Nedir Bu Clubhouse?

Geçen yılın son aylarında ünü dünyaya yayılan Clubhouse, özellikle 2021 yılı başında Türkiye’de de yaygın bir şekilde kullanılmaya başlandı. Sohbet odalarından kullanıcılarına sesli etkileşim olanağı sunan Clubhouse uygulaması, özellikle Covid-19 pandemesi nedeniyle evlerde geçen izole yaşamın da etkisiyle popülaritesini arttırdı. Pandemi koşullarında sosyalleşmenin dijital versiyonu olarak değerlendirilen Clubhouse uygulamasını inceledik

Yeşim Özdemir- Eskişehir- Dijital çağın hızlı gelişimine ayak uydurmaya çalışırken bir taraftan da “Kişisel verilerimiz korunuyor mu, biri bizi gözetliyor mu, telefonlarımız dinleniyor mu?” gibi bir sürü endişe, her geçen gün kaygı bozukluğu düzeyimizi artıyor. Ancak bu kaygı bozukluğuna karşın teknoloji devi şirketlerin sunduğu teknolojik yenilikleri çılgınlar gibi kullanmaktan vazgeçmiyoruz. Çünkü dijital devrimin hayatlarımıza bir konfor sağladığı apaçık ortada. Tam da bu sebeple her gün bir yenisine alışmaya çalıştığımız bu uygulamalar, kısa sürede günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası oluveriyor. Burada tek tek sayamayacağım sayısız uygulamanın, yapay zekâyla yapabildiklerine şaşırmayı tamamlayamamışken bir “yenisi” piyasaya sürülüyor. Son bir yıldır da hemen hemen herkes tarafından konuşulan ve sosyal medya platformlarında sıkça adı geçen “Clubhouse” yeni bir platform olarak çıkıyor karşımız. Peki, nedir bu Clubhouse? Sesli sohbet odalarındaki etkileşim ABD’de, Alpha Exploration Co. yazılım şirketi tarafından geliştirilen Clubhouse, Paul Davison ve Ronan Seth tarafından kuruldu. Şimdi piyasa değeri 1 milyar doları geçen platformun aktif kullanıcı sayısı ise 2 milyonu aştı. Bu uygulamanın, geçmişte farklı versiyonları denenmiş sohbet odalarından esinlenerek geliştirildiği söyleniyor. Fikren sohbet odalarından esinlenilse de Clubhouse, çok daha farklı bir platform. Kullanıcıların “sesli sohbet” odaları aracılığıyla etkileşimde olabildiği bu platform, sosyalleşmenin en aza indiği pandemi döneminde, adeta derde deva bir ortam sunduğundan yoğun ilgi görüyor. Clubhouse, kısaca CH, Facebook, Instagram, Twitter gibi bir sosyal medya platformu. Ancak o platformlardaki fotoğraf/video paylaşma, yazışma, mesajlaşma gibi etkinliklerin yerine, sesli etkileşim söz konusu. Clubhouse’da, bir ya da birkaç kişinin modere ettiği sesli sohbet odalarına katılıp hem konuşulanları dinleyebilir hem de moderatörden söz hakkı alarak konuşulanlara ai fikrinizi söyleyebilirsiniz. Yani interaktif bir iletişim söz konusu. Özellikle bu açıdan bakıldığında, çevreyle etkileşimin en aza indiği pandemi koşullarında sosyalleşmenin dijital versiyonu olarak değerlendiriliyor. Herkes kullanabilir mi? Clubhouse uygulamasını indirseniz bile hemen kullanamıyorsunuz. Çünkü uygulamaya katılım davetiye ile mümkün oluyor. Daha önce yine başka bir kullanıcıdan davet alarak Clubhouse’u kullanan bir kişiden davetiye rica etmeniz gerekiyor. O kişinin telefon numaranıza gönderdiği daveti sayesinde uygulamayı kullanmaya başlıyorsunuz. Kullanmaya başladığınız anda sizin de bir kişiyi davet etme hakkınız oluyor. Kullanım sıklığınıza göre de bu davet hakkı sayınız artıyor. Yakın zamana kadar davetiyelerinin çeşitli alışveriş sitelerinde abartılı rakamlara satıldığı söylenen Clubhouse’un tek kısıtlaması davetiye değil. Uygulamanın çeşitli teknolojik kısıtlamaları da var. Örneğin android işletim sistemli telefonlarda kullanılamıyor. Şimdilik sadece İOS işletim sistemi olan Iphone marka telefonlarda kullanılabiliyor. Bu da yetmiyor; telefonunuzun IOS 13.0 veya üstü sürüme sahip olması yani üst modellerde olması gerekiyor. Örneğin Iphone 6 kullanıcısı olarak uygulamayı indiremedim. Appstore’dan uygulamayı indirmek istediğimde de “Bu uygulama, İOS 13.0 veya üst sürüm gerektiriyor” şeklindeki uyarı mesajıyla karşılaştım. Önce güncelleme gerekiyor diye düşündüm. Ancak Iphone 6’nın en son güncelleme sürümü IOS 12.5.1’i gösteriyordu, yani ileride 