DA?nya EmekA�i KadA�nlar GA?nA?a��nde TA?rkiyea��de 11 milyonu aAYkA�n kadA�n, A�alA�AYma hayatA�na katA�lmaksA�zA�n ev iAYleri nedeniyle aile ortamA�nda emeAYini harcA�yor YILDIZ YAZICIOAzLU (ANKARA) - DA�SKa��e baAYlA� Genel-A�AY SendikasA�a��nA�n yayA�mladA�AYA� rapora gA�re; TA?rkiyea��de kadA�nlarA�n iAYgA?cA?ne katA�lma oranA� yA?zde 32,5 iken, 11 milyondan fazla kadA�n evlerinden a�?A?cretsiz aile iAYA�isia�? konumunda bulunuyor. DA�SKa��e baAYlA� Genel-A�AY SendikasA�, DA?nya EmekA�i KadA�nlar GA?nA?a��nA?n yaratA�cA�sA� iAYA�i kadA�nlar anA�sA�na yayA�mladA�AYA� raporunda, TA?rkiye genelinde kadA�nlar ve iAY yaAYamA� hakkA�nda verileri ortaya koydu. Rapordaki veriler, 2017 yA�lA� sonu itibariyle TA?A�K, OECD, AB, sendikalar gibi pek A�ok kaynaktan birleAYtirildi. TA?rkiye nA?fusunun yA?zde 49.8a��ini kadA�nlar oluAYturmasA�na raAYmen iAY yaAYamA�nda her 10 kadA�ndan sadece 3a��A? yer alA�yor. A�AY yaAYamA�nda eAYitlik saAYlanamadA�AYA�nA� vurgulayan raporda, a�?TA?rkiyea��de kadA�nlarA�n iAYgA?cA?ne katA�lma dA?zeyi, OECD ve ABa��ye A?ye A?lke ortalamalarA�nA�n A�ok altA�ndadA�r. YA�llA�k verilere gA�re, 2016 yA�lA�nda kadA�nlarA�n iAYgA?cA?ne katA�lma oranA� TA?rkiyea��de yA?zde 32,5 iken; OECD A?ye A?lke ortalamalarA�nda yA?zde 51,9, AB A?ye A?lke ortalamalarA�nda yA?zde 46a��dA�ra�? denildi. Raporda, kadA�n haklarA� savunucularA� yaklaAYA�mA�yla a�?ev hanA�mA�a�? kavramA�yla kadA�nA� evdeki iAY yA?kA?ne mahkum eden durum gA�z ardA� edildiAYi iA�in a�?A?cretsiz aile iAYA�isia�? tanA�mlamasA� kullanA�ldA�. Raporda, a�?A�stihdam edilen kadA�nlarA�n iAYteki durumuna bakA�ldA�AYA�nda ise; A?cretli, maaAYlA� veya yevmiyeli olarak A�alA�AYan kadA�nlarA�n sayA�sA� artarken, kendi hesabA�na ve A?cretsiz aile iAYA�isi olarak A�alA�AYan kadA�nlarA�n sayA�sA� dA?AYmA?AYtA?r. A?cretli, maaAYlA� veya yevmiyeli olarak A�alA�AYan kadA�n oranA� 2014 yA�lA�nda yA?zde 60 iken, 2016 yA�lA�nda yA?zde 63a��e, 2017 yA�lA� KasA�m ayA�nda ise yA?zde 65,2a��e yA?kselmiAYtir. A?cretsiz aile iAYA�isi olarak A�alA�AYan kadA�nlarA�n oranA� ise 2014 yA�lA�nda yA?zde 29,4 iken, 2016 yA�lA�nda yA?zde 26,3a��e gerilemiAY, 2017 yA�lA� KasA�m ayA�nda ise yA?zde 24 olmuAYtura�? ifadeleri kullanA�ldA�. TA?rkiyea��de iAY hayatA�ndaki kadA�nlarA�n yA?zde 44a��A?nA?n ise kayA�t dA�AYA� A�alA�AYtA�rA�ldA�AYA� da aA�A�klandA�. Raporda, a�?A?cretsiz aile iAYA�isi her 10 kadA�ndan 9a��u, kendi hesabA�na A�alA�AYan her 10 kadA�ndan 7a��si, A?cretli maaAYlA� veya yevmiyeli A�alA�AYan her 10 kadA�ndan 2a��si kayA�t dA�AYA� A�alA�AYtA�rA�lmaktadA�r. Bu durum kadA�nlarA�n A�alA�AYma hayatA�nda daha gA?vencesiz olmalarA�nA�n yanA� sA�ra en temel saAYlA�k, emeklilik gibi haklardan mahrum kalmalarA�na neden olmaktadA�ra�? denildi. A?niversite mezunu genA� kadA�nlar da iAYsiz Raporda, ayrA�ca a�?A?cretsiz aile iAYA�isia�? statA?sA?ndeki kadA�nlar da a�?iAYsiz kadA�nlara�? olarak deAYerlendirilerek, a�?GeniAY tanA�mlA� kadA�n iAYsizliAYia�? kavramA� kullanA�ldA�. Evdeki kadA�nlar hariA� tutulduAYunda TA?rkiyea��deki kadA�n iAYsizliAYioranA� ise; 2014 yA�lA�nda yA?zde 11,9, 2015 yA�lA�nda yA?zde 12.7 iken 2016 yA�lA� sonunda ise yA?zde 13,7a��yeyA?kseldi. Ancak a�?geniAY tanA�mlA� kadA�n iAYsizliAYia�? bakA�mA�ndan ise ortaya daha olumsuz bir tablo A�A�ktA�. Raporda, a�?2014 yA�lA�nda 2 milyon 788 bin olan geniAY tanA�mlA� kadA�n iAYsizliAYi 2016 yA�lA�nda 2 milyon 959 bine ve son olarak 2017 yA�lA� KasA�m ayA�nda 2 milyon 896 bine ulaAYarakyA?zde 24,5 olmuAYtura�? denildi. Bunun yanA� sA�ra raporda, a�?A?lkemizde genA� kadA�n iAYsizliAYi OECD ve AB A?ye A?lke ortalamalarA�nA�n yaklaAYA�k 2 katA�dA�r. 2014 yA�lA�nda yA?zde 20 olan genA� kadA�n iAYsizliAYi, 2016 yA�lA�nda yA?zde 23,5a��e,2017 yA�lA� KasA�m ayA�nda ise yA?zde 25a��e A�A�kmA�AYtA�r. KadA�nlar iA�in iAYsizlik yA?ksekA�AYrenim mezunu olma durumunda da A�ok fazla deAYiAYmiyor. YA?ksekA�AYrenim mezunu kadA�nlarA�n iAYsizlik oranA� 2016 yA�lA� iA�in yA?zde 16,9 olarak gerA�ekleAYtia�? denilmesi de dikkat A�ekti. A�AYsizlik ve kayA�t dA�AYA� istihdam sorunlarA�na raAYmen kadA�nlarA�n pek sendikalA� olmayA� tercih etmediAYi de aA�A�klandA�. Rapora gA�re; a�?TA?rkiyea��de sendikal A�rgA?tlenme kadA�n ve erkek iAYA�iler iA�in yA�ldan yA�la artA�AY gA�sterse de yine de yetersiz. 2014 Ocak ayA�nda yA?zde 4,6 olan kadA�nlarA�n sendikalaAYma oranA�, 2018 Ocak ayA�nda yA?zde 8,1a��e A�A�kmA�AYtA�r. Ancak bu oran erkek iAYA�ilerin sendikalaAYmasA� ile kA�yaslanamayacak kadar az. Erkek iAYA�ilerin sendikalaAYma oranA� ise yA?zde 10,6a��dan yA?zde 13,5a��e yA?kselmiAY durumda.KayA�t dA�AYA� istihdamA� da iA�ine alarak yapA�lan yaptA�AYA�mA�z hesaplamada kadA�n iAYA�ilerin gerA�ek sendikalaAYma oranA� yA?zde 6a��lara dA?AYA?yor. KadA�nlar kreAY, yaAYlA� bakA�m evleri talep ediyor DA�SKa��e baAYlA� Genel-A�AY SendikasA�, 8 Mart DA?nya EmekA�i KadA�nlar GA?nA?a��nde kadA�nlarA�n iAY yaAYamA�nda A�ok daha fazla gA�rA?nA?r olabilmesi iA�in talepleri de sA�raladA�. Raporda o talepler AYA�yle aA�A�klandA�: a�?1. KadA�n istihdama katA�lA�mA�nA� gA?A�lendiren ve cinsiyet eAYitliAYini gA�zeten sosyal politika A�nlemleri alA�nmalA�dA�r. KadA�nlara A�zgA? gA�rA?len ev iA�i sorumluluklarA�n A�A�zA?mA? iA�in kamu politikalarA� hayata geA�irilmelidir. A�zellikle kamu kurumlarA� ve yerel yA�netimler tarafA�ndan A?cretsiz kreAY, gA?ndA?z bakA�m evi, hasta ve yaAYlA� bakA�m evleri gibi merkezler aA�A�lmalA�dA�r. 2. KadA�nlarA�n A�alA�AYma hayatA�nda insana yakA�AYA�r iAY, gelir ve sosyal gA?vencesinin olduAYu A�alA�AYma koAYullarA� yaratA�lmalA�dA�r. 3. KadA�nlarA�n iAY hayatA�nda karAYA�laAYtA�klarA� A?cret eAYitsizliAYi, terfi sA?recinde ayrA�mcA�lA�k gibi sorunlarA�na karAYA� ayrA�mcA� ve cinsiyetA�i politikalardan vazgeA�ilmelidir. 4. A?crette kesinti olmadan ebeveyn izni kadA�n ve erkeAYin eAYit bir AYekilde kullanmasA� AYartA�yla yeniden dA?zenlenmelidir. 5. A�AYyerlerinde kadA�nlara yA�nelik AYiddet ve tacizde kadA�nA�n beyanA� esas alA�nmalA�, denetim ve ceza mekanizmalarA� iAYletilmelidir. 6. Sendikalar, kadA�nlarA�n yoAYun olduAYu iAYkollarA�na ve istihdam biA�imlerine yA�nelik A�rgA?tlenme modelleri geliAYtirmelidir. 7. SendikalA� kadA�n iAYA�ilerin A�zgA?n sorunlarA�na yA�nelik toplumsal cinsiyet eAYitliAYine duyarlA� toplu sA�zleAYmeler yapA�lmalA�dA�r.a�?