Usta çizerlerin buluşma noktası

Karikatür Vakfı’nın destekleriyle geçtiğimiz yıl hayata geçirilen Karikatür Atölyesi, çocuk yetişkin atölyeleri, usta karikatüristlerin söyleşileri ve sergileri ile mizah severleri bir araya getirmeye devam ediyor. Özellikle karikatüre meraklı çocuklara ulaşmayı amaçlayan atölyenin kapısı her yaş grubundan meraklılarına açık

NAZ AKMAN - Obur Mizah Dergisi ve Tasarımcı Kafası Reklam Ajansı’nın kurucusu Karikatürist Emre Yılmaz tarafından Karikatür Vakfı desteğiyle geçtiğimiz yıl kurulan Karikatür Atölyesi, yurt içi ve yurt dışından çok sayıda çizeri ve mizah severi bir araya getiriyor. Karikatüre ilişkin teknik eğitimlerin yanı sıra ünlü çizerleri de bir araya getiren atölyenin en önemli amacı ise çocukları karikatürle tanıştırmak. Atölye henüz bir yaşında olmasına rağmen sekiz ay içinde 21 günlük aralarla 14 karikatür sergisi ile onlarca ustayı Ankaralılarla buluşturdu. Atölyenin, aralarında Nezih Danyal, Kamil Masaracı, Rüştü Erata, Ferit Avcı, Ümit Öğmel, Sait Munzur ve Ali Fuat Süer’in bulunduğu 73 kuşağının 11 ünlü çizerini 40 yıl aradan sonra Ankara’da buluşturduğu organizasyon da büyük ses getirmişti. Kısa sürede hem camiayı bir araya getiren hem de onlarca çocuğa karikatür eğitimi veren atölyenin kurucusu Emre Yılmaz ile söyleştik. Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nden mezun olan Yılmaz’ın, Cumhuriyet, Sabah, BirGün, Evrensel ve Homur gibi gazete ve dergiler başta olmak üzere pek çok yerde çizgileri yer aldı, Obur Mizah Dergisi adına bugüne kadar birçok karikatür sergisi ve yarışması düzenledi. 1994 yılında Nezih Danyal tarafından kurulan Karikatür Vakfı’nın düzenlediği Uluslararası Ankara Karikatür Festivali ekibinde de yer alan Yılmaz, TRT için karikatür-animasyon çalışmalarında da bulundu.Yılmaz aynı zamanda Tasarımcı Kafası Reklam Ajansı’nın da kurucusu. Çocukluğundan bu yana karikatürle ilgilenen Yılmaz, profesyonel olarak 15 yıldır çizim dünyasında yer alıyor. Henüz üniversite sıralarındayken Nezih Danyal ile tanışarak karikatüristliğe profesyonel bir şekilde adım atan Yılmaz, “Üniversite birinci sınıfta Nezih Hoca ile tanıştım. Nezih Hoca Karikatür Vakfı’nın kurucusu olarak 20 yıl boyunca uluslararası karikatür festivalleri düzenleyerek yurt dışından çok önemli çizerleri Türkiye’ye getiren önemli çizerlerden biri. O güne kadar zaten hayatımın içinde olan karikatürü bu kez meslek olarak profesyonel bir biçimde yapmaya karar verdim. Kısa süre içinde vakfa dahil olup, usta çizerlerle bir arada olup, festivallerde yer almaya başladım. Yaklaşık 15 yıldır çiziyorum” dedi. Atölye nasıl kuruldu? “Obur Mizah sanaldan gerçeğe dönüştü” Yaklaşık 13 yıldır dijital olarak yayın yapan Obur Mizah Dergisi’nin sanal olarak yürüttüğü çalışmaları atölye ortamında yürütmeye karar verdiklerini söyleyen Yılmaz, atölyenin fikir babasının da yine Nezih Danyal olduğunu belirtti. Yılmaz, “Karikatür alanında olmama rağmen karikatür eğitimini hiç düşünmemiştim. Obur Mizah, dijital olarak yurt içi ve yurt dışındaki çok sayıda çizeri bir araya getiren bir platformdu. Karikatür haber sitesi olarak oluşturduğumuz bu dergi üzerinden çizerlerle organize olup başta İstanbul olmak üzere çok sayıda şehirde sergiler açarak, söyleşiler gerçekleştiriyorduk. Nezih Hoca Vakıfta verdiği eğitimlere beni davet ederek beni bu atölyeyi açmam konusunda yetiştiriyordu, benim de buna paralel olarak bir karikatür merkezi oluşturma hayalim vardı. Dergi atölyeyi doğurdu diyebilirim. Atölye kurulduktan sonra da dergi de yazılı yayın hayatına başlayarak buranın yayın organı haline geldi. Atölyenin hayata geçirilmesinde de her zamanki gibi Karikatür Vakfı’nın desteğini arkamızda hissettik. Böylelikle sanal ortamda yürüttüğümüz Obur Mizah’da gerçeğe dönüşmüş oldu” diye konuştu. Yılmaz, “Karikatür çocuklara çizerek düşünme yetisi kazandırıyor” Atölyenin amacının karikatüre meraklı çocukları bir araya getirmek olduğunu söyleyen Yılmaz, eğitimler hakkında ise şöyle bilgiler verdi: “Atölyeyi kurmamızın en önemli nedeni karikatürün ihmal edilen sanatsal yönünü ortaya koyabilmek. En önemli