Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları’nın (TCDD) Hazine’ye olan borcu artmaya devam ediyor. 2024’ü 4 milyar 733 milyon TL borçla kapatan kurum, 2025’in ilk dört ayında bu borcu 828 milyon TL daha artırarak toplam 5 milyar 561 milyon 806 bin TL’ye yükseltti. Borç, son dokuz yılda yaklaşık 3,9 katına çıkarken, kurumun mali yapısı ve kamu kaynaklarının kullanımı yeniden tartışma konusu oldu.
Borç yıllara göre katlandı
2016 yılında 1 milyar 600 milyon TL olan TCDD’nin Hazine borcu, 2020’de 3,3 milyar TL’ye, 2024 sonunda ise 4,7 milyar TL’ye yükseldi. Sadece 2025’in ilk dört ayında gerçekleşen 828,6 milyon TL’lik borç artışı, kurumun mali yapısındaki bozulmanın sürdüğünü gösterdi.
Zarar rekor kırıyor, doğrudan alımlar dikkat çekiyor
2024 yılında 36,5 milyar TL zarar ettiği belirtilen TCDD’nin, 2010-2025 döneminde ihalesiz yaptığı alımlar da kamuoyunda tartışma yarattı. Bu dönemde toplam 7,5 milyar TL’lik 576 bin alım, doğrudan temin yöntemiyle gerçekleştirildi. Bu uygulama, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesine aykırı olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor.
Karasu: “TCDD borç batağına sürüklendi”
BirGün'ün haberine göre CHP Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, gelişmeleri şu sözlerle değerlendirdi:
“Cumhuriyetin en önemli kurumlarından biri olan TCDD, AKP’nin elinde her yıl zarar eden bir kuruma dönüştü. Tek misyonu eşe dosta ihaleler dağıtmak ve makam sağlamak olan AKP, liyakatsiz kadrolaşmalar ile TCDD’yi de borç batağına batırdı.”
Karasu ayrıca, geçmişte TCDD Genel Müdürü olarak görev yapan ve sonrasında ticaret yapan İsa Apaydın’ın aldığı kamu ihalelerine, Sivas YHT hattında yaşanan toprak kaymalarına, Çorlu ve Pamukova’daki tren kazalarına dikkat çekti.
“İhale sistemi 21/b ile çökertildi”
TCDD’de ve Ulaştırma Bakanlığı'nda 21/b maddesi kapsamında, yani istisnai durumlar için öngörülen pazarlık usulüyle yapılan ihalelerin yaygınlaştığını belirten Karasu, bu yöntemin liyakatsiz ve denetimsiz kamu harcamalarının önünü açtığını söyledi. Karasu, “Bu iktidar, TCDD’nin hem itibarını hem de güvenilirliğini yerle bir etti” dedi.
