Erkara: “Silah veya şiddeti çağrıştıran oyuncakları bağışlamıyoruz”

“Oyuncak Kütüphanesi”, 2021 yılında 21 binden fazla çocuğa oyuncak, 200’den fazla aileye gıda kolisi ulaştırdı

“Oyuncakların Son Kullanma Tarihi Yoktur” ve “Oyuncaksız Çocuk Kalmasın” sloganıyla 2012 yılında yola çıkan ve Avrupa Birliği hibesiyle hayata geçirilen “Oyuncak Kütüphanesi”, bir sosyal sorumluluk ve yerel dayanışma projesi olarak çalışmalarını sürdürüyor. Sosyo-ekonomik açından imkânı kısıtlı olan aileler ve çocuklar için fırsat eşitliği sağlamayı amaç edinen “Oyuncak Kütüphanesi” Derneği, 2021 yılında, pandeminin yarattığı olumsuz şartlara rağmen 21 binden fazla çocuğa oyuncak ve 200’den fazla aileye gıda kolisi ulaştırdı. Ankara’da bulunan ve Türkiye’nin her yerindeki çocuğa oyuncak yardımında bulunan “Oyuncak Kütüphanesi” Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı Anıl Erkara ve Yönetim Kurulu Üyesi-Sayman Dilara Toğrul, 24 Saat gazetesinin sorularını yanıtladı

SULTAN YAVUZ [caption id="attachment_233314" align="alignright" width="311"] “Oyuncak Kütüphanesi” Derneği’nin Yönetim Kurulu Başkanı Anıl Erkara[/caption] Bize kendinizden bahseder misiniz? Bu alanda çalışmaya nasıl başladınız? Oyuncak Kütüphanesi Yönetim Kurulu (Y.K.) Başkanı Anıl Erkara: Ben Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Maliye Bölümü mezunuyum. 2003 yılından itibaren sivil toplum alanında gönüllü olarak çalışıyorum. Gönüllülük ile tanışmam lise zamanlarında organizasyon, üniversite zamanlarında topluluklarda görev alarak başladı. Gönüllü olarak katıldığım faaliyetlere ev sahipliği yapan dernekler aracılığıyla uluslararası projelere katılma fırsatı yakaladım. Aslında böylelikle, İngiltere’de faaliyetlerini yürüten “Oyuncak Kütüphaneleri” ile tanıştık, ardından “Oyuncak Kütüphanesi” fikrini projelendirerek Ankara’da hayata geçirdik. Dernekler ve topluluklar aracılığıyla tanıştığım uluslararası fırsatlardan olan Avrupa Dayanışma Programı kapsamında, bir yıl Fransa’da bir dernekte gönüllü olarak çalıştım. Bu program kapsamında derneğimizde 2013 senesinden itibaren yabancı gönüllülere ev sahipliği yapıyoruz, şu anda takımımızda Romanya, İspanya ve Finlandiya’dan gelen gönüllüler bulunuyor. Y.K. Üyesi ve Sayman Dilara Toğrul: 1998 yılında Ankara’da doğdum. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü dördüncü sınıf öğrencisiyim. Hâli hazırda üyesi olduğum üniversite toplulukları ile faaliyetlerimi yürütmekte, stajlarıma devam etmekte ve lisans bitirme tezimi yürütmekteyim. “Oyuncak Kütüphanesi Derneği”ne, Topluma Hizmet Uygulamaları Stajı ile dâhil oldum, staj süresince yürüttüğüm çalışmaların ardından dernekte gönüllü olarak faaliyetlerime devam ettim, Erasmus+ kapsamında 2019 yılında İtalya’da yaygın öğrenme hakkında eğitim kursuna katılma fırsatına sahip oldum. Sonrasında ise derneğin yönetim kuruluna dâhil oldum. Şu anda derneğin saymanlık ve etkinlikleri koordine etme görevini üstleniyorum. -Oyuncak Kütüphanesi ne zamandan beri varlığını sürdürüyor, amacı ve çalışmaları nelerdir? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Biz “Oyuncak Kütüphanesi” modelini İngiltere’de gördük ve Türkiye için de ihtiyaçlara karşılık verdiği için projelendirdik. 1 Eylül 2012 tarihinde Avrupa Birliği Hibesiyle kurulduk ve örnek proje seçildik. Bu sene 10. yaşımızı kutlayacağız. Oyuncak Kütüphanesi “Oyuncakların Son Kullanma Tarihi Yoktur!” sloganıyla 01 Eylül 2012 tarihinde Avrupa Birliği Hibesiyle bir sosyal sorumluluk ve yerel dayanışma projesi olarak hayata gelmiştir. “Oyuncak Kütüphanesi” sosyo-ekonomik imkânı kısıtlı aileler ve çocuklar için fırsat eşitliği yaratmayı hedeflemiştir. Ulaşabildiğimiz her çocuğu oyuncak ile tanıştırmak ve çocuklara oyun ve oyuncak kültürünü aşılamak “Oyuncak Kütüphanesi”nin kuruluş amacı olarak belirlenmiştir. “Oyuncak Kütüphanesi Derneği”, Cuma günleri 10.00 – 17.00 saatleri arasında dernek faaliyet merkezinde oyuncak bağışlarını kabul eder. Web sitemiz www.oyuncakkutuphanesi.net ve ilgili form aracılığıyla talepte bulunan ihtiyaç sahibi kişi veya kurumlar için oyuncak yardımları organize edilir. “Oyuncak Kütüphanesi”nin kayıtlı 3000’den fazla faydalanıcı ailesi bulunmaktadır. Her kuruma eşit mesafede olan “Oyuncak