veya aktiviteler yapmayan kişilerde hastalık daha sık ortaya çıkmakta ve daha hızlı ilerlemektedir. Bu durumun özellikle vurgulanması hastalığa yönelik bilinci artırma açısından, sigara bırakma mesajı kadar önemlidir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya genelinde 2000’li yıllarda en önemli dördüncü ölüm nedeni olarak saptanmış ve 2020 yılında da üçüncü sıraya çıkacağı öngörülmüştür. Türkiye’de ise 2003-2004 yıllarında T.C. Sağlık Bakanlığı’nca yürütülen ve 50 bin haneyi kapsayan “Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet-Etkililik Projesi” isimli çalışmada KOAH’ ın köylerde ve kentlerdeki tüm ölümlerin %5.8’inden sorumlu olduğu ile ülkemizdeki en önemli 3. ölüm nedeni olduğu vurgulanmıştır. Her yıl 40 bine yakın vatandaşımızın KOAH nedeni ile hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Daha çok ileri yaşlarda (60 yaşından sonra) ortaya çıkan bu hastalığın Avrupa ve Amerika’ya göre belirgin şekilde daha genç bir nüfusa sahip olmasına rağmen Türkiye’de bu kadar ön planda olması son derece düşündürücüdür. Ülkemizdeki bu üzücü durum kuşkusuz hala çok yüksek olan sigara içme oranları ile açıklanabilir. Dünya’da 200-300 milyon Türkiye’de ise halen 3-4 milyon civarında KOAH’ lı hasta olduğu tahmin edilmektedir. Ülkemizdeki yaş ortalamasının artması ve özellikle de 60 yaş üstü nüfusun hızlı artışı nedenleri ile dünya ortalamalarına göre zaten yüksek olan KOAH’ lı hasta sayısında ve KOAH nedenli ölümlerde patlama yaşanması kaçınılmaz olacaktır. Ölümlere yol açmasının yanı sıra tüm dünyada önemli bir sakat bırakma nedeni de olan KOAH hastalığının tedavi masrafları yönünden toplam sağlık bütçeleri içerisinde %4 gibi önemli bir yere sahip olduğu da unutulmamalıdır.
Editör: TE Bilisim