Yusuf KANLIA� Kutlay Erk gA?ndeme bir sA�cak patates bA�raktA�: VatandaAYlA�klar meselesi yeniden ele alA�nsA�na�� A�nce konuya partiler A?stA? yaklaAYmak lazA�m. Bu konu A�yle saAYdan, soldan A�ekiAYtirilecek bir konu deAYil. A�te yandan a�?DA?n gelen de bugA?n gelen de TA?rk, gerisi detaya�? diye de davranmak mA?mkA?n deAYil. Daha A�nce de dA�nemin baAYbakanA� A�zkan YorgancA�oAYlua��ndan da talep edilen ama o zaman mA?mkA?n gA�rA?lmeyen o zamanA�n HataylA�lar DerneAYi baAYkanA� bugA?nA?n Yeniden DoAYuAY Partisi Milletvekili Bertan ZaroAYlua��nun vatandaAYlA�AYA�nA�n iptal edilmesi sA�z konusu edilmiAYti. Kutlay Erk CHPa��nin aAYA�r toplarA�ndan. A�zkan YorgancA�oAYlu KA�brA�s TA?rk solunun EroAYlua��su olma kapA�sA�ndan kendi hatalarA�yla dA�nen ama her AYartta en A�nemli isimlerden birisi. Ne oldu? YapA�lamadA�. KonjonktA?r elvermedi. Ancak, bir yA�l A�nce o olaydan 1500a��e yakA�n vatandaAYlA�k hA?kA?metin baAYvurusu ile yargA� tarafA�ndan sonlandA�rA�lmadA� mA�? Niye A�yle olmuAYtu? AdA� soyadA� bile Bakanlar Kurulu kararA�na yazA�lamayan kiAYilere vatandaAYlA�k verilmesi normal mA� idi Allah aAYkA�na. O anomali bir A�A�rpA�da dA?zeltildi. Bu arada bA?yA?k bir de gaf yapA�ldA�. Rahmetli Kurucu CumhurbaAYkanA� Rauf DenktaAY tarafA�ndan a�?fahri bA?yA?kelA�ia�? olarak gA�rA?len, KKTCa��ye bA?yA?k hizmetleri bulunan Alarko Holdinga��in sahiplerinden A�shak Alaton gibi bA?yA?k bir deAYeri de A?zdA?k, Sinan AygA?n ile birlikte onun da KKTC vatandaAYlA�AYA�nA� iptal ettik. BA?yA?k A?zA?ntA? yaratmA�AYtA� bu olay. Rahmetli SA?leyman Demirela��in geliAYmeden duyduAYu teessA?rA? BaAYbakan Ferdi Sabit Soyera��e iletme a�?fahri gA�revia�? de bana dA?AYmA?AY, Soyera��in de yapA�lan yanlA�AY uygulamadan ne kadar A?zgA?n olduAYuna AYahit olmuAYtum. Nitekim Alaton bA?yA?k nezaket ve anlayA�AY gA�stererek bu fiyasko kA�sa zamanda aAYA�ldA�. Durum aslA�nda A�ok net. A�yle Bakanlar Kurulu kararA� veya parti politbA?rosu anlayA�AY birliAYi ile ya da seA�ilmiAY bir listenin mahkeme yoluyla vatandaAYlA�ktan A�A�karA�lmasA�yla A�A�zA?lecek konu deAYil. A�ok boyutu var. YapA�lmasA� gereken kanA�mca uzmanlardan oluAYan bir heyetin desteAYiyle gA�rev yapacak, siyasetin de tam desteAYine sahip, hukuk alanA�ndan akil adamlardan oluAYan bir komisyon oluAYturulsun. Bu komisyon A�ncelikle mevcut vatandaAYlA�k yasasA�nA�, yA�netmelikleri gA�zden geA�irip, yapA�lmasA� gereken deAYiAYiklik veya giderilmesi gereken boAYluk var ise yasa yapA�cA�ya A�nerilerde bulunsun. Belli bir tarihten baAYlayarak tA?m vatandaAYlA�k kararlarA� ve ilgili dosyalar masaya yatA�rA�lsA�n. A�ncelikle, vatandaAYlA�k kriterleri yasayla belirlenmiAY. Bu yasa niye uygulanmA�yor? Ne diyor vatandaAYlA�k yasasA�. Net bir AYekilde koymuyor mu ortaya kimlerin vatandaAY olacaAYA�nA�, kimlerin hangi AYartlarda vatandaAYlA�AYA�nA�n geri alA�nabileceAYini? A�yle her konuda yargA�ya gitmeye de gerek yok ama yasada A�n gA�rA?ldA?AYA? gibi (Madde 16) a�?YurttaAYlA�AYa alA�nma, ilgilinin yalan beyanA� veya A�nemli hususlarA� gizlemesi sonucu olmuAY ise yurttaAYlA�AYa alA�nma kararA� Bakanlar Kurulua��nca iptal edilir.a�? Gayet net deAYil mi? Yine aynA� yasanA�n 18a��inci maddesinde bir kiAYinin KKTC vatandaAYlA�AYA�ndan hangi koAYullarda A�A�kartA�labileceAYi aA�A�kA�a sA�ralanA�yor. A-A�A� Yurt dA�AYA�nda bulunup da Kuzey KA�brA�s TA?rk Cumhuriyetia��nin iA� ve dA�AY gA?venliAYinin aleyhine faaliyette bulunan ve hakkA�nda Kuzey KA�brA�s TA?rk Cumhuriyetia��nde ceza kovuAYturmasA� yapA�lmasA�na olanak bulunmayan ve yurda dA�nmesi iA�in yapA�lan A�aAYrA�ya A?A� ay iA�inde A�zA?rsA?z olarak uymayan; B-A�A� YabancA� A?lkeye iltica eden; ve C-A�A� Yurt iA�inde veya dA�AYA�nda bulunup da Kuzey KA�brA�s TA?rk Cumhuriyetia��nin iyi iliAYkiler iA�inde olduAYu diAYer devlet veya devletler ile bu iliAYkileri bozucu faaliyetlerde bulunan, Kuzey KA�brA�s TA?rk Cumhuriyeti yurttaAYlA�AYA�nA� sonradan kazanmA�AY kiAYiler, Bakanlar Kurulu kararA� ile yurttaAYlA�ktan A�A�karA�labilir. Konuyu kiAYileAYtirmenin alemi yok. KKTCa��de dA?nya kadar insan vatandaAYlA�k hakkA�nA� elde etme AYartlarA�nA� A�oktan tamamladA�AYA� halde vatandaAYlA�k verilmemektedir. Normal yollardan vatandaAY olmak hiA� de kolay deAYildir. Torpil istenmemesi durumunda vatandaAYlA�k yA�llarca sA?rA?ncemede kalabilmektedir. Mesela bir sevgili dostum 35a��inci yA�lA�nA� kutladA�klarA� evliliklerine raAYmen, KKTCa��ye hiA�bir AYekilde yA?k deAYil ancak onur verecek eAYinin vatandaAYlA�AYA�nA� ancak beAY yA�l A�nce alabildi. KKTCa��de doAYan ve vatandaAYlA�AYA�nA� alamayan genA� kA�zlarA�mA�z var, yA�llarca orada yaAYadA�ktan sonra vatandaAYlA�k hayalleri akamete uAYrayanlar vara�� Mesele sadece Bertan ZaroAYlu meselesi deAYila�� Ciddi bir konu ve siyaset A?stA? ele alA�nmalA�.