Avrupa Birliği (AB) Adalet Divanı, Malta’nın “yatırım karşılığı vatandaşlık” ya da bilinen adıyla “altın pasaport” uygulamasına son vermesi gerektiğine karar verdi.
Mahkeme, bu uygulamanın "AB vatandaşlığını ticarileştirdiğini" ve Birlik hukukuyla bağdaşmadığını vurguladı.
Karar, Avrupa Komisyonu’nun 29 Eylül 2022’de açtığı dava sonucunda verildi.
Mahkeme gerekçeli kararında, "bir üye devletin vatandaşlık statüsünü maddi ödeme karşılığında vermesinin, AB Anlaşmalarında tanımlanan temel haklarla çeliştiğini" belirtti. Ayrıca, para ödemesinin vatandaşlık kazanımında temel bir kriter olamayacağı açıkça ifade edildi.
Bu karar, para karşılığı AB pasaportu edinme yolunu hukuken kapatmış oldu. AB Komisyonu, daha önce 2020 yılında Malta’ya karşı ihlal süreci başlatmış ve Malta’nın bu uygulamayı sürdürmesinin AB yasalarına aykırı olduğunu belirtmişti. Malta, Rusya-Ukrayna savaşının ardından Rus ve Belarus vatandaşlarına yönelik başvuruları askıya almış olsa da diğer ülke vatandaşlarına uygulamayı sürdürmüştü.
AB mevzuatına göre bir üye ülke vatandaşlığı kazanan herkes, otomatik olarak AB vatandaşlığı haklarına sahip oluyor. Bu haklar arasında serbest dolaşım, iç pazara erişim ve Avrupa Parlamentosu’nda oy kullanma gibi ayrıcalıklar yer alıyor.
Uzun süredir tartışma konusu olan altın pasaport uygulaması, AB içinde yalnızca Malta, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Bulgaristan tarafından doğrudan vatandaşlık temelli olarak sunuluyordu.
2011-2019 yılları arasında bu programlardan toplam 130 bin kişinin faydalandığı ve söz konusu ülkelerin yaklaşık 21,8 milyar avro gelir elde ettiği belirtiliyor.
