UNESCO, tarihi kent için önemli bir turizm fırsatı

Osmaniye’nin Kadirli İlçesi’nde yer alan özgünlüğü ile dikkatleri üzerine çeken Karatepe- Aslantaş Arkeolojik alanının UNESCO Geçici Dünya Mirası listesine alınması, turizmcileri ve kentte yaşayan vatandaşları heyecanlandırdı. Bölgenin “Dünya Mirası” kabul edilmesi halinde turizm canlanacak ve il ekonomisine büyük katkı sağlayacak

Ahmet Erkan Yiğitsözlü - Osmaniye Valiliği Adana Mimarlar Odası ve birçok sivil toplum örgütünün destekleriyle Osmaniye Kadirli İlçesi’ndeki Karatepe- Aslantaş Arkeolojik alanı, UNESCO Dünya Geçici Mirası listesine girmeyi başardı. Osmaniye, bulunduğu yer itibariyle birçok medeniyete ve imparatorluğa ev sahipliği yapmış bir kent. “Kaleler şehri” olarak da adlandırılan kent, önemli tarihi özelliklerine rağmen bu yönüyle çok bilinmiyor. Hierapolis Kastabala gibi ören yerlerine, Karatepe Aslantaş gibi Geç Hitit Çağı (MÖ 8.yy) dönemi arkeolojik alanlarına ve birçok tarihi kale ve ören yerine sahip Osmaniye bu özelliklerini Türkiye ve dünyaya yeteri kadar tanıtamadı. Bundan sonra çalışmalar, bölgenin “Dünya Mirası” listesine girmesi için olacak. Bölgenin UNESCO Dünya Mirası listesine girmesi ile turizmin canlanması beklenirken, ilin diğer tarihi özelliklerinin tanınması için de büyük fırsatlar sağlayacağı belirtiliyor. “Osmaniye, bölgenin turizm merkezi haline gelecek” Konuyla ilgili Adana Eski Müze Müdürü ve bölgede yaptığı çalışmalarla adından söz ettiren Tarihçi Yazar İsmet İpek, Anadolu’daki son Hitit kenti Karatepe’nin dünya kültürel mirası olarak UNESCO içinde yer alması sadece tarih ilmi için değil Osmaniye turizmi için önemli olduğuna dikkat çekiyor. Toros Dağları’nın eteğinde, Ceyhan ırmağı yarımadasında yer alan Karatepe’nin, Milli Park Alanı içinde olmasıyla çeşitlendirilmiş turizm için çok ilgi göreceğini belirten İpek “Dünyada tur operatörlerimin ilgisini çekecek olan Karatepe, Osmaniye turizmi için daha bir örgütlenecek ve güçlenecektir. Tabi ki Karatepe sayesinde bölge turizmi de olumlu etkilenecek Osmaniye bir gün bölge turizminin merkezi haline gelecektir” dedi. “Aslantaş Karatepe, savunma mimarlığının unik bir örneği” Osmaniye-Kadirli sınırları içerisinde yer alan ve içerisinde arkeolojik olarak birçok özgünlüğü barındıran Karatepe-Aslantaş, Geç Hitit Dönemi’nde (MÖ 8.yy) Adana ovası hükümdarı Asativas tarafından, krallığını kuzeydeki vahşi kavimlere karşı korumak için yaptırılmış bir hudut kalesi olarak biliniyor. Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı, Anadolu coğrafyasında kurulan kent devletlerinden biri olan Adanava’nın bir uç kalesi olarak görkemli suru ve sur kapılarıyla dönemin savunma mimarlığının ünik bir örneği olarak günümüze ulaşmış. Kurucusundan dolayı Asativadaya adını alan bu yer, Asurlular tarafından ele geçirilmiş yakılıp yıkılmış bir anlamda tarihten silinmiştir. Ünlü Arkeolog Prof. Dr. Çambel, bölgede 58 yıl çalıştı Karatepe-Aslantaş’ı tekrar tarih sahnesine çıkarmak için kazı çalışmaları, 1946 yılında İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Alman Arkeolog Prof. Dr. Bossert başkanlığında başlatılmış. 