İşçi ve emekçilerin bir asrı aşkın süredir haklarını haykırdığı 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, bu yıl da Türkiye’nin dört bir yanında coşkuyla kutlandı. DİSK, KESK, TMMOB ve TTB gibi emek ve meslek örgütleri, “İnsanca yaşanacak bir düzen mümkün” mesajı verdi.
1 Mayıs’ta İstanbul Kadıköy’de bir araya gelen emek örgütleri, sermaye odaklı politikalara karşı halkçı ve adaletli bir düzen talep ettiklerini ifade etti. Ortak bildiride, “Kaynakların, sermaye için değil; 86 milyonu insanca yaşatmak için kullanıldığı bir ülke mümkün” ifadeleri yer aldı.
Türkiye'nin Dört Bir Yanında Meydanlar Doldu
TÜRK-İŞ, 1 Mayıs’ı İstanbul Kartal Meydanı’nda kutlarken; HAK-İŞ, bu yıl Rize’de ÇAYKUR işçileriyle dayanışma gösterdi.
DİSK ve KESK, geleneksel olarak bu yıl da İstanbul Kadıköy’de çeşitli STK ve meslek odalarıyla ortak kutlama gerçekleştirdi.
Memur-Sen ve Türkiye Kamu-Sen ise 1 Mayıs'ı Ankara'da ayrı meydanlarda kutladı. Memur-Sen Anıtpark'ta, Türkiye Kamu-Sen ise Kolej Meydanı'nda program düzenledi.
Muğla’da Yağmurlu Havada 1 Mayıs Coşkusu
Muğla’nın merkez ilçesi Menteşe’de düzenlenen 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarında Tertip Komitesi’nin çağrısı üzerine binlerce kişi, Kışla Parkı'nda bir araya geldi.
Sendikalar, odalar, sivil toplum örgütleri, siyasi partiler, kadın dernekleri ve vatandaşların katıldığı kutlama, Atatürk Bulvarı'na yürüyüş ile başladı. Kutlamaya, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan ile Cumhur Uzun, Menteşe Belediye Başkanı Gonca Köksal ve Milas Belediye Başkanı Fevzi Topuz’un yanı sıra çimento fabrikasına karşı mücadele eden Deştin Çevre Platformu üyeleri de katıldı.
Yürüyüşün ardından Atatürk Bulvarı'nda miting düzenlendi. Mitingde DİSK, KESK, TTB ve TMMOB’dan oluşan Tertip Komitesi ve Eğitim-Sen Muğla Şube Başkanı Nilüfer Enginsu, şu açıklamayı yaptı:
“Bu şanlı günde emeğimizin hakkını söke söke almak için, özgür yarınlara omuz omuza yürümek için, bu onurlu kavgayı sevdamızla kuşatmak için, halkların nasırlı yumruğunu faşist düzene balyoz gibi indirmek için alanlardayız. Bir dünya düşlüyoruz yoldaşlığın sınıfları yok ettiği, bir dünya düşlüyoruz çocukların ölmediği, bir dünya düşlüyoruz insanlık onurunun baskıya, sömürüye, savaşa galip geldiği. Ve elbette biliyoruz güneşin zaptı yakın. Güneşi zapt edeceğiz. Onurlu mücadelemizden bir an bile vazgeçmeyeceğiz. Direnenlere selam olsun.”
Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencay Akın: “Ekrem Başkan’a Selam Olsun”
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamaları kapsamında Şükrüpaşa İlkokulu önünde toplanan sendika üyeleri, siyasiler ve dernekler, Atatürk Bulvarı’ndan Saraçlar Caddesi’ne kadar sloganlar atarak yürüdü.
Yürüyüşe Edirne Belediye Başkanı Filiz Gencan Akın ve CHP Edirne Milletvekili Ahmet Baran Yazgan da katıldı. Saraçlar Caddesi’nde işçilere seslenen Akın, meydanlarda her zaman dayanışma içinde olacaklarını ifade ederek CHP'nin Cumhurbaşkanı Adayı tutuklu Ekrem İmamoğlu'na selam gönderdi. Akın, şunları kaydetti:
“Ben buradan bütün sendikalarımıza, emekçilerimize çok teşekkür ediyorum. Meydanlarda her zaman birlikte dayanışma halinde tüm hukuksuzluklara karşı beraber ses yükselttik. Bundan sonra da beraber ses yükseltmeye devam edeceğiz. Silivri zindanındaki tüm hukuksuz şekilde tutuklu bulunanlara da selam olsun. Mücadelemiz sonuna kadar devam edecek. Ekrem Başkan’a selam olsun. Mevkidaşlarımıza selam olsun. İçeride haksız, hukuksuz yatan basın emekçilerine selam olsun. Onlar içeride biz dışarı da mücadelemize sonuna kadar devam edeceğiz.''
Amasya’da Yağmur Altında Halaylı 1 Mayıs Kutlaması
Amasya’da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarının adresi Yavuz Selim Meydanı'ydı. Kutlamalara çok sayıda işçi, vatandaş ve sivil toplum kuruluşları katıldı. İşçi sosyal haklarının ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi için pankartlar açılarak sloganlar atıldı.
Kutlamada konuşan Sağlık Emekçileri Sendikası Başkanı Satılmış Ayan, “İşçiler, emekçiler, kadınlar ve emekliler, insanca yaşam mücadelesine karşı tek sermayesi emeği olan arkadaşlar, gelmiş geçmiş bütün değerleri yaratanlar merhaba. Olumsuz hava şartlarına rağmen alanları dolduran, bu güzel günü kutlayan tüm arkadaşlara selam olsun” dedi.
Samsun’da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü Kutlamaları
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü, Samsun’da coşkuyla kutlandı. Kutlamalar, 1 Mayıs Tertip Komitesi'nin Onur Anıtı’na çelenk koymasıyla başladı. Ardından DİSK, TÜRK-İŞ, KESK, TMMOB, TTB ve Birleşik Kamu-İş’in çağrısıyla toplanan kalabalık, Cumhuriyet Meydanı’na doğru yürüyüşe geçti. CHP Samsun İl Örgütü, 17 ilçe başkanlığı ve CHP Samsun Milletvekili Murat Çan’ın da yer aldığı kortej, sloganlar eşliğinde meydana ulaştı.
Yoğun güvenlik önlemleri altında gerçekleşen yürüyüşün ardından sendika, siyasi parti, sivil toplum kuruluşları ve öğrenciler meydanda kendilerine ayrılan alanlara yerleşti.
Geçen yıla kıyasla katılımın belirgin şekilde arttığı mitingde, 1 Mayıs Tertip Komitesi adına konuşan KESK Dönem Sözcüsü Uğurcan Albak, emek ve dayanışma vurgusu yaptı.
Basın açıklamasının ardından gençler ve kadınlar halaylar çekerek bayramı coşkuyla kutladı.
İstanbul Valiliği Duyurdu: “384 Kişi Gözaltına Alındı, İzinli Kutlamalarda Olumsuzluk Yaşanmadı”
İstanbul Valiliği, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’ne ilişkin yaptığı açıklamada, kent genelinde toplam 384 kişinin izinsiz gösteri gerekçesiyle gözaltına alındığını duyurdu.
Açıklamada, Valilik tarafından izin verilen kutlama alanlarında ise herhangi bir olumsuzluk yaşanmadığı vurgulandı.
Valilikten yapılan açıklamada Kadıköy Rıhtım Meydanı’nda DİSK ve bileşenlerinin düzenlediği kutlamalara yaklaşık 35 bin, TÜRK-İŞ’in Kartal Meydanı’ndaki etkinliğine ise 30 bin kişinin katıldığını bildirilerek şunlar kaydedildi;
“İstanbul’un huzur ve güvenliği için alınan tedbirlerin uygulanması amacıyla 1 Mayıs’ta toplam 52.656 emniyet personelimiz görev almıştır. Şehir genelinde Valiliğimizce izin verilen kutlama alanları dışında yasadışı eylem ve gösteri yapmak isteyen gruplara izin verilmemiştir. Bu kapsamda izinsiz gösteri yapmak için toplanan şahıslardan 384’ü gözaltına alınmıştır.”
Türkiye'de Sendikalaşma Oranı %15'in Altında
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Ocak 2025 istatistiklerine göre Türkiye’de 16,8 milyon işçiden sadece 2,5 milyonu sendikalı. Bu da işçilerde sendikalaşma oranının %14,97 olduğunu gösteriyor. En fazla üyeye sahip işçi sendikası ise 293 bin 829 üyeyle Türk Metal Sendikası.
1 Mayıs’ın Tarihsel Mirası
1856’da Avustralya’da başlayan ve 1889’da Paris’te uluslararası boyut kazanan 1 Mayıs, Türkiye'de ilk kez 1911’de Selanik’te kutlandı. Cumhuriyet dönemindeki ilk resmi kutlama ise 1923 yılında yapıldı. 1977’de Taksim Meydanı’nda yaşanan ve 37 kişinin hayatını kaybettiği olayın ardından 1 Mayıs yıllarca yasaklandı. 2009 yılında ise “Emek ve Dayanışma Günü” adıyla tekrar resmi tatil ilan edilerek kutlanmaya başlandı.
