Aşırı ve yanlış beslenme ve fiziksel aktivite yetersizliği obeziteyi tetikliyor. Fazla kilo ve obeziteden her yıl milyonlar ölüyor. Önlenmesi ve tedavisi son derece güç ve karmaşık olan obeziteye karşı savaş açan Sağlık Bakanlığı; sağlıklı besinlerin tüketimi teşvik edilecek, okullarda meyve ve sebze programı başlatılacak, okul kantinlerinde satılan gıdalar mevzuata uygun hale getirilecek
Dilan Çiçek - Sağlık Bakanlığı’nın “Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı” kapsamında hazırladığı “Çocukluk Çağı Obezitesinin Önlenmesi ile İlgili Eylem Planı”nda ilginç veriler yer aldı. Plana göre; tüm dünyadaki ölümlerin yüzde 8,4’ü hareketsizlikten, yüzde 5’i obeziteden dolayı gerçekleşiyor. Fazla kilo ve obezite yüzünden her yıl en az 3,4 milyon kişi hayatını kaybediyor. Kalp hastalığı, felç ve diyabet riski; beden kütle indeksinin artmasına bağlı olarak giderek artış gösteriyor. Obezite, ülke ekonomilerini doğrudan veya dolaylı olarak etkiliyor. Obezite ile ilgili sağlık harcamaları gelişmiş ülkelerde tüm sağlık harcamalarının yüzde 2-7’sini oluşturuyor. Aşırı ve yanlış beslenme obeziteye neden oluyor Obeziteye neden olduğu bilinen çok sayıda faktör içinde, aşırı ve yanlış beslenme ve fiziksel aktivite yetersizliği en önemli nedenler olarak kabul ediliyor. Bu faktörlerin yanı sıra genetik, çevresel, nörolojik, fizyolojik, biyokimyasal, sosyokültürel ve psikolojik pek çok faktör birbiri ile ilişkili olarak obezite oluşumuna neden oluyor. Tüm dünyada özellikle çocukluk çağı obezitesindeki artışın sadece genetik yapıdaki değişikliklerle açıklanamayacak derecede fazla olması nedeniyle, obezitenin oluşumunda çevresel faktörlerin rolünün ön planda olduğu kabul ediliyor. 10-14 yaş aralığının yüzde 20,1’i fazla kilolu Türkiye’de, 10-14 yaşlarındaki 3 milyon 750 bin 999 ortaokul öğrencisinin yüzde 20,1’i fazla kilolu. Beş yaş altı çocuklarda şişmanlık oranı yüzde 10,9. Türkiye’deki bireylerin yüzde 71,9’u düzenli fiziksel aktivite yapmıyor. Dört yetişkinden biri ve ergen nüfusun yüzde 80’inden fazlası fiziksel olarak aktif değil. Hastalığın önlenmesi ve tedavisi güç ve karmaşık Obeziteden korunma büyük önem taşıyor ve bunun için, çocukluktan başlanması gerekiyor. Çocukluk ve adolesan döneminde oluşan obezite, yetişkinlik dönemi obezitesi için zemin hazırlıyor. Bu nedenle aile, okul ve yaşanılan çevre yeterli ve dengeli beslenme ve fiziksel aktivite konularında bilgilendirilmesi gerekiyor. Obezitenin etiyolojisinde pek çok faktörün etkili olması, bu hastalığın önlenmesi ve tedavisini son derece güç ve karmaşık hale getiriyor. Tedavisi için; gerçekçi bir vücut ağırlığı kaybı hedeflenerek, obeziteye ilişkin morbidite ve mortalite risklerini azaltmak, bireye yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazandırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek gerekiyor. Vücut ağırlığının 6 aylık dönemde yüzde 10 azalması, obezitenin yol açtığı sağlık sorunlarının önlenmesinde önemli yarar sağlıyor. Obezite tedavisinde; tıbbi beslenme, egzersiz tedavisi, davranış değişikliği tedavisi, ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi yöntemleri kullanılıyor. Yeni uygulamalar gelecek Plana göre; Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı başta olmak üzere işbirlikleri yapacak. Evlilik danışmanlığı kapsamında anne- baba adayları bilgilendirilecek. Emzirmenin önemi konusunda aileler eğitilecek. Ailelerin alım gücü dikkate alınarak sağlıklı besinlerin tüketimi teşvik edilecek. Okullarda okul yemeği programı gündemde. Sağlıklı gıda tüketiminin artırılması için okul meyve ve sebze programının başlatılacağı okul kantinlerinde satılan gıdalar mevzuata uygun hale getirilecek. Belediyelerin tarifeleri, yayalaştırma uygulamaları ve park yasalarında düzenleme yapılacak.
Editör: TE Bilisim
