Erken çocukluk depresyonu şüphesiyle psikoloğa giden çocuklar çoğaldı. Bunun en önemli nedeni ‘proje çocuklar’. Doktor olmak isteyip de gerçekleştiremediği çocukluk hayalini çocukları sayesinde hayata geçirme arzusu ile yanıp tutuşan ebeveynin ‘proje çocuk’ hedefleri baskılanmış, yaşanamayıp heba olmuş bir çocukluk bırakıyor geriye.

21. yüz­yı­lın hız­la ge­li­şen ko­şul­la­rı ço­cuk­lu­ğu­mu­zu da eli­miz­den al­dı. Ar­tık so­kak­lar­da oyun oy­na­yan ço­cuk gör­mek müm­kün de­ğil çün­kü hep­si ev­le­rin­de, sa­yı­sız sı­nav­la­rın­dan bi­ri­ne da­ha ha­zır­lan­mak üze­re ders ça­lı­şı­yor­lar. He­nüz 11 ya­şın­da sı­nav ile ta­nı­şan ço­cuk­lar, mes­lek se­çi­mi sü­re­cin­de de ai­le­le­ri­nin bas­kı­sı ile kar­şı kar­şı­ya ka­lı­yor­lar.

Yanlış mesleğe yöneliyorlar

Ai­le­le­ri­nin on­lar için ha­zır­la­dı­ğı ge­le­ce­ğe ayak uy­dur­ma­ya ça­lı­şan genç­le­rin yan­lış mes­le­ğe yö­nel­me­si, hem ba­şa­rı­la­rı­nı hem de mut­lu­lu­ğu­nu et­ki­li­yor. Tüm bu be­lir­ti­ler ço­cuk­luk dö­ne­mi­ne ait ye­ni bir ra­hat­sız­lı­ğın da ha­ber­ci­si. Okan Üni­ver­si­te­si Sağ­lık Hiz­met­le­ri Mes­lek Yük­sek Oku­lu Ço­cuk Ba­kı­mı ve Genç­lik Hiz­met­le­ri Bö­lüm Baş­ka­nı uz­man psi­ko­log Z. De­niz Ak­tan, son yıl­lar­da ye­rin­de du­ra­ma­dık­la­rı için "hi­pe­rak­ti­vi­te­" şüp­he­siy­le psi­ko­log­la­ra gi­den ço­cuk­la­rın ye­ri­ni ar­tık er­ken ço­cuk­luk dep­res­yo­nu­nun al­dı­ğı­nı söy­le­di. Ak­tan 17 yaş son­ra­sı ya­şa­nı­lan sı­nav stre­si­nin bu­gün 11 ya­şı­na ka­dar düş­tü­ğü­ne dik­kat çek­ti Ak­tan, bu so­ru­nu "p­ro­je ço­cu­k" ola­rak ni­te­le­di ve ebe­veyn­le­re çok cid­di uya­rı­lar­da bu­lun­du.

Çocukluk dönemi depresyonu arttı

Uzman psikolog Z. Deniz Aktan, "Şimdiki çocuklar, bizlerin 17 yaş sonrası yaşadığı sınav stresi ile çok daha erken yaşlarda tanışıyor. Ders kitapları içerisinden çıkamadıkları gibi bir de kendi hayallerindeki meslekler yerine ailelerin tercihlerine yöneliyor. Hal böyle olunca ailelerin çocukları için bizlere en çok başvurdukları neden, sınav kaygısı ile başlayan erken depresyon şüphesi oluyor. Ailelerin gerçekleştiremediği çocukluk hayalini çocukları üzerinde hayata geçirme isteği, erken yaşlarda stresle boğuşan çocukların, istemediği bir kimliğe bürünmesine neden oluyor" diye konuştu.

Aktan, doktor olmak isteyip de gerçekleştiremediği çocukluk hayalini kızı sayesinde hayata geçirme arzusu duyan anne figürünün, avukat olmak isterken kendini memur olarak bulan kendince gerçekleştiremediği büyük adam olma arzusunu oğlunda görmek isteyen baba figürünün çocukları baskı altına alıp mutsuz ettiğini vurguladı.

Heba olmuş bir çocukluk

10’lu yaş­la­rın ba­şın­da ken­di­si gös­te­ren bu so­ru­nun üni­ver­si­te sı­ra­la­rın­da da de­vam et­ti­ği­ni göz­lem­le­dik­le­ri­ni be­lir­ten Ak­tan, sı­nıf­lar­da "Ben za­ten iş­let­me­ci ol­mak is­te­mi­yo­rum, bi­ti­rin­ce psi­ko­lo­ji­ye yö­nel­me­yi plan­lı­yo­ru­m" ya da "Ben za­ten ter­cü­man ol­mak is­te­mi­yo­rum ana­oku­lu aça­sım va­r" gi­bi ho­ca­la­rı şa­şır­tan ses­le­rin yük­sel­di­ği­ni vur­gu­la­dı. Ak­tan, tüm bun­la­rın so­nun­da ebe­vey­nin pro­je ço­cuk he­de­fiy­le bas­kı al­tın­da ka­la­rak ezil­miş ve ya­şa­na­ma­yıp he­ba ol­muş bir ço­cuk­lu­ğun kal­dı­ğı­nı be­lirt­ti.

Özgür bırakın

Ai­le­le­re "ço­cuk­la­rı­nı­zı öz­gür bı­ra­kın" öne­ri­sin­de bu­lu­nan Ak­tan "Öz­gür bı­ra­kıp gü­ve­nin. Ro­ta­la­rı­nı ken­di­le­ri çiz­sin. İs­ter mü­hen­dis, is­ter dok­tor is­ter res­sam is­ter­ler­se sa­tış ele­ma­nı ol­sun ama bu­na ken­di­le­ri ka­rar ve­rsin. Çün­kü ken­di­si isteğiyle sa­tış ele­ma­nı olan ço­cuk, an­ne­si is­te­di­ği için avu­kat olan kız­dan da­ha ba­şa­rı­lı ola­cak­tır" dedi.