BURAK COAzKUN (ANKARA) -A�zel sektA�rA?n uzay rekabeti giriAYimcilerin parlak fikirleriyle giderek kA�zA�AYA�yor. ABDa��nin Los Angeles kentinde kA�sa bir sA?re A�nce kurulan bir a�?a��start-upa��a�� AYirketi de, 3 boyutlu yazA�cA�yla A?rettiAYi roketlerle bu pazara hA�zlA� bir giriAY yapmaya hazA�rlanA�yor. Roketler konusundaki uzmanlA�klarA�nA� SpaceX ve Blue Origin AYirketlerinde A�alA�AYA�rken edinen iki giriAYimcinin 2015a��te kurduAYu a�?a��Relativity Spacea��a�� adlA� start-up, AYirkete kA�sa sA?re A�nce 35 milyon dolar daha yatA�rA�m saAYlayarak, sermayesini 45 milyon dolara A�A�kardA�. DA?nyanA�n en bA?yA?k 3 boyutlu yazA�cA�larA�ndan birisiyle yeni nesil yA�rA?nge roketlerini A?retmeye hazA�rlanan giriAYimci AYirket, yeni yatA�rA�mla birlikte 3 boyutlu yazA�cA�sA�nA� daha da bA?yA?tecek, 28 kiAYiyi daha iAYe alacak ve A?retim tesisinin alanA�nA� bin m2a��den 4 bin m2a��ye A�A�karacak. Relativity Space AYirketinin kurucularA�ndan ve CEOa��su Tim Ellis, a�?a��3 boyutlu yazA�cA� yaklaAYA�mA�yla insanlar 2 ay iA�inde roket A?retebildiAYimizi ve uzaya fA�rlattA�AYA�mA�zA� gA�rebilecekler. Bu gerA�ekten rekabet edilemez bir sA?rea��a�� diyerek, giriAYimlerinin pazarA� ne kadar hareketlendireceAYinin iAYaretini verdi. ABDa��nin bA?yA?k yatA�rA�mcA�larA�ndan Mark Cubana��la birlikte bu AYirkete yatA�rA�m yapanlardan Dylan Taylor da, Relativity Space AYirketinin uzay ve roket rekabetinde A�ok hA�zlA� bir geliAYme kaydettiAYini sA�yleyerek, a�?a��BaAYka bir uzay AYirketinin bu kadar hA�zlA� yatA�rA�m alabileceAYini sanmA�yorum. Relativitya��nin iAY geliAYtirme planlarA� diAYerlerinden A�ok farklA�, onlar 3 boyutlu yazA�cA�yla roket A?retiyorlara��a�� diye konuAYtu. Ellisa��le beraber start-up AYirketini kuran Jordan Noone, bir roketi sadece 3 boyutlu yazA�cA�yla A?retmekten daha fazlasA�nA� da yapmayA� hayal ediyor. -A�LK ROKET 2020a��DE A�ki giriAYimcinin tasarlayA�p geliAYtirdiAYi orta bA?yA?klA?kteki Terran 1 adlA� roket AYu anda yA?zde 95 oranA�nda 3 boyutlu yazA�cA�yla A?retildi ve yakA�nda tamamA�nA� 3 boyutlu yazA�cA�yla A?retmeyi planlA�yorlar. GA?nA?mA?z roketleri 100 binden fazla parA�adan oluAYurken, Terran 1a��de kullanA�lan parA�a sayA�sA� binden az. "Performanstan A�dA?n vermeden roketi A?retmek iA�in ne kadar az parA�a kullanabilirizA�diyeA�kafaA�yorduklarA�nA�" sA�yleyen CEO Ellis, ilk Terran 1 roketini 2020'de yA�rA?ngeye fA�rlatmayA� planladA�klarA�nA� ve 2021'de de ticari olarak uzaya roket gA�ndermeye baAYlayacaklarA�nA� belirtti. Ellis, 3 boyutlu yazA�cA�nA�n en bA?yA?k faydalarA�ndan birinin roketin A?retiminde test, veri toplama, yeni bir versiyonunu yazdA�rma ve yeniden test yapma iAYleminin aylar yerine sadece haftalar iA�inde yapA�lmasA�nA�n olduAYunu sA�yleyerek, Terran 1 roketinde kullanacaklarA� Aeon 1 adlA� motorun 100 ayrA� ateAYleme testinin de baAYarA�yla yerine getirildiAYini kaydetti. Terran 1'in yeni katlar eklenerek bA?yA?tA?lebileceAYini, ancak bunun maliyeti arttA�racaAYA�nA� ifade eden Ellis, "Hammadde ve yakA�t maliyetlerin A�ok kA?A�A?k bir bA�lA?mA?. AsA�l masraf roketi tasarlamak, inAYa ve kontrol etmek ve yeterlik kazandA�rmak" diye konuAYtu. -PA�YASA DEAzERA� HIZLA ARTACAK- Azu an piyasa deAYeri 100 milyon dolar olan Relativity Space AYirketinin roketini uzaya baAYarA�yla gA�ndermesi halinde 1 milyar dolar piyasa deAYerine ulaAYmasA� bekleniyor. A�oAYunluAYunu Amerikan AYirketlerinin oluAYturduAYu A�zel sektA�rA?n uzay rekabetinde, Terran 1 roketinin 10 milyon dolar tutarA�ndaki maliyeti,A�A�Rocket Lab, Vector ve Virgin OrbitA�gibi AYirketlerin 2 ila 5 milyon dolar fiyat etiketine sahip uzay araA�larA�yla orta sA�rada yer alA�rken,A�A�SpaceX, United Launch Alliance ve Blue Origin AYirketlerinin 62 milyon dolar ila 400 milyon dolarlA�k dev roketleri pazarda rekabetin A?st sA�ralarA�nda bulunuyor. Bu arada, SpaceX AYirketinin piyasa deAYeri 21,5 milyar dolarA� bulurken, kA�sa sA?re A�nce yA�rA?ngeye ilk roketini baAYarA�yla gA�nderen Rocket Lab AYirketi de 1,2 milyar dolar piyasa deAYerine ulaAYtA�. YatA�rA�m firmasA� Space Angelsa��A�n rakamlarA�na gA�re, uzay sanayisi 2017a��de 3,9 milyar dolarla rekor yatA�rA�m A�ekti.