2025 AB Araştırmacı Gazetecilik Ödülü başvuruları 16 Mayıs’ta başladı. Avrupa Birliği tarafından desteklenen “Batı Balkanlar ve Türkiye’de Haberciliğin Niteliğinin ve Bağımsız Gazeteciliğinin Güçlendirilmesi II” projesi kapsamında verilen ödül için son başvuru tarihi 16 Haziran 2025 saat 23:59 olarak açıklandı. Başvurular, yalnızca 2024 yılında yayımlanmış araştırmacı gazetecilik haberleriyle yapılabilecek.
Yedi ülkeyi kapsayan projede, Türkiye ile birlikte Arnavutluk, Bosna Hersek, Kosova, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya’dan gazeteciler ödüle aday olabilecek. Ödül; “ulusal” ve “bölgesel” olmak üzere iki kategoride verilecek. Her iki kategoride de birinciye 5 bin Avro, ikinciye 3 bin Avro, üçüncüye ise 2 bin Avro tutarında ödül verilecek. Adaylar yalnızca ulusal, yalnızca bölgesel ya da her iki kategori için başvuru yapabilecek. Her gazeteci en fazla üç haberle yarışmaya katılabilecek.
Yarışmanın Türkiye'deki ulusal uygulayıcısı Gazeteciler Cemiyeti olurken, genel organizasyon ise medya alanında uluslararası deneyime sahip Thomson Media tarafından yürütülüyor. Bölgesel jüri, ulusal jüri üyelerinin önerileri doğrultusunda da aday değerlendirmesi yapabilecek.
AB Araştırmacı Gazetecilik Ödülleri, 2019 yılından bu yana Türkiye'de birçok gazeteciyi ve çarpıcı haber dosyalarını ödüllendirdi. İşte geçmiş yıllarda ödül kazanan gazeteciler ve haberleri:
2019
Birincilik ödülü, Hazal Ocak’a verildi. Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Emsalsiz İhanet” başlıklı haberde, İstanbul’daki tarihi yapıların nasıl imar düzenlemeleriyle tahrip edildiği ortaya kondu.
İkincilik ödülünü Hürriyet’ten Dinçer Gökçe aldı. “Türkiye’nin Utanç Listesi” başlıklı haberi, çocuk istismarı davalarındaki yetersiz yargı süreçlerini gözler önüne serdi.
Üçüncülük ödülü ise Fevzi Kızılkoyun’a verildi. “20. Katın Sırrı” başlıklı haberinde bir otelde intihar süsü verilen cinayet davasını ve otopsi raporlarının perde arkasını araştırdı.
2020
Zehra Özdilek, BirGün gazetesindeki “Zindaşti Bombası” haberiyle birinci oldu. Haberde uyuşturucu baronu Zindaşti ile ilgili yürütülen davalardaki siyasi ilişkiler sorgulandı.
İkinci olan Hale Gönültaş, “Ezidi Hadiya’nın Hukuk Mücadelesi” haberinde IŞİD’in elinden kurtulan bir Ezidi kadının adalet arayışını belgelendirdi.
Üçüncü sırada yer alan Burcu Karakaş ise “Türkiye’de Kürtaj Hizmeti: Fiilen Yasak” başlıklı haberinde yasal olmasına rağmen kadınların kürtaja erişimde yaşadığı fiili engelleri anlattı.
2021
Murat Ağırel, Yeniçağ gazetesinde yayımlanan “Paranızı Böyle Savuruyorlar” başlıklı haberiyle kamu kaynaklarının usulsüz kullanımını belgelerle ortaya koyarak birinciliği kazandı.
İkinci ödül, Hale Gönültaş ve Volkan Nakipoğlu’na ait “İran Sınır: Kurşunlar ve Kurtlar Arasında” başlıklı ortak çalışmaya verildi.
Üçüncü sırayı ise Fevzi Kızılkoyun’un “Protokollü Baron: Türk Escobar’a Makam Aracı” başlıklı haberi aldı; bu haber, uyuşturucu baronu olduğu iddia edilen bir ismin devlet protokolleriyle ilişkilerini gözler önüne serdi.
2022
Birincilik ödülüne Sözcü yazarı Çiğdem Toker layık görüldü. “Kanal İstanbul Dosyası” başlıklı haberinde projenin ekonomik, çevresel ve hukuki risklerini detaylarıyla inceledi.
İkincilik ödülü, “Kendi Bakanlığına Mal Satan Bakan” başlıklı haberiyle Can Özçelik’e verildi.
Üçüncülük ödülünü ise Pelin Ünker kazandı. Pandora Papers belgeleri üzerine hazırladığı haberde siyaset, iş dünyası ve bürokrasi içindeki gizli servet yapılarını deşifre etti.
2023
Murat Ağırel, bir kez daha birincilik ödülünü kazandı. “Uyuşturucu Kıskacında Türkiye” başlıklı yazı dizisinde, uyuşturucu trafiğiyle ilgili bağlantılar ve Türkiye’deki yapısal ihmalleri araştırdı.
İkincilik ödülünü Doğu Eroğlu’nun “Belgeleriyle BTK-gate” başlıklı haberi aldı.
Üçüncü olan Çiğdem Toker, Atatürk Havalimanı’nın yıkılarak yerine millet bahçesi yapılmasını konu alan “Atatürk Havalimanı’na Millet Bahçesi Operasyonu” haberiyle ödüle layık görüldü.
2024
T24 yazarı Asuman Aranca Kol, “Sinan Ateş Cinayeti Dosyasındaki Bilirkişi Raporuna T24 Ulaştı: Ateş’in adresini Ülkü Ocakları Başkanı istemiş” başlıklı haberiyle birincilik ödülünü aldı. Haberde, eski Ülkü Ocakları Genel Başkanı Sinan Ateş’in öldürülmesine dair dosyada yer alan bilirkişi raporunun detaylarına yer verildi.
İkincilik ödülünü Murat Ağırel kazandı. “Kızılay, Deprem Telaşında AHBAP’a Çadır Sattı” başlıklı haberi, afet dönemlerinde bile kar amacı güdüldüğünü ortaya koydu.
Üçüncülük ödülü ise gazeteci Hale Gönültaş ile Brezilyalı gazeteci Thalys Augusto de Alcantara Anjos’un ortak çalışması olan “Süleymancılar, Brezilya’daki Amazon Ormanlarından Türkiye’ye Çocuk Getirdi” haberine verildi. Bu haber, Süleymancı tarikatının uluslararası çocuk toplama faaliyetlerini belgeledi.
Başvuru yapmak isteyen gazeteciler, Gazeteciler Cemiyeti veya Thomson Media’nın web sitelerinde yayımlanan başvuru rehberi ve form aracılığıyla sürece katılabilecek. Ayrıntılı bilgi için: [email protected]