1952 yılı sonrasında ören yerinin öneminin farkına varan ve yerinde eserleri korumayı hedefleyen Prof. Dr. Hâlet Çambel tarafından araştırmalar sürdürülmüş ve 2010 yılına kadar devam ettirilmiştir. Ören yerinin bulunduğu bölge, 1958’de koruma altına alınarak milli park ilan edilmiş ve yapılan kazı çalışmalarıyla özgünlüğü ve bütünlüğü korunarak bozulmadan günümüze kadar ulaşmıştır. Karatepe- Aslantaş Arkeolojik alanının UNESCO Dünya Mirasına alınması için çalışmalar yürütülen TMMOB Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Ozan Tüzün, Mimar Turgut Cansever tarafından tasarlanan Nail Çakırhan tarafından uygulanan kültürel peyzaj değeri taşıyan özel bir tasarım olarak inşa edilen “Koruma Saçakları’nda ,dönemin mimari, toplumsal ve siyasal yapısını ünik şekilde ortaya koyan Karatepe Aslantaş’ın dünya arkeoloji literatüründe çokça yer aldığını kaydetti. “Dünya mirası için istenen kriterleri sağlıyor” “UNESCO Dünya Mirası” olması için istenen kriterleri sağladığı uzmanlarca da kabul edilmesine rağmen, Karatepe- Aslantaş’ın dünya kültürel mirası olarak kabul görüp ilan edilmesi ihmal edilmiş eşsiz bir kültürel miras olduğuna dikkat çeken Tüzün, sözlerini şöyle devam etti: “Mimarlar Odası Adana Şubesi ve Osmaniye Temsilciliği tarafından 2 Kasım 2018 tarihinde Osmaniye Valisi Ömer Faruk Coşkun’un katılımıyla ‘Karatepe-Aslantaş Dünya Mirasıdır’ başlıklı panel düzenledik. Kadirli Eğitim ve Kültür Vakfı (KAVAK) Adana Şubesi ile birlikte oluşturulan ortak komite ile tanıtım çalışmaları, konferanslar ile dosya hazırlıkları yapılarak sürdürülmüştür.” Bölgenin UNESCO Dünya Mirası listesine girmesi için yaptıkları çalışmalara değinen Tüzün, şunları söyledi: “İlk başvurumuzu 9 Ocak 2019 tarihinde Kadirli Kaymakamlığı’na ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yaptık. Milli Komisyona aktarılan dosya kültür varlığı olarak Kadirli Aslantaş’ın UNESCO Dünya Mirası listesine girebilmesi için gerekli kriterleri uzmanlarıyla değerlendirilmiş, adaylık başvuru dosyası hazırlanarak Dünya Miras Komitesi’ne sunulmuştur.” “Bugüne kadar bilinen en uzun çift dilli metin” UNESCO tarafından 14 Nisan 2020’de Kadirli Aslantaş Dünya Mirası olmanın ön safhası olarak kabul edilen “Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne alındığını ve UNESCO resmi internet sayfasından tüm dünyaya ilan edildiğini hatırlatan Tüzün, “Karatepe-Aslantaş yazıtları bugüne kadar bilinen en uzun çift dilli metindir. Bu sayede Anadolu’nun yerel dili olan Luvice’nin çözülmesiyle, Hitit İmparatorluğu’nun da eski çağ bağlamında araştırılmasına önemli katkı sunmuştur” dedi. Tüzün, Karatepe- Aslantaş’ın UNESCO tarafından belirlenen ilkelere sahip olduğunu ve hak ettiği “Dünya Mirası” unvanına kavuşacağına inandıklarını kaydetti. Arkeolojik Alanın, Türkiye adına UNESCO ana listesine taşınması için gereken çaba ve çalışmalara destek ve katkı sunmaya devam edeceklerini sözleyen Tüzün, “Bölge hak ettiği yere kavuşacak. Buna inancımız tam. Çalışmalarımıza ara vermeden devam edeceğiz” diye konuştu. Vali Coşkun: Bize düşen görev, bu mirasa sahip çıkmak Vali Ömer Faruk Coşkun ise bölgenin sadece Adana için değil ülkemizin de çok önemli bir kültür varlığı olduğunu belirterek, “Karatepe Aslantaş Arkeolojik Alanı’nın UNESCO Dünya Mirası geçici listesinde yer alması gurur verici. Böylesi değerli bir hazinenin mirasçıları olarak bize düşen görev, bu mirasa sahip çıkmak ve onu tüm dünyaya tanıtmaktır” açıklamasında bulundu. Vali Coşkun, Karatepe-Aslantaş Arkeolojik Alanı’nın UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınmasında emeği ve katkısı olan herkese teşekkür etti.