Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye Noterler Birliği’nin 54. Olağan Kongresi’nde yaptığı konuşmada, Noterlik Kanunu’nun yargı hizmetlerinin etkinliği ve güncel ihtiyaçlar gözetilerek yenileneceğini ve noterlik sistemine köklü yenilikler getirileceğini açıkladı. Tunç, hukuk fakültesi mezunlarının görev alacağı noter yardımcılığı sisteminin hayata geçirileceğini ve noterlerin çekişmesiz yargı işlevlerinin artırılacağını duyurdu.
“Noterlik, hukuki güvenliğin teminatıdır”
Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez ve bazı milletvekillerinin de katıldığı kongrede konuşan Bakan Tunç, noterlik kurumunun “sözün belgeye, yazının güvene dönüştüğü” önemli bir yapı olduğunu vurguladı. Tunç, noterlerin hem hukuki güvenliği sağladığını hem de vatandaşların birçok işlemi hızlı ve güvenli biçimde gerçekleştirmelerine olanak tanıdığını söyledi.
23 yılda noterlik sayısı yüzde 94 arttı
2002 yılında bin 231 olan noterlik sayısının, 2023 yılı itibarıyla yüzde 94 artışla 2 bin 385’e çıktığını belirten Tunç, “Vatandaşın noterlik hizmetine erişimini güçlendirdik” dedi. Ayrıca 2019’da başlatılan nöbetçi noterlik uygulamasıyla 3 milyon 624 binin üzerinde işlem yapıldığını aktardı.
Yenilikler ve dijitalleşme vurgusu
Tunç’un açıkladığı yenilikler arasında şu uygulamalar öne çıktı:
-
Yurt dışı entegrasyonu: Yurt dışında yapılan noterlik işlemlerinin Türkiye’de herhangi bir noterden alınabilmesi sağlandı. Bu kapsamda 334 bin 440 işlem yapıldı.
-
Yurt içi işlem örneği paylaşımı: Başka şehirdeki noterden işlem örneği alınabilmesiyle 908 bin 176 işlem gerçekleştirildi.
-
Güvenli ödeme sistemi: 3 milyon 729 bin işlem yapıldı. İkinci el araç alım-satımlarında zorunlu hale getirildi.
-
E-randevu: 175 binin üzerinde randevu alındı.
-
Veraset ilamı: Mart 2011’den bu yana toplam 4 milyon 701 bin veraset ilamı noterliklerden alındı.
-
Taşınmaz satış sözleşmesi: Noterliklerde tapu işlemlerinin yapılabilmesinin önü açıldı.
Yeni dönemde hedeflenen düzenlemeler
Adalet Bakanı Tunç, Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamında noterlik sistemine yönelik şu yeniliklerin planlandığını söyledi:
-
Noter yardımcılığı sistemi kurulacak. Hukuk mezunları görev alacak.
-
Delil tespiti, vasiyetnamenin açılması ve mirasçı atama gibi işlemler noterliklerce yapılabilecek.
-
Belli miktarı aşan sözleşmelerde noter onayı teşvik edilecek.
-
Noter belgelerine karekod sistemi gelecek.
-
Kıymetli evrak ve banka protestoları elektronik ortamda yapılabilecek.
-
Noterliklerle Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi arasında entegrasyon sağlanacak.
-
Taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri noterliklerce tapu siciline şerh edilebilecek.