Eğitim, oyun tasarımcısı ve Öğrenme Tasarımları kurucusu Tuğba Çanşalı, bir çocuğun erkek olduğu için asla balet veya aşçı olmayı hayal edemediğini ya da bir kız çocuğunun bilim, siyaset ve mühendislik alanlarında hep erkek rol modelleri gördüğü için hiç bu alanda başarılı olabileceğini düşünemediğini söylüyor. Tam da bu nedenle daha ileriki yaşlarda bu alanlara hiç yönelmeyen çocuklara ulaşarak bu durumun önüne geçebilmek için en hızlı ulaşılacak kanalın oyun olduğuna inanan Çanşalı ve ekibi, akademisyenler, çocuk gelişim uzmanları, toplumsal cinsiyet eşitliği alanında çalışan uzmanlar, grafik tasarımcılar, proje danışmanları ve hikaye anlatıcıları gibi birçok farklı alandan uzmanın desteğiyle hazırladıkları TEK›lerleçocukların bu konuyu sorgulamasını, tartışmasını, bunları yaparken de bolca eğlenerek öğrenmesini sağlayacak bir masa oyunu ile alanında önemli başarılara imza atmış kadın/erkek rol modellerin hikayelerini anlatan posterlerden oluşan bir kit tasarlıyorlar. Sivil Toplum Kuruluşları ve Gençlik Merkezlerinde TEK'in pilot uygulamalarını yaparak hem çocuklardan hem de öğretmenlerden büyük ilgi görünce "Neden daha çok okul olmasın?" düşüncesi ile Türkiye›nin dört bir yanındaki okullarda oyunun oynatılması ve birçok çocuğa faydalı olma fikri ile kampanyanın temasını "100 "YUN, 100 OKUL" olarak belirliyorlar.
TEK, hak temelli, eşitlikçi bir yaklaşımla oluşturulmuş bilgi, aktivite ve oyunları içerir. 9-14 yaş arasındaki çocuklarda toplumsal cinsiyet eşitliğini düşündüren, sorgulatan ve konuyla ilgili farkındalık yaratan yenilikçi bir kit olarak kurgulanıyor. Eğitim sistemi ve aile içi tutumlar, toplumsal cinsiyet rollerinden kaynaklı eşitsizlikleri pekiştirerek yeniden üretiyor.
Türkiye’de 1000 bilim insanından
sadece 128’i kadınken, kadın ve erkek
arası eşitsizlikte Türkiye 144 ülke
arasında 130. Sırada
Okul duvarlarında sadece erkek bilim insanlarının ya da kahramanların posterleri bulunuyor. Çocukların rol model olarak alabileceği güzel kadınların posterleri yer alıyor. Öğrenme Tasarımları ise, hayal gücüne KET vurmamak ve çocukların bugüne ve geleceğe cinsiyet kaplarından çıkarak özgür ve eşitlikçi bakmalarını sağlamak için TEK’i hazırlıyorlar.
"İmece" ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı"nın (UNDP) desteklediği kitlesel fonlama akademisine seçilen altı kişilik ana ekipte kurucu Çanşalı’nın dışında Crownfunding Koordinatörü ve Uluslararası projeler uzmanı Ayça Bağcı, Çocuk Gelişimi Uzmanı ve Eğitim ve oyun tasarımcısı& danışmanı Miraç Öztürk, Çocuk Gelişimci ve Eğitim ve oyun tasarımcısı Nurşah Yılmaz bulunuyor. Sosyal Medya KoordinatörüMurat Şahbaz, Grafik Tasarımcı Gizem Erdem ve Sanat Danışmanı Melek Kodat’ın da yer aldığı Öğrenme Tasarımları ekibi, eylül ayından itibaren okullara yayılacak olan “100 OYUN 100 OKUL” kampanyası kapsamında sosyal medya üzerinden yaptıkları duyuru sonrası yalnızca 2 günde 200’den fazla okuldan talep alıyorlar.
Dünyaca ünlü piyanistimiz İdil Biret, Fransız Devlet Balesi›ne seçilen ilk yabancı olan baletimiz Tan Sağtürk, kendi kategorisinde dünya rekoru kıran ve henüz 12 yaşındaki buz patencimiz Efe Çetiz gibi birçok isimde kendi hikayelerini “100 OYUN 100 OKUL” sosyal sorumluluk projesiyle paylaşarak projeye destek veriyor.
Yaşam hepimize sadece cinsiyetlerimizden dolayı keskin roller biçtiği ve bu ayrımın en çok da okullarda belirginleştiği inancıyla harekete geçen “100 OYUN 100 OKUL” projesi, ilk ve en önemli amaçlarının çocukların toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda düşünmeleri, sorgulamaları, tartışmaları ve yorum yapmaları olduğunu söyleyerek oyunu tasarlamaya başladıkları andan itibaren yaptıkları uygulamalar, gözlemler ve saha araştırmaları sırasında bu amaçlarına oyun aracılığıyla ulaştıklarını belirtiyorlar.
Oyunlarla beraber toplumsal cinsiyet
algısında eşitlik aşılanıyor
Çanşalı, gazetemize yaptığı açıklamada TEK’lerin içerisinde bulunan oyun kartlarından bahsediyor;
“Masa oyunu içerisinde beş farklı etap bulunuyor. “Arkadaşını Bul” kartlarında süreç boyunca Türkiye›nin birçok yerinde aynı anda uyguladığımız «Kadın-Erkek denince akla ilk gelen kelime» anketinde aldığımız cevapların oyuna uyarlanmış hali yer alıyor. Örneğin "nazik davranan" , "yemek yapan» gibi davranışlar kadınlar için söylenirken; "lider olan" , "futbol oynayan" gibi davranışlar erkekler için söylendi. Biz bu kalıpların yerini değiştirdik ve "Nazik davranan bir erkek arkadaşını söyle" gibi kalıpların dışına çıkılacak cümlelere yer verdik.
“Tahmin Et” kartlarında Türkiye›de alanında başarılı olan kadın/erkek sanatçı , sporcu, bilim insanları , vb. kişilerin hayat hikayelerine değindik ve çoktan seçmeli sorulara yer verdik.
“Dili Düzelt” kartlarında günlük hayatta kullandığımız ayrımcı kelimeler, deyimler ve söz kalıplarını sorgulamalarını ve alternatif kelimeler / söz kalıpları oluşturmalarını ist edik.
“Ülkeler” kartlarında farklı ülkelerin eşitliğe yönelik koyduğu kuralları ya da yaşadığı olayları tartışmalarını ve ülkemize uyarlamalarını bekliyoruz.
“Empati” kartlarında ise bir hikaye veriyoruz ve «B u hikayedeki karakterlerin yerinde siz olsaydınız ne yapardınız ?» diye soruyoruz . Çocukların bu kartlar üzerinden olaylar arasında empati kurarak sorgulamalarını istiyoruz” diyor.
Proje kapsamında çocuklara “Çöp İnsan: Toplumsal Cinsiyet Algısı Formu uygulaması, 36 oyuncak incelemesi, 10 kitap incelemesi, 6 animasyon film incelemesi” yapılacak.
Kampanyaya maddi destek sağlandıkça, bu oyunların Türkiye'nin çeşitli illerindeki okullara gönderilmesi sağlanacak. 60 gün sürecek olankampanyaya destek vermek isteyen kişiler ve kurumlar Öğrenme Tasarımları sosyal medya adreslerinden paylaşılacak kitlesel fonlama sayfasından destek olabilirler.
Editör: TE Bilisim