amaçlarımızdan biri de özellikle karikatüre meraklı çocuklarla uzun vadeli çalışmalar yürütebilmek. Ressam Numan Seven ile birlikte atölyeye gelen çocuklara ve yetişkinlere temel teknik eğitimler veriyoruz. Karikatür, çocuklara çizerek düşünme yetisi kazandıran aynı zamanda pratik zekayı geliştiren ve hızlı düşünmelerini sağlayan bir sanat. Amacımız çocuklara iyi karikatür çizdirmek değil, çocuk ruhlarıyla hissettikleri her şeyi çizerek ifade edebilmelerini sağlamak. Onlara hayatı karikatürle değiştirebileceklerini göstermek istiyoruz. Her hafta belirlediğimiz temalar üzerinden çizimler yapıyoruz. Çoğu zaman düşündüğümüzü karikatüre tam olarak aktaramayabiliyoruz, bu nedenle onlarca eskizden sonra ifade etmek isteğimiz şeyi yansıtabilmiş oluyoruz. Bunun nedeni de çizen karikatürün sadece çizenin değil 7’den 70’e her yaş grubunun okuyabilmesi, bu elbette herkes için aynı şeyi ifade etmeyebilir ancak ana fikri verilebilmeli. Her Cumartesi günleri çocuk atölyelerini ben, Perşembe günkü yetişkin atölyesini ise Numan Seven yönetiyor. Atölyede düzenlediğimiz çalışmalarla karikatür camiasını bir araya getirmenin yanı sıra özellikle çocukları ustalarıyla tanıştırmaya gayret ediyoruz. Atölyede sergi açan ustalarımız daha sonra çocuklarla beraber atölye çalışmaları yapıyor, ustalarla buluşmaları çok önemsiyoruz. Atölyemizin kapısı herkese açık. Ancak karikatür eğitimi süreklilik gerektiriyor, özellikle yetişkinler eğer bu alana meraklı değilse teknik eğitimlerde çabuk sıkılarak atölyeyi bırakabiliyor.” “Karikatür, eleştiridir” Karikatürün evrensel bir iletişim dili olduğunu belirten Yılmaz, popüler olan karikatür biçiminin güldürü amacı taşıdığını ancak karikatürün kendi içinde çeşitleri olduğunu söyledi. Karikatür hakkında temel bilgiler de veren Yılmaz, “Karikatür, kabaca çizgi ile mizah yapmaktır. Ancak karikatür benim hayatımın olmazsa olmazıdır. Bir iletişim aracıdır, evrensel bir dildir. Karikatürle dünyanın her yerine bir şeyler söyleyebilirsiniz ve bunu yaparken de sayfalarca yazı veya sözcüğe ihtiyaç duymazsınız. Tek bir kare ile tüm derdinizi anlatabilirsiniz. Karikatür toplumda yaşanılan olaylara eleştirel bir gözle de bakar. Her karikatür mutlaka bir mesaj içerir. Çünkü karikatürün olmazsa olmazı mizahtır. Karikatür gücü elinde bulunduranı yani güçlü olan herhangi birini veya bir yapıyı mutlaka eleştirir. Toplumda ters giden, yanlış olan,eksik veya yapılması gerekilenleri eğlenceli, komik ve düşündürücü bir çizimle ifade eder. Karikatür deyince insanların aklına ilk olarak güldürü geliyor ancak güldürünün yanı sıra çok farklı çeşitleri var. Bunlardan biri dergici karikatürlerdir yani yerel ve daha çok yazının yer aldığı komik çizimlerdir. Yazısız yani evrensel karikatür ise sadece çizgi ile derdinizi anlatabilme tekniğidir. Bir diğeri ise editöryel yani güncel politik konuları işleyen karikatür şeklidir. Atölyeye gelen kişilere de bu teknik eğitimleri vererek, temel çizim yöntemlerini öğretiyoruz. Bu çeşitler arasında evrensel karikatür yani yazının olmadığı sadece çizgilerin yer aldığı karikatür biçimi daha çok tercih ediliyor. Evrensel karikatür çizmek çok zordur. Ancak diğer çeşitlere oranla her dönem güncelliğini koruyan yoruma açık olan bir biçim” sözlerine yer verdi. Bu sezon Karikatür Atölyesi’nde neler olacak? Yeni sezonda atölyede yapılacak çalışmalar hakkında bilgiler veren Yılmaz, “Geçtiğimiz yıl yaptığımız gibi bu senede Ankara’nın ilçelerinde imkanı olmayan ve belki de karikatürden haberdar olmayan çocuklarla daha sık atölye çalışmaları yapmak istiyoruz. Yine daha önce yaptığımız gibi mülteci çocukların yanı sıra bütün dünya çocuklarıyla birlikte atölyede farklı etkinlikler yapmayı planlıyoruz. Farklı disiplinlerle karikatürü bir araya getirmek istiyoruz. Heykel, seramik ve sinema gibi farklı sanat dallarıyla karikatürü birleştirip üç boyutlu çalışmalara imza atmak istiyoruz. Yine farklı meslek gruplarıyla bir araya gelip onlara karikatür çalıştırma fikrimiz var. Bunların yanı sıra bir de mizah severlerle birlikte karikatür okuması konusunda söyleşiler gerçekleştirmek istiyoruz” diye konuştu.