ANKARA -A�Aniden baAYA�nA�z mA� dA�nA?yor? Hemen panik yapmayA�n! Kulak kristalleriniz yer deAYiAYtirmiAY olabilir. Medical Park GaziosmanpaAYa Hastanesi Kulak Burun BoAYaz UzmanA� Prof. Dr. Haluk Murat A�zkul, manevra tedavisini anlattA�, konuyla ilgili iA�inizi rahatlatacak bilgiler verdi. BaAY dA�nmesi akla tansiyon veya baAYka nA�rolojik hastalA�klarA� getirir. Vertigo denilen gerA�ek baAY dA�nmesi, kiAYinin etrafA�ndaki eAYyalarA�n dA�nmesi ya da kiAYinin kendisini eAYyalar etrafA�nda dA�nA?yormuAY gibi hissetmesidir. Bu tam anlamA�yla bir dA�nme halA?sinasyonu yani yanA�lsamasA�dA�r. Toplumda baAY dA�nmesi olarak yakA�nA�lan duygu her zaman vertigo olmayA�p, denge bozukluAYu da olabilir. Denge bozukluAYu pek A�ok sebebe baAYlA� olabilirken vertigo genellikle hastayA� A�ok tedirgin eder, hatta uykudan bile uyandA�rabilir. Medical Park GaziosmanpaAYa Hastanesi Kulak Burun BoAYaz UzmanA� Prof. Dr. Murat Haluk A�zkul, hastalA�kla ilgili AYunlarA� anlattA�; 51-57 YAAz ARALIAzINDA GA�RA?LA?YOR Toplumda en sA�k rastlanA�lan vertigo sebebi a�?kristallerin kaymasA� ya da yer deAYiAYtirmesia�� diye bilinen bir iA� kulak hastalA�AYA�dA�r. A?lkemizde her yA�l ortalama 1 milyon civarA�nda yeni hasta bu hastalA�AYa yakalanmaktadA�r. KadA�nlarA�n yA?zde 3,2a��si, erkeklerin ise yA?zde 1,6a��sA� hayatlarA� boyunca bu hastalA�AYa yakalanma riskine sahiptir. KadA�nlar erkeklere gA�re yA?zde 64 daha fazla bu tip baAY dA�nmesi yaAYarlar. YaAYla birlikte gA�rA?lme sA�klA�AYA� da artar. Ortalama 51-57 yaAY aralA�AYA�nda daha sA�k gA�rA?lA?r. 35 yaAY altA�nda neredeyse hiA� gA�rA?lmez. A�A� kulak sebepli baAY dA�nmelerinin yarA�sA� bu tip kristallerin yer deAYiAYtirmesine baAYlA�dA�r. 5 yA�l iA�inde tekrarlama olasA�lA�AYA� yA?zde 50a��dir. HastalarA�n yarA�sA� baAY dA�nmesi ataklarA� arasA�nda dengesizlik yaAYarlar. AtaklarA�n bA?yA?k A�oAYunluAYu dA�nme halA?sinasyonu yani gerA�ek vertigo AYeklinde olurken yA?zde 14a��lA?k bir hasta gurubu yalnA�zca dengesizlik tarif eder. Neredeyse bA?tA?n hastalar ataklarA�nA� yatakta yaAYadA�klarA�nA� sA�yler. TANI AAzAMASI A�OK A�NEMLA� Vertigo ve denge konusunda uzmanlaAYmA�AY kliniklerde iA� kulak kristallerinin yer deAYiAYtirmesine baAYlA� baAY dA�nmeleri ayrA�ntA�lA� bir hikaye ve denge testlerinden sonra anlaAYA�lA�r. Gerekli hastalara beyin MR gA�rA?ntA?lemesi yapA�labilirse de ek belirtilerin olmasA� durumunda hastalA�AYA�n tanA�nmasA�ndan A�ok ayA�rA�cA� tanA�sA�nda yararA� olur. HastanA�n hangi baAY pozisyonunda vertigo ataAYA� geA�irdiAYi saptanA�r. Bu atak, test sA�rasA�nda hastanA�n AYiddetli baAY dA�nmesi yakA�nmasA� yanA�nda bulantA� ve hatta kusma bile ortaya A�A�kabilir. Bu durumun yaAYanabileceAYi test A�ncesi hasta ve hasta yakA�nlarA�na anlatA�larak telaAY edilecek bir durum olmayacaAYA�, ataAYA�n 20-30 saniye sA?receAYi sA�ylenmelidir. Kusma ihtimaline karAYA�n tedbir alA�nmasA� uygun olur. Bel ve boyun fA�tA�AYA� olan hastalara test sA�rasA�nda baAY dA�ndA?rme ve vA?cut pozisyonlarA� A�zenle uygulanmalA�dA�r. Uzman kiAYi test sA�rasA�nda hastaya gA�zlerini aA�A�k tutmasA� gerektiAYini sA�ylemelidir. Atak sA�rasA�nda hastanA�n gA�zlerindeki sA�A�rayA�cA� hareketler (nistagmus) dikkatle gA�zlenmeli, gerekirse kaydedilmelidir. Bu amaA�la A�zel cihazlar kullanA�labilir.