Türkiye’de Kasım 2015 seçimlerinden bu yana giderek tırmanan gerilim ve özellikle Güneydoğu Anadolu’daki "hendek siyaseti" ve terörizme karşı operasyonlar dolayısıyla artan gerilimden gazetecilerin ve akademisyenlerin sorumlu tutulamayacağı belirtildi. Raporda basın ve akademisyenlerin günah keçisi olmadığı vurgulandı.
Özgürlük için Basın Ocak ayı raporunda, bazı güneydoğu illerinde terör örgütüne karşı yürütülen mücadelede yaşanan kayıpların ulaştığı ağır bilançoya yer verilerek, basına ağır baskıların devam ettiğine, ayrıca ülkenin yanı başında, dış güçlerin yarattığı savaşla ilgili gelişme ve tartışmaların yılın ilk ayına damga vurduğuna dikkat çekildi.
Raporda, haber takip eden muhabirlere terörist gözüyle bakılması, casuslukla suçlanmaları, hastane odalarına polis dikilmesi, gazetede yayımladıkları bir haber nedeniyle tutuklanan iki gazetecinin ömür boyu hapis gibi en ağır biçimde cezalandırılma taleplerinin, "basın özgürlüğü açısından ülkedeki ciddi akıl tutulmasını sergilediğine" işaret edildi.
Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar ile Ankara temsilcisi Erdem Gül’ün sadece aileleri ile görüştürüldüğü, basın örgütlerinin ziyaret taleplerinin kabul edilmediğinin belirtildiği raporda "Amaçlarından biri de mesleki dayanışmasını geliştirmek olan meslek örgütlerine belli aralıklarla açık görüş imkânı tanınmalıdır" denildi.
Sayıları bini aşkın akademisyenin hazırladığı, Güneydoğu Anadolu’nun bazı yerleşim bölgelerinde iki ayı aşkın süren sokağa çıkma yasağını eleştiren bildirisinin, ‘hükümete görevini yerine getirme çağrısı’ olarak kabul edilmesi gerektiği belirtilerek, "İçeriğinden ve üslubundan memnun olunmasa hatta ret edilse bile demokratik yönetimlerde ifade özgürlüğüne saygı esastır," denildi.
Akademisyenlerin siyaset kurumunun en tepesindekiler tarafından hedef gösterilmeleri ve baskı uygulanarak imzalarını geri çekmeleri çağrılarını, "şeytan avına çıkma" olarak nitelendiren ÖiB raporunda, bu konuda özgür düşüncenin savunucusu olması gereken üniversitelerin bazılarının, akademisyenler hakkında soruşturma açma yarışına girmiş olmalarının da ayrıca ‘üzerinde çok düşünülmesi gereken bir olgu olduğu’ görüşüne yer verildi.
ÖiB raporunda medya mensuplarına ve kurumlarına yönelik şiddet hareketlerine de dikkat çekilerek, bu saldırıları düzenleyenlerin cezasız kalmaları, hatta bazen ‘taltif edilmelerinin’ benzer saldırıları cesaretlendireceği uyarısında bulunuldu.
Mart 2014 tarihinde yayınlanmaya başlayan Gazeteciler Cemiyeti Özgürlük için Basın ifade ve basın hürriyetleri ihlallerine ilişkin aylık raporlar, Avrupa Birliği Sivil Düşün kapsamında sağlanan mali destek ile yürütülmekteydi. Bu önemli destek 31 Aralık 2015 tarihinde sona ermiştir. Yeni bir mali destek bulununcaya kadar, ÖiB aylık raporlar Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülecektir. Özgürlük için Basın raporlarına pressforfreedom.org adresinden ulaşılabilir.
