İstanbul'da 23 Nisan'da meydana gelen depremin ardından okullar ve kamu kurumlarında hizmetler iki gün süreyle durdurulurken, Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve aile hekimliği çalışanlarının bu kararın dışında bırakılması büyük bir tepkiye yol açtı. Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) Genel Başkanı Ahmet Kandemir, İstanbul’daki ASM’lerin deprem riski taşıyan binalarda faaliyet gösterdiğini ve bu durumun hem sağlık çalışanlarının hem de vatandaşların hayatını tehlikeye attığını vurguladı.
"Deprem Riski Altındaki Binalarda Hizmet Vermek Tehlikeli"
İstanbul’da çok sayıda ASM'nin depreme dayanıklı olmayan yapılar içerisinde yer aldığını belirten Kandemir, “İstanbul’daki ASM’lerin büyük kısmı apartman altı, otopark, cami altı gibi alanlarda bulunuyor. Bu yapılar depreme karşı dayanıksız ve sağlık hizmeti sunmak, hem çalışanlar hem de vatandaşlar için ciddi risk oluşturuyor” dedi. Ayrıca, İstanbul genelinde faaliyet gösteren binin üzerindeki ASM’nin yüzde 89’unun depreme dayanıklılık testi yapılmamış binalarda faaliyet gösterdiğini ifade etti.
ASM’lerin Acil Durum Anında İşlevselliği Tehlikede
Kandemir, ASM’lerin özellikle afet durumlarında kritik öneme sahip olduğuna dikkat çekerek, “Her mahallede bulunan bu kritik merkezler, büyük İstanbul depremi geldiğinde ilk müdahale noktaları olacak. Ancak bu yapılar depremde ayakta kalamayacak durumda. ASM’lerin yaklaşık yüzde 30’u, kamu binası dahi değil. Kiralanan dükkanlar, apartman daireleri, otoparklar gibi mekânlarda ‘sanal ASM’ler sağlık hizmeti sunmaya çalışıyor. Yangın çıkışı olmayan, acil toplanma alanı bulunmayan bu yerler, afet anında kullanılamaz hale gelebilir” şeklinde uyarıda bulundu.
"ASM'lerin Ayakta Kalması Hayati Önem Taşıyor"
Deprem sonrası sağlık hizmetlerinin sürdürülebilmesi için ASM’lerin hayatta kalmasının önemine vurgu yapan AHESEN Genel Başkanı, aşılama hizmetlerinin aksamaması gerektiğini ve tetanos gibi kritik aşıların ulaşılabilirliğinin hayati olduğunu belirtti. “Deprem sonrası lojistik sorunlar nedeniyle, sağlık malzemelerine erişim için ASM’lerin ayakta kalması şart. Mevcut ASM’lerin depreme dayanıklılığı ivedilikle tespit edilmeli. Uygun olanlar devlet eliyle güçlendirilmeli. Yeni ASM binaları kamu tarafından ve afet planlamasına uygun şekilde inşa edilmeli. ASM personeline düzenli afet eğitimi verilmeli, her ASM’de yılda en az bir deprem tatbikatı yapılmalı” dedi.
"İki Yıl Önce Uyardık, Hala Adım Atılmadı"
Kandemir, İstanbul’daki ASM’ler konusunda iki yıl önce yaptıkları uyarılara rağmen hiçbir somut adım atılmadığını hatırlatarak, “Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat Depremi acı tecrübelerle doluydu. O zaman da bu konuya dikkat çekmiştik ancak hala bir adım atılmadı. İstanbul özelinde ama aslında Türkiye genelinde bu konu bir milli seferberlik olarak ele alınmalı” ifadelerini kullandı.
Afetlere Dayanıklı ve Güvenli ASM'ler İçin Acil Eylem Planı
Kandemir, İstanbul’daki ASM’lerin ve diğer illerdeki aile sağlığı merkezlerinin depreme dayanıklı hale getirilmesi için bir an önce harekete geçilmesi gerektiğini söyledi. “Afetlere dayanıklı, güvenli ve ulaşılabilir ASM’lerin inşasına gecikmeden başlanmalıdır” dedi.