13.0 ve üzeri güncelleme gelirse belki 6’larda da kullanılabilir. Şimdilik daha üst model Iphone’u olan bir arkadaşımın telefonundan indirebildim. Diyelim ki siz bu engele takılmadınız ve telefonunuzun sürümü de modeli de uygun, indirdiniz uygulamayı bu da yetmiyor. İndirdikten sonra, üye olup kullanıcı adı belirliyorsunuz. Sonra telefonunuza SMS yoluyla bir şifre geliyor. Şifreyi girince hesabınız onaylanmış oluyor ve bekleme listesine alındığınız bilgisi veriliyor. Uygulamaya giriş davetle mümkün olduğu için beklemeye alınıyorsunuz. Davetsiz misafir kabul edilmiyor Uygulamaya davetsiz misafir kabul edilmemesi ve her işletim sistemine uyumlu olmaması şimdilerde en çok eleştirilen özelliklerinden. Clubhouse’un yaratıcıları, hem bu eleştiriler doğrultusunda hem de farklı teknik aksaklıklar nedeniyle uygulamayı geliştirmeye çalışıyorlar. Yani uygulama hâlâ gelişme sürecinde. Beta sürümü tamamlandığında bu sorunların çözüleceği ve yeni özelliklerin ekleneceği belirtiliyor. Clubhouse’da sohbetler, havadan sudan olduğu gibi birçok önemli gündem konuları da tartışılıyor. Örneğin, Elon Musk’ın Clubhouse’a girmesi ve Covid-19 aşı tartışmalarıyla ilgili konuşmasıyla Clubhouse’un ününü iyice arttırdı. Musk’ın yanı sıra dünyaca ünlü birçok bilim insanı, siyasetçi ve sanatçıların çeşitli konularda konuşmalar yaptı, sohbetlere eşlik etti. Clubhouse’da Türk siyasetçiler de var. Örneğin Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu Türkiye’de Clubhouse’ya katılan ilk siyasetçi oldu. Gazeteci Cilara Çağlar’ın açtığı “Ahmet Davutoğlu da burada” başlıklı sohbet odasında Davutoğlu, farklı meslek gruplarında birçok tanınmış ismin sorularını yanıtladı. Geçtiğimiz haftalarda Halk Tv’den kavulan genç gazeteciler de, “Halk Tv’den Neden Kovulduk?” başlıklı bir sohbet odası oluşturarak; kovulma nedenlerini ve yaşadıklarını anlattılar. Twitter’a alternatif: Audio Twitter Özellikle gazetecilerin gündemin nabzını aldığı bir platform olması bakımından Clubhouse’un, gazeteciler için “yeni haber kaynağı” demek yanlış olmaz. Daha önce benzer haber akışı, gündem tartışmaları çoğunlukla Twitter’da yapılıyordu. Şimdi ise hem güncel haber takibi hem de çeşitli tartışmalar ve fikir alışverişinin Clubhouse’a kaydığını söyleyebiliriz. Zaten bu yönüyle de uygulamaya, “Audio Twitter” yani Twitter’ın sesli uygulaması deniliyor. Şimdilerde özellikle gazeteci ve siyasetçilerin uğrak yeri olan Clubhouse’un yakın zamanda geniş kitlelerce kullanılacağı tahmin ediliyor. Podcast’in yerini alır mı?.. Clubhouse kullanıcılarının uygulama hakkındaki görüşleri ve uygulamayı kullanış biçimleri elbette değişkenlik gösteriyor. Kimilerine göre eve kapanmak zorunda olduğumuz bu salgın sürecinde sosyalleşme açlığını bir nebze de olsa gidermesi bakımından ilgisi pandemi dönemiyle sınırlı kalacak ve sosyal mesafe ortadan kalktığında Clubhouse’a ilgi azalacak. Kimilerine göre ise artık hayatımızın bir parçası. Kimileri, anlık, canlı sohbetlerin gerçekleştiği bu uygulama için “modern radyo” demeyi tercih ederken kimileri de podcast mecrasının bir üst seviyesi olarak yorumluyor. Özellikle podcast üreticilerinin Clubhouse’u böyle yorumladıkları görülüyor. Ve podcasterlar, Clubhouse’un podcast’ın yerini alacağı, podcastlere ilginin azalacağı endişesi taşıyorlar. Bir podcaster olarak ben aynı şeyi düşünmüyorum. Her uygulamanın dinamikleri farklı. Artı ve eksileri olduğu gibi, kendine has özellikleri de var. Bu farklılıklar, o mecraları ve uygulamaları kullanan kişilerde çeşitli ihtiyaçlar ve beklentiler yaratıyor. Örneğin; Clubhouse’daki sohbetler, anlık ve canlı. Yani kaydedilmiyor ve orada konuşulan, tartışılan orada kalıyor. Oysaki podcastler arşivleniyor. Podcast, zamandan ve mekândan bağımsız olarak, istediğiniz zaman açıp dinleme özgürlüğü sunuyor. Bu noktada canlı bir sohbette olmak isteyenler Clubhouse’da oluyor. Bir konu hakkındaki dosya haberi veya söyleşiyi, istediği zaman dinlemek isteyenler de podcast açıp dinliyor.