ANKARA -A�Son yA�llarda yapA�lan bilimsel A�alA�AYmalar, bebek sahibi olmak isteyen A�iftlerin, o andan itibaren kendilerine bir anlamda A�eki-dA?zen vermeleri gerektiAYini ortaya koyuyor! Yani birtakA�m kurallar var ki, anne adayA� hamile olmadan A�nce bu kurallara uyarak hamileliAYe kendini hazA�rlamalA�, baba adayA� da aynA� AYekilde A?zerine dA?AYenleri yapmalA�. a�?SaAYlA�klA� yaAYam alA�AYkanlA�klarA� edinmeka�� olarak A�zetlenebilecek bu kurallarA�n hamilelik dA�neminde anne karnA�ndaki bebeAYin fiziksel, zihinsel ve ruhsal geliAYiminin saAYlA�klA� olabilmesi iA�in son derece A�nemli olduAYunu vurgulayan AcA�badem Maslak Hastanesi Beslenme ve Diyet UzmanA� Fatma TuranlA�, saAYlA�klA� beslenmeden dA?zenli egzersize, ideal kilodan sigara ve alkolden kaA�A�nA�lmasA�na dek uyulmasA� gereken 10 kritik kuralA� anlattA�, A�nemli uyarA�lar ve A�nerilerde bulundu. Demir depolarA�nA�zA� doldurun Demir eksikliAYi A?lkemizde A�zellikle kadA�nlarda A�ok yaygA�n bir sorun. Bu nedenle hamilelik A�ncesinde olabildiAYince demir depolarA�nA�zA� doldurun. HA?crelere oksijen taAYA�nmasA�nda kritik A�neme sahip olan demir, hamilelik sA?recinde bebeAYinizin gA?A�lA? bir baAYA�AYA�klA�k sistemine sahip olmasA� iA�in vazgeA�ilmez rol oynuyor. Demirden en zengin besin olan kA�rmA�zA� etin mutlaka tA?ketilmesi gerekiyor. Bununla birlikte diAYer hayvansal gA�dalar, tavuk, balA�k, yumurta, kurubaklagiller, koyu yeAYil yapraklA� sebzeler, pekmez ve kA�rmA�zA� A?zA?mde de demir iA�eriAYi yA?ksek olduAYundan beslenmede yer verilmesi AYart. Yiyeceklerdeki demirin emilimini artA�rmak iA�in C vitamini kaynaAYA� olan maydanoz, biber, portakal, brokoli gibi besinlerle birlikte tA?ketin. DA?zenli egzersiz alA�AYkanlA�AYA� edinin DA?zenli egzersiz yapmak A�zellikle kilo kontrolA? ve vA?cut yaAY oranA�nA� azaltmak iA�in A�ok A�nemli bir faktA�r. Egzersiz aynA� zamanda insA?lin direncini kA�rmak, kan AYekerini dA?zenlemek, iAYtahA� kontrol etmek, enerji harcamasA�nA� artA�rarak daha aktif olmayA� saAYlamak gibi faydalarda saAYlA�yor. HamileliAYe hazA�rlanma sA?recinde saAYlam ve gA?A�lA? bir vA?cut yapA�sA�na sahip olmanA�n en iyi yollarA�ndan birisi. A�deal kilonuzda olun Gerek aAYA�rA� kilo, gerekse anne adayA�nA�n aAYA�rA� zayA�flA�AYA� saAYlA�klA� bebek iA�in hamile kalmadan A�nce mutlaka dA?zeltilmesi gereken sorunlar. Hamilelik dA�neminde kilo vermek doAYru deAYil; bu nedenle hamile kalmadan A�nce ideal kilonuza inmeye A�alA�AYA�n. Fazla kilo ve obezite doAYurganlA�AYA�n azalmasA�na da neden olan; hamilelikte diyabet, hipertansiyon, bebeAYin iri doAYmasA�, doAYum defektleri, sezaryenle doAYum ve A�ocukluk