Virüs salgını, tüm dünyayı etkilerken sahaflar da kepenk kapatma noktasına geldi. Vanlı sahaf Gerçekli, sokağa çıkılmamasından olumsuz etkilendiklerini bildirip en çok felsefe, tarih ve bilim kitaplarının satıldığını söyledi.
Muhittin Botan - Covid-19 dünya genelinde etkili olurken, insanların sokağa çıkmama kararı nedeniyle esnaf, çok zorlanmaya başladı. Ekonominin yaşadığı durgunluk ve belirsizlik sahafları da kepenk kapatma noktasına getirdi. Bin yılı aşkın bir geçmişi olan sahaflık, genel anlamıyla eski, artık basımı yapılmayan, ikinci el dergi veya kitapların alınıp satışının yapıldığı veya başka bir kitap ile değişiminin yapıldığı yerler olarak biliniyor. Tarih ve kültür taşıyıcıları olan sahaflar, eskimiş tozlu raflarında sadece eskimiş kitapları barındırmıyorlar, gerçek anlamda insanlığın geçmişini de barındırıyorlar. Gösterişten uzak, kimselerin dikkatini çekmeyen küçük sahaf dükkânları, bir zamanlar her meslekten ve her kesimden insanların en fazla uğradıkları, zaman geçirdikleri yerlerdi. Teknoloji ve bilim ne kadar ilerlese de önemlerini kaybetmeyen sahaflık, günümüzde kepenk kapma ile karşı karşıya. Van’da, Sahaflar Çarşısı’nda 12 yıldır sahaflık yapan Mehdi Gerçekli, son birkaç aydır işlerinin kötüye gittiğini, kiralarını bile çıkartamadıklarını anlatıp “Artık kira için çalışıyoruz” dedi. Ekonomik krizin kendilerini fazlasıyla olumsuz etkilediğini belirten Gerçekli, insanların alım güçlerinin düşmesi ile birlikte kitap alımlarını kıstıklarına değinerek, “Öncesinden işçiler, memurlar, öğrenciler yoğun olarak kitap alırlarken, bugün kitap alımları çok düştü. Gidişattan da anlaşılacağı üzere insanlar artık kitap almaya bütçe ayıramıyorlar” diye konuştu. Salt kitap satmıyorlar Kendilerinin salt kitap satmadıkları, insanlardan evlerindeki ve kullanılmayan kitapları almadıklarını bildiren Gerçekli şunları söyledi: “Kitap almaya gelen birçok insan ile aramızda belli bir diyalog oluşmuş durumda. Alacakları kitaplar konusunda bizimle sohbet ediyorlar. Ayrıca ne tür kitap istediklerini belirtip bizden kitap talep ediyorlar. Biz de onlara kitap önerisinde bulunuyoruz. Kitapçılarda arayıp da bulamadıkları kitapları bulmamız için de bize geliyorlar. Biz de piyasada araştırıyor, başka yerlerden soruyor, kitabı bulup müşterimize veriyoruz.” “Covid-19 satışları durdurma noktasına getirdi” Virüsten korunmak amacıyla insanların eve kapandıklarını, bundan dolayı da kitap satışlarının artması gerektiği şeklinde bir beklentinin olduğunu ancak bu beklentinin gerçekleşmediğine dikkat çeken Gerçekli, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ekonomik sıkıntılardan kaynaklı zaten satışlarımız düşmüştü. Virüs dolayısıyla belirsizliklerin çok fazla olması, insanların ekonomik olarak daralması, direkt bize yansıdı. Maalesef insanlar kitap alımlarını sonraya bırakabiliyor. Virüs ile birlikte okuma kitaplarının satışı ağırlık kazandığı. Kültürel kitaplar, felsefi ve tarihi kitaplar ve romanlar, dünya klasikleri insanların en çok tercih ettiği kitaplar arasında yer alıyor.” Sokağa çıkmanın iyice düştüğü bu günlerde dükkân kirasının önemli bir sorun olduğunu, birkaç aylığına kiranın alınmaması veya düşürülmesi talebine karşın mülk sahiplerinin bunu kabul etmediğini ifade eden Gerçekli, şöyle devam etti: “Zaten kiramızı ödeyemiyorduk. Öğrencilerin alımları neredeyse sıfıra düştü. Öğretmenler de eskisi gibi kitap almıyorlar. Hatta sırf kiramı ödemek için bu yıl kırtasiye malzemeleri de satmaya başladım. Fakat artık sokaklar bomboş ve neredeyse satış yapamıyoruz. Yılların emeği olduğundan dükkânı kapatmak da istemiyorum. Ayrıca severek yaptığım ve benim açımdan zevkli bir iştir sahaflık. Bunun için biraz daha sabredeceğim. Kira bakımından daha uygun bir dükkân bulursam belki oraya geçerim.” Kitap fiyatlarının da yüksek olduğundan yakınan Gerçekli, insanların eskisi gibi kitap almamasında bunun da etkili olduğunu söyledi.
Editör: TE Bilisim
