PARİS - Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, İtalya, Yunanistan ve Macaristan’a akın eden sığınmacıların üye ülkelere adaletli şekilde nasıl dağıtılacağını kapsamlı bir eylem planı ile belirledi.
AB Komisyonu’nun mayıs ayında açıkladığı 40 bin sığınmacıyı dağıtım planının ardından, son açıkladığı eylem planında, üç ülkede barınan 120 bin kişinin 22 ülkeye kota sistemi ile dağıtımı öngörülüyor.
Ülkelere uygulanacak sığınmacı kotalarında, üye ülkelerin büyüklüğü, gayri safi milli hasılası, ülkenin daha önce kabul ettiği sığınmacı sayısı ve işsizlik oranı başlıca kriter alınıyor.
Komisyonun planına göre, Danimarka sığınmacıların dağıtımı planına katılmıyor. İngiltere ve İrlanda'nın katılımı ise kendi alacakları karara bırakılıyor.
Plana göre, AB’ye üye 22 ülke, İtalya’dan 15 bin 600, Yunanistan’dan 50 bin 400 ve Macaristan’dan 54 bin sığınmacı alacak.
Plan uyarınca, sığınmacı kabul eden üye ülkelere, kişi başına 6 bin avro AB bütçesinden mali destek sağlanacak. Bu amaçla, AB bütçesinden üye ülkelere 780 milyon avro mali destek sağlanacak. Geçici süre ile sığınmacılara kapılarını açan Yunanistan, Macaristan ve İtalya ise kişi başına 500 avro mali destek alacak.
Komisyon planı, üye ülkelerin önerilen sığınmacı kotalarına itiraz etmeden kabul etmelerini ancak bir doğal felaket halinde bu sorumluluktan mali destek vererek muaf olmalarını öneriyor.
Plana göre, AB içinde bu üç ülkeden en fazla sığınmacıyı Almanya kabul edecek. Almanya’nın 31 bin 443 sığınmacı kabul etmesini öngören plan, Fransa’nın 24 bin 31, İspanya’nın 14 bin 931, Polonya’nın 9 bin 287, Hollanda’nın 7 bin 214, Romanya’nın 4 bin 646, Belçika’nın 4 bin 564, İsveç’in 4 bin 469, Avusturya’nın 3 bin 640, Portekiz’in 3 bin 74, Finlandiya'nın 2 bin 398 sığınmacıyı kabul etmesini öngörüyor. AB üyeleri içinde en az sığınmacıyı 133 kişi ile Malta ve 274 kişiyle Güney Kıbrıs Rum Kesimi alacak.
Ayrıca Çek Cumhuriyeti 2 bin 978, Bulgaristan bin 600, Slovakya bin 502, Hırvatistan bin 64, Litvanya 780, Slovenya 631, Letonya 526, Lüksemburg 440, Estonya 373 sığınmacıyı kabul edecek.
Suriye ve Iraklılar için öncelik
AB Komisyonu kriterlerine göre, ülkelerinde baskı ve zulüm altında olan Suriye, Irak ve Eritreli sığınmacılara üye ülkelere dağıtımda öncelik verilecek. Yine Komisyon kriterine göre bir ülkeye gönderilen sığınmacı başka bir AB üyesi ülkeye ikametgahını taşıyamayacak.
Raporda, sığınmacıların kabulü ile ilgili Dublin Sözleşmesi'nin yerine getirilmesinin son krizle zorlaştığı hatırlatıldı, krizin daha uzun süreceği de dikkate alınarak AB içinde "daimisığınmacı dağıtım mekanizması" kurulmasının gerekliliğine işaret edildi.
Yeni kurulacak sığınmacı dağıtım mekanizması ile sorunlara acil yanıt ve çözüm imkanı sağlanması öngörülüyor. Yine bu daimi mekanizma ile altı ayda bir üye ülkelere gelen sığınmacıların durumu ile ilgili gelişmeler yeniden değerlendirmeye tabi tutulacak.
AB Komisyonu raporunda, sığınmacıların dönüş operasyonları için birlik bütçesinden 2014 ve 2020 yılları arasında 800 milyon avro ayrılacağı hatırlatıldı.
AB Komisyonu ayrıca üye ülkelerin sığınmacıların kısa ve uzun dönemde dönüşü ile ilgili olarak bir eylem planı hazırlanmasını istedi. Bu plan uyarınca, AB dönüş direktifi yeni gelişmeler ışığında 2017 yılında tekrar gözden geçirilecek. Ayrıca sığınmacıların dönüşü ile ilgili kuralların ayrıntılı bir şekilde belirleneceği bir el kitabının basılması öngörülüyor.
Komisyon planında, AB içinde sığınmacı kabulü konusunda, sığınmacıların geldiği güvenli ülkelerin belirlenmesinde her üye ülkenin kendi listesinin olduğu ve bu konuda bir ortak liste yapılamadığına işaret edildi.
Planda, AB ile başlattıkları tam üyelik müzakereleri ve diğer kriterler göz önüne alınarak Arnavutluk, Bosna-Hersek, Kosova, Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye gibi ülkelerin, AB’nin sığınmacı başvurularında "güvenli ülkeler listesine" alınması istendi.
