A. ERCÜMENT ÖZKAYA (ANKARA) - İngiltere’de yapılan bir bilimsel çalışma tüm dünyada giderek yaygınlaşan otizm hastalığının doğumdan önce teşhis edilebileceğini gösteriyor. Bebeklerin bilişsel gelişiminde insan yüzlerine verdikleri tepkinin önemi uzun zamandır bilinmekteydi. Ancak söz konusu araştırma, bu tepkinin daha doğumdan önce ana karnında başlıyor olabileceğini gösteriyor. Otizmin temel belirtilerinden biri otistik çocukların insan yüzlerine dikkat gösterme yetisinin zayıf olması nedeniyle insanlarla göz teması kurmakta güçlük çekmesi olduğundan, bu bulgu bebeklerde ve çocuklarda çoğu kez oldukça geç fark edilen rahatsızlığın daha anne rahminde teşhis edilebilmesini sağlayabilir. İngiltere’nin Lancaster Üniversitesinde yapılan araştırma, bebeklerin yüzlere karşı dikkat duyarlığının daha bir insan yüzü görmeden bile önce başladığına işaret ediyor. Davranışbilimcileri şimdiye dek bebeklerin en çok dikkat yönelttikleri objenin insan yüzleri olmasının bebeğin dünyaya gözllerini açmasıyla ilk gördüğü şeyin bir insan yüzü olmasından kaynaklandığını düşünmekteydi. Lancaster Üniversitesi’nde psikoloji profesörü Vincent Reid başkanlığındaki bir ekip tarafından yürütülen araştırma ise insanın görme yetisinin daha ana rahminde gelişmeye başladığını, rahim duvarının fetüse sınırlı da olsa bir görme olanağı tanıyacak ölçüde ışık geçirgenliğine sahip olduğunu ortaya koydu. Bilim dünyasında yakın zamana dek rahim içinin tümüyle karanlık bir ortam olduğu, görmenin doğumla başladığı görüşü hakimdi. Gebeliklerinin son üç aylık dönemine girmiş 39 anne adayı üzerinde yürütülen araştırmada, deneklerin rahim duvarlarına iki farklı şekilde düzenlenmiş üç nokta halinde lazer ışığı yansıtıldı. İlk şekilde ışiklar kabaca bir insan yüzünü andırmak üzere gözleri temsil eden iki nokta yukarıda ağzı temsil eden daha yayvan bir nokta aşağıda olmak üzere yansıtıldı. İkinci yansıtmada ise üç ışık noktası bir üçgen şeklinde düzenlendi. Deney sonunda, anne karnındaki fetüslerin başlarını ışık yansımalarına doğru çevirerek “baktıkları” görüldü. Bununla birlikte fetüslerin insan yüzünü andıran yansımaya daha fazla ve daha uzun süreli ilgi gösterdikleri gözlendi. Profesör Reid, bu şekilde anne rahminde verilen ışıklı uyarıya tepki vermeyen fetüslerde görme bozukluklarının, insan yüzüne benzeyen uyarıyla benzemeyen uyarıya aynı tepkiyi veren fetüslerde ise otizm eğiliminin daha doğmadan teşhis edilebileceğini söyledi. Böyle bir erken teşhisin doktorlara ve ebeveynlere otistik çocuklar için en uygun terapiyi belirleme şansı vereceği belirtiliyor.