A�aAYA� AYiAYmanlA�AYA�na da yol aA�abilen A�nemli bir saAYlA�k sorunu. VA?cut kitle indeksinizin 25a��in A?zerinde olmasA� fazla kilo, vA?cut yaAY oranA�nA�n yA?ksek olmasA� anlamA�na geliyor. VA?cut kitle indeksinin 18a��in altA�nda olmasA� da anne adayA�nA�n kA�sA�rlA�k sorunuyla karAYA�laAYmasA�na neden olabileceAYi gibi, saAYlA�k sorunlarA�na yol aA�abilir. Kalsiyum tA?ketiminiz yeterli olsun Kalsiyumdan yeterli beslenen anne adayA�nA�n hap olarak kalsiyum almasA�na gerek yok. Kalsiyumdan zengin olan sA?t ve yoAYurttan 500-750 ml. tA?ketmek gA?nlA?k kalsiyum ihtiyacA�nA�n yA?zde 75a��ini saAYlA�yor. DiAYer kalsiyum kaynaklarA� olan peynir A�eAYitleri, sebze ve meyvelerle kuruyemiAYler de tA?ketilerek kalsiyum ihtiyacA� karAYA�lanA�r. Kalsiyum kemik ve kA�kA�rdak geliAYimi, saAYlA�klA� diAY oluAYumu, kas ve sinir sisteminin normal A�alA�AYmasA�, hA?cresel A�alA�AYmalarA�n dA?zenli ve sA?rekli olmasA�, kanA�n pA�htA�laAYmasA�, kan basA�ncA�nA�n normal dA?zeyde seyretmesi gibi vA?cutta A�nemli fonksiyonlarA� olan bir mineral. Yeterli ve dengeli beslenin Beslenme ve Diyet UzmanA� Fatma TuranlA� a�?A�ocuk sahibi olmak isteyen anne ve baba adaylarA� iA�in yeterli ve dengeli beslenme A�ok A�nemlidir. SaAYlA�klA� ve yeterli beslenme ve bol su tA?ketimi yumurta kalitesinin ve sayA�sA�nA�n artmasA�na, dolayA�sA�yla doAYurganlA�AYA�n iyileAYmesine yardA�mcA� olur. AynA� zamanda anne adaylarA�nA�n hamilelik dA�neminde artan vitamin mineral protein ihtiyaA�larA�nA� karAYA�lamak iA�in vA?cut depolarA�nA�n dolu olmasA�nA� ve bebeAYin saAYlA�klA� geliAYimini saAYlar. GA?nlA?k tA?ketilen besinler ne kadar A�eAYitli ise vitamin mineral ve diAYer besin A�geleri aA�A�sA�ndan da o kadar zengin olduAYu unutulmamalA�dA�r. BA?yA?me ve geliAYmede,beyin,sinir ve gA�z dokusu geliAYimi iA�in A�nemli rol oynayan omega 3 yaAY asitlerinin alA�nmasA� iA�in haftada 1-2 defa balA�k tA?ketimine A�zen gA�sterilmelidir. BalA�k tA?ketilemediAYi durumlarda balA�k yaAYA� iA�eren haplar kullanA�labilir. Beslenme alA�AYkanlA�klarA� iA�inde hazA�r gA�dalar, paketli yiyecekler, asitli iA�ecekler gibi katkA� iA�eriAYi A�ok olan gA�dalar varsa onlarA� tA?ketmekten kaA�A�nA�lmalA�dA�ra�? diyor. Folik asit desteAYine baAYlayA�n Hamile kalmaya karar verdiAYiniz zaman hekiminizin de A�nerisiyle folik asit kullanA�mA�na baAYlayA�n ve hamileliAYin 12. haftasA�na kadar dA?zenli kullanA�n. GA?nde 400 mcg alA�nmasA� A�nerilen B grubu bir vitamin olan folik asit, bebeAYinizde merkezi sinir sistemi hastalA�klarA�nA�n oluAYmasA�nA� engelliyor. Folik asitten zengin gA�dalar olan A�spanak, semizotu, brokoli gibi koyu yeAYil yapraklA� sebzeler, portakal gibi turunA�gil meyveler, kurubaklagiller, yumurta sarA�sA� beslenmede mutlaka yer almalA�. Kan AYekerinizi kontrol altA�na alA�n Diyabet hamile kalmak iA�in engel bir durum deAYil ancak hastalA�AYA�n vA?cuttaki etkileri gA�z A�nA?nde tutularak bu durumu A�nleyici veya tedavi edici A�nlemlerin alA�nmasA�, kan AYekeri deAYerlerinin olabildiAYince normal sA�nA�rlarda tutulmasA� fetus saAYlA�AYA� iA�in A�ok A�nemli. A�A?nkA? bebeAYin 5.-6. haftasA�nda baAYlayan beyin omurilik geliAYimi annenin kan AYekeri dA?zeyinden etkileniyor. Diyabet tedavisinde en A�nemli unsur olan beslenme tedavisine A�ok dikkat etmek, A�AYA?n atlamamak, doAYru ve dengeli beslenmeye A�nem vermek gerekiyor. D vitamini dA?zeyi normal olmalA� D vitamini kemik saAYlA�AYA� kadar hA?cresel aktiviteler iA�in de A�ok A�nemli. D vitamini eksikliAYinin fetus ve yeni doAYan kemik geliAYimi A?zerinde olumsuz etkileri bulunuyor. D vitamini fetusun kalp kasA�nda ve beyin geliAYimi A?zerinde, baAYA�AYA�klA�k sisteminin geliAYiminde rol oynuyor. Bu nedenle D vitamini depolarA�nA�n hamilelik A�ncesinde ve sA?resinde yeterli olmasA� bebeAYin saAYlA�klA� geliAYimi iA�in A�ok A�nemli. A�yotlu tuz tA?ketin A�yot tiroid hormonlarA�nA�n yapA�sA�nda bulunan ana madde. Tiroid hormonu bA?yA?me, geliAYme, metabolizma ve A?reme fonksiyonlarA�nda rol oynuyor. DolayA�sA�yla eksikliAYinde zeka geriliAYi, bA?yA?me ve geliAYme yetersizliAYi, guatr gibi bozukluklara neden oluyor. Bu nedenle iyot iA�eriAYi yA?ksek gA�dalar (yumurta, sA?t, balA�k vb) ile iyotlu tuz tA?ketimi A�nemli. BA�ylece A�nlenebilir zeka geriliAYinin en A�nemli nedeni olan konjenital hipotiroidizmin A�nA?ne geA�iliyor. Sigara ve alkolA? bA�rakA�n Beslenme ve Diyet UzmanA� Fatma TuranlA� a�?Alkol erkeklerde sperm kalitesi ve sayA�sA�nA�, kadA�nlarda hamile kalma AYansA�nA� azaltan bir maddedir. Alkol tA?ketimi kalsiyum, folik asit, tiamin, protein gibi besin A�gelerinin emilimini olumsuz yA�nde etkileyerek beslenme yetersizliAYine, kilo alA�mA�na ve fazla yaAYlanmaya sebep olur. A�ocuk sahibi olmaya karar verildikten sonra mutlaka bA�rakA�lmalA�dA�r. Sigara da yumurtlama bozukluAYuna ve spermde deAYiAYikliAYe yol aA�masA� nedeniyle bir an A�nce bA�rakA�lmalA�dA�r. AynA� zamanda sigara vitamin mineral emilimini olumsuz etkiler, kandaki oksijen dA?zeyini azaltA�r. Erken doAYum,dA?AYA?k aAYA�rlA�klA� bebek, ani bebek A�lA?mlerine neden olurken A�ocukluk A�aAYA�nda dikkat eksikliAYi, hiperaktivite, davranA�AYsal anomaliler, A�AYrenme gA?A�lA?AYA?ne yol aA�abilir. Bu nedenle hamile kalmadan ne kadar A�nce sigara bA�rakA�lsa o kadar bu zararlardan bebek korunmuAY olura�? diyor.
Editör: TE Bilisim