2. Uluslararası İstanbul Sessiz Sinema Günleri, 3-6 Aralık tarihlerinde ‘Modern Kadının Doğuşu’ temasıyla gerçekleşiyor

 Sessiz sinemanın eşsiz örneklerini geniş kitlelere tanıtan Uluslararası İstanbul Sessiz Sinema Günleri’nin ikincisi, 3-6 Aralık 2015’te gerçekleşiyor. Kino İstanbul tarafından organize edilen,İstanbul Modern, Pera Müzesi ve Fransız Kültür Merkezi’nin ev sahipliğinde gerçekleşen festival, sinemanın öncü örneklerini canlı müzik eşliğinde bir araya getiriyor. Yerli ve yabancı akademisyenler, araştırmacılar, küratörler tarafından her filme özel sunumların yapılacağı gösterimler, sinemaseverleri bekliyor.

İtalya’nın ünlü sinemateği Cineteca di Bologna ve Hollanda'nın saygın sinema müzesi Eye Filmmuseum'un kurumsal ortağı olduğu festivalin bu yılki teması, ‘Modern Kadının Doğuşu’olarak belirlendi. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkısıyla gerçekleşen festivalde, büyük kısmı ilk kez seyirci karşısına çıkacak Osmanlı dönemi görüntülerinden Diva filmlerine, Chaplin ve Keaton klasiklerinden Alman dışavurumculuğuna, kadın yönetmenlerin filmlerinden ‘renkli sessizler’e kadar birçok bölüm yer alıyor. Festival bu yıl ayrıca, dünyanın ilk film şirketi Gaumont’un 120. yıldönümünü ve Buster Keaton’un doğumunun 120. yılını, özel gösterimlerle gündeme getiriyor.

FİLMLER RESTORASYONDA!

İlk filmin çekildiği 1895 yılından 1930’a kadar olan döneme damgasını vuran sessiz filmlerle, sinemanın keşif sürecinin heyecanını günümüze taşıyoruz. Filmlerin seyirciler tarafından neredeyse bir büyü gibi deneyimlenmiş olduğu bu öncü dönem, minimal ve zamansız karakteriyle bugüne dek ilham kaynağı olmayı sürdürdü. Günümüzde dijital olarak arşivlenen sessiz filmlerin koruma ve restorasyonuna dikkat çekmeyi misyon edinen Uluslararası İstanbul Sessiz Sinema Günleri, bu alandan uzmanları da ağırlayacak. Sinema ve müziğin eşsiz birlikteliğinden doğan; yalnızca o ana adanmış performanslardan oluşan festivalin biletlerine Biletix’ten ulaşılabilecek.

VE HAREKETLİ GÖRÜNTÜ MODERN KADINA HAYAT VERDİ…

Festival bu yıl Osmanlı’dan Amerika’ya, Avrupa’dan Ortadoğu’ya farklı coğrafyalarda, 20.yy başında modern kadının doğuşu kavramını tartışmaya açıyor. Festival bünyesinde gerçekleşecek film gösterimleri, panel ve sunumlarla, modern kadının kamusal ve özel alandaki yansımasının sinemada ilk kez nasıl belgelendiğine şahit olacağız. Bu bölümde, toplum içinde ve kendi bireyselliği bağlamında sıçrama yapmış, arzularına sahip çıktığı ölçüde arzu uyandıran salon kadınlarının tutkulu dünyasını da, kadının kamusal alandaki varlığı için sokakta mücadele vermiş kadınların belgesellerini de izleyeceğiz.

Amerika Birleşik Devletleri’nin ilk kadın yönetmeni olarak anılan, değindiği toplumsal konularla kendisinden çokça söz ettirmiş Lois Weber’in ‘Shoes /Ayakkabılar’ı, bölümün klasiklerinden biri. Sinema tarihinin en önemli avangard kadın yönetmenlerinden, sürrealist sinemanın kurucularından Germaine Dulac da, iki filmiyle programda: İlk sürrealist filmi, geleneksel kadın rollerini sorguladığı ‘La Coquille Et Le Clergyman / Denizkabuğu ve Papaz’ ve mutsuz bir evliliğe tanıklık eden ‘La souriante Madame Beudet / Gülen Kadın Beudet’.

Yine bu tema kapsamında, güzel, alımlı, gizemli kadın rolleriyle özdeşleşen ve yönetmenin aktrise yaptığı bir güzelleme niteliği taşıyan Diva Filmleri, festival programında yer alıyor. Sessiz sinemada Diva deyince akla gelen ilk isimlerden, güçlü oyunculuğu ve karakteristik güzelliğiyle anılan Lyda Borelli’nin ruhunu şeytana satan bir kadını canlandırdığı ‘Rapsodia Satanica / Şeytani Rapsodi’, gerçek bir başyapıt olarak öne çıkıyor. Küt saç kesimli ikonik imgesi ve bireysel özgürlüğe yaptığı vurguyla modern kadının rol modeli Louis Brooks’un sinema tarihinde çığır açan ‘Prix de Beauté / Güzellik Yarışması’ filmi, sıradan bir kadının güzellik yarışmasına katılıp birinci olması sonucu yaşadığı çalkantılar hakkında. Festival bu yıl ayrıca, kadın haklarının doğuşuna da tanıklık ediyor ve 20.yy başında, kadın hakları için savaşan, açlık grevine giren, eylemler yapan Süfrajetler’e değinen veya onlardan esinlenen kısa film ve belgeselleri seyirciyle buluşturuyor. Bu kısa film seçkileri ‘Kadın Komedyenler’, ‘Kadınlar İş Başında’ ve ‘Maceraperest Kadınlar’ başlıklarıyla gösteriliyor.

MODERN KADININ DOĞUŞU TEMALI PANEL

2 Aralık Çarşamba günü, hizmete girişi tam da sinemanın doğduğu döneme denk düşen Pera Palace Hotel Jumeirah’nın ev sahipliğinde, Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) işbirliğiyle, yerli-yabancı uzmanların katılacağı bir panel düzenleniyor. Panelde, modern kadının doğuşu teması hem sinemanın çizdiği çerçeve dahilinde hem de toplumsal olguların ışığında masaya yatırılacak.

MİZAHIN SİNEMADAKİ ÖNCÜLERİ BRAAS ÇATISI ALTINDA

Festival bu yıl sessiz sinemanın çığır açan iki ismi için özel bir bölüm hazırladı. Braas Çatı Sistemleri’nin bölüm sponsorluğunda hazırlanan ‘Sinemanın Öncülerine Saygı’, Charlie Chaplin ve Buster Keaton’ı anıyor. Charlie Chaplin’in ‘Şarlo’ karakterinin 100. yılı anısına hazırlanan ve geçen yılki programımızda da yer alan seçkiden gösterimler, bu yıl farklı filmlerle sürüyor. Chaplin’in sinemaya adım attığı Keystone Stüdyosu yıllarından yapılan bu seçkide Chaplin, yoğun duygusal dışavurumuyla hem gündelik hayatın hallerini hicvediyor hem de insani olanın sınırlarını sorguluyor. Buster Keaton’ın ‘One Week / Bir Hafta’sı ise, yeni evli bir çiftin bir haftada portatif bir evi inşa etme çabalarının komik anlatısı. Keaton, Chaplin’in aksine daima kayıtsız kalan yüz ifadesi ve soyut düşünme biçimiyle, her şeyden çok, ironik olanın peşinde.

PERA MÜZESİ’NİN 10. YILINA ÖZEL ‘RENKLİ SESSİZLER’

Sessiz sinema yalnızca siyah-beyaz görüntülerden oluşmuyordu, Boyama ve tonlama teknikleriyle yeniden işlenen pelikülden, birçoğu yine monokrom olmak üzere, renkli filmler de elde edilmişti. ‘Renkli Sessizler’, bu çalışmaların çarpıcı örneklerini sunan bir seçki. Pera Müzesi’nin değerli işbirliğiyle gerçekleşen gala gösterimine, Gevende grubu canlı müziğiyle eşlik edecek. Elif Rongen-Kaynakçı’nın küratörlüğünde gerçekleşen bölüm çerçevesinde, ‘Fantasia Of Color In Early Cinema’ isimli kitabın tanıtımı da gerçekleştirilecek. Martin Scorsese’nin önyazısını yazdığı kitap, renklerin sessiz sinema dünyasındaki serüvenini anlatan, kapsamlı bir kaynak.

OSMANLI GÖRÜNTÜLERİ

Geçen yıl Türkiye lansmanı yine Uluslararası İstanbul Sessiz Sinema Günleri’nde yapılan, tüm dünyada birçok arşivden derlenen ve Osmanlı İmparatorluğu topraklarında çekilmiş görüntüleri içeren ‘Osmanlı Görüntüleri’, bu yıl yeni filmlerle seyirciye ulaşıyor.