Türkiye’de aslında kim, nereli?

►Nüfus büyüklüğü açısından 66’ncı sırada bulunan Yalova, bu ilde doğan kişi sayısı bakımından en son sırada yer alıyor ►Türkiye’nin en az nüfusa sahip son 10 ilinin tamamında doğan kişi sayısı, bu illerin nüfusundan fazla ►Bu illerin çoğunun mevcut nüfusu bu illerde doğanların yarısından az, ardahan’ın mevcut nüfusun bu ilde doğanlara oranı sadece yüzde 27 ►Türkiye’nin ilk 3 büyük ili bu kentlerde doğanlar açısından da aynı sıraları işgal etse de örneğin ilde doğan kişi sayısı açısından Şanlıurfa 4’üncü sırada bulunmasına rağmen mevcut nüfusu ile 8’inci sırada kalıyor ►En kalabalık 10 il nüfusu içindeki illerden sadece Konya ve Şanlıurfa bu ilde doğanlardan daha az nüfusa sahip ERCAN YAVUZ / ANKARA – Türkiye’deki hızlı göç hareketleri şehir nüfuslarında dramatik değişikliklere neden olurken, insanlar doğdukları yerden ziyade hayatını daha kolay kazanabilecekleri, iş imkanı olduğunu düşündükleri, daha rahat yaşayabilecekleri şehirlere akın ediyor. Peki Türkiye’de illerin bir nüfus sıralaması var, ancak insanların doğdukları illere göre nüfuslarına bakıldığında nasıl bir tablo ortaya çıkıyor? Bir diğer deyişle Türkiye’de aslında kim, nereli? Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) illere göre doğum sayıları ile illerin mevcut nüfusları dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre, Türkiye’nin doğum yerine göre en az nüfusa sahip ili Yalova. Doğum yerine göre 116 bin 775 Yalova doğumlu vatandaşla son sırada yer alan bu il, aldığı göç ile birlikte şu anda 262 bin 234 kişilik nüfusa sahip ve bu nüfusu ile 66’ncı sırada bulunuyor. NÜFUSU İLLERİN DURUMU Bir başka ilginç nokta da doğum yerine göre nüfusun, Türkiye’nin en az nüfusuna sahip illerin neden bu konumda olduklarının da cevabını vermesi. Şu anda en az nüfusa sahip 10 ilin tamamında da doğmuş olan nüfus mevcut nüfusun çok üzerinde. Bu illerde doğanlara oranla şu anda yaşayanların oranı genelde yarının altında kalırken, bu rakam Ardahan’da dibe vurmuş durumda. Ardahan’da yaşayan sayısı burada doğanların sadece yüzde 27’sinde kalıyor. Başka bir deyişle burada doğanlar, yaşayanların yaklaşık 3.5 katına ulaşıyor. En az nüfusun yaşadığı Bayburt’un bu ilde doğanlara nispetle ağırladığı nüfus yüzde 41’de kalıyor. Bugünkü nüfusu 82 bin olan Bayburt’ta bu il doğumlu olanların sayısı 200 bine yaklaşıyor. Şu anda 88 bin nüfusun bulunduğu Tunceli’de doğanların sayısı da 210 bin kişi civarında. REVAÇTA OLAN İLLER Tahmin edilebileceği gibi şu anda en fazla nüfusu ağırlayan illerde ilk 3 sıra doğanların sayısı açısından da eşit. Ancak 8 milyon 190 bin İstanbul doğumlu kişiye karşı bu ilin nüfusu 15 milyon 67 bine ulaşıyor. Aynı şekilde 3 milyon 597 bin Ankara doğumlu vatandaş olsa da il nüfusu 5 milyon 503 bine çıkmış durumda. 2 milyon 713 bin İzmir doğumlu kişiye karşılık da 4 milyon 320 bin kişilik nüfus bu ilimizde yaşıyor. Şu anda en kalabalık 10 içinde Konya ve Şanlıurfa dışındaki diğer illerin tamamı kendinde doğanların üzerinde insana ev sahipliği yapıyor. İlde doğan kişi açısından 4’üncü sırada yer alan Şanlıurfa bu ilde yaşayan mevcut nüfusu ile 8’inci sırada. Şanlıurfa’da 2 milyon 354 bin kişi doğmuş, ancak şu anda yaşana sayısı 2 milyon 35 bin kişi. Yine Konyalı 2 milyon 273 bin kişi olmasına rağmen, ilin mevcut nüfusu 2 milyon 205 bin kişi ve 5’inci olmak yerine 7’nci sırada kalıyor. İlk 10’daki illerden Bursa doğum sırasına göre 8’inci sırada kalacakken 4’üncü sırayı, 15’inci olması gereken Antalya da 5’inci sırada yer alıyor. AŞIRI GÖÇ VEREN SİVAS VE ÇORUM Doğum yeri ve mevcut nüfus açısından birçok ilde farklılık olduğu görülüyor. Nitekim doğum yeri açısından 19’uncu sırada olan Sivas’ın mevcut sıralamadaki yeri 32’incilik, 28’inci sırada olan Çorum’un 41’incilik, 7’nci sırada olması gereken Diyarbakır’ın 12’ncilik, 13’üncü olması gereken Erzurum’un ise 30’unculukta olduğu gözleniyor. Tabi bu rakamların bir başka anlamı da siyaset açısından… Zira bir ile ilişkin yapılan uygulamalar, alınan kararlar sadece orada yaşayanları, değil oralı olanları da yakından ilgilendirdiğinden farklı yansımalara neden olabiliyor. Siyasetçiler ve Türkiye’yi yönetenler açısından politika oluşumunda bunlar da dikkate alınıyor. Türkiye’de bazı illerde, doğan nüfus ile mevcut nüfusa göre sıralamalar da şöyle: