TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi, Lünaparkların denetimsizliğinden ve yeni facialar olmadan olmadan önlem alınmasını istedi.
TMMOB’dan yapılan yazılı açıklamaya göre, “Yaz aylarının gelmesi ile birlikte lunapark ve eğlence mekânları dolmaya başladı. Geçtiğimiz yıllarda ne yazık ki, tesislerin aktif olarak çalışması ile birlikte, üzücü kazalar ve ölüm olayları sıkça yaşanmıştır. Yasal zorunluluklara rağmen bakımları yapılmadan işletmeye alınan,  günlük ve aylık periyodik kontrolleri ihmal edilen, eğitimsiz personel tarafından işletilen eğlence makinaları, başta çocuklar olmak üzere tüm vatandaşlarımızın can güvenliğini tehdit etmektedir.” dedi. Denetimsizlik kazalara davetiye çıkarıyor Halkımızın özellikle hafta sonları kalabalıklar halinde eğlendikleri lunaparklarda, herhangi bir kaza veya yangın çıkması halinde güvenli bir şekilde boşaltılmasından, eğlence makinalarının operatörlerinin eğitimlerine kadar denetlenmesi gereken birçok nokta bulunmaktadır. Çoğu zaman kaldırım taşları üzerine oturtulmuş, zeminlerine uygun bir şekilde montajı yapılmamış eğlence makinaları üzücü kazalara davetiye çıkarmaktadır. Sayıları her geçen gün artan açık havada ve geniş bir alanda geçici veya sürekli olarak kurulan atlıkarınca, discovery, hızlı tren, adrenalin, gondol,  dönme dolap gibi tüm eğlence makinelerinin  yürürlükte bulunan ilgili mevzuata göre aylık ve yıllık olarak kontrollerinin yapılması, emniyet aksamlarının test edilmesi gerekmektedir. Ayrıca günlük olarak da eğlence makineleri işletmeye alınmadan önce, tüm emniyet tedbirlerinin çalıştığı tespit edilerek çalıştırma işlemi yapılmalı ve bu kontroller yasal olarak kayıt altına alınmalıdır. Lunaparklarda mühendis istihdamı zorunludur Lunaparklar, oyun ve eğlence alanlarına, bulundukları sınırlar dikkate alınarak İlçe Belediyeleri ve Büyükşehir Belediyeleri tarafından ruhsatlarının verilmesi, mevzuattaki tüm denetimlerinin de yine Belediyeler tarafından yapılması gerekmektedir. Ancak tamamen bir mühendislik tasarımı olan ve yüzlerce hareketli parça ve güvenlik aksamları ile devasa konstrüksiyonlar olarak imalatı yapılan bu cihazların testlerinin,  kontrollerinin ve güvenlik aksamlarının uzman makina mühendisleri nezaretinde yapılması gereği işletmeciler ve belediyeler tarafından karşılıklı ihlal edilmektedir. Ayrıca 14 Temmuz 2005 tarihli İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin 9207 Sayılı Yönetmeliğe göre sirk ve lunaparkta bulunan oyun ve eğlence makinelerinin kontrol ve bakımından sorumlu olmak üzere, teknik bilgi ve yeterliğe sahip en az bir mühendis ve bir teknisyen bulundurulması zorunludur. İşletmeciler bu kuralı göz ardı etmekte, yetkililerde bu durama ne yazık ki göz yummaktadırlar. Gezici lunaparklar her kurulumda tekrar denetlenmeli… Küçük yerleşim yerlerinde yapılan panayırlarda kurulan mobil lunapark makinaları ise, genellikle çok eski, kullanım dışı bırakılması gereken eğlence makinalarından oluşturulmakta, ortalama 15-20 günlük periyodlarla çalıştırılmakta, ardından sökülüp başka panayır alanlarına taşınmakta ve gidilen yerde tekrar montaj yapılmaktadır. Bu tip sürekli söküp-takma işlemlerinde, kalıcı mekanik hasarlara veya güvenlik zafiyetlerine neden olunabileceği açıktır. Oysa sabit tesislerin ilk kurulumunda, mobil tesislerin ise her kurulumunda tesisteki her bir makina ve yapının işletmeye alınmadan, TS EN 13814`e göre test ve kontrolleri yapılmalıdır.  Garantili ve güvenli çalışmayı taahhüt edecek olan test ve kontrol raporları ve periyodik kontrol raporlarının, düzenli olarak ilgili idareye sunulmadığı da yaygın bir gerçektir. Ayrıca yaşanan acı kazalar da göstermiştir ki; eğlence makinalarının sadece ruhsat aşamasında kontrol edildiğine dair yetersiz bir evrak isteyerek, daha sonra kontrollerin düzenli aralıklarla yapılıp yapılmadığını takip etmeden, bu yerlerin güvenlikleri sağlanamaz. Bu noktada da sıkça hatırlattığımız üzere ilgili Belediyelere büyük sorumluluk düşmektedir. “Kamusal denetim” devreye sokulmalıdır Denetim mekanizmalarını çalıştırmayan yetkililer ile ilk kurulum, bakım, onarım ve işletme giderlerini kâr hırsıyla, yanlış bir "maliyet" anlayışıyla göze almayarak can ve mal güvenliğini tehdit eden işletmecilerin meydana gelen ve bundan sonra olabilecek kazalardan sorumlu olacağı unutulmamalıdır. Bu konudaki mevzuatın ve çıkartılan yönetmeliklerin “kamusal denetimi” ve “mühendislik uygulamalarını” dışlayan eksik düzenlemeler olduğu unutulmamalıdır.  İlgili bakanlıkları ve yerel yönetimleri acil tedbir almak üzere mevzuat düzenlemesi yapılması konusunda göreve çağırıyor ve çözümün "kamusal denetim" olduğunu tekrar hatırlatıyoruz. TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi olarak; eğlence yerlerine işyeri ruhsatı düzenlenmesi, eğlence makinelerinin mevzuatta tanımlı periyodik kontrollerinin yapılması, operatör ve bakım personelinin eğitilmesi konularında, uzman makina mühendislerine dayalı örgütlü yapımızla, denetim faaliyetlerinde elde ettiğimiz bilgi ve birikimi paylaşarak,  kamu adına ve kamu güvenliği için her zaman görev almaya hazır olduğumuzu da bir kez daha kamuoyu ile paylaşırız.” denildi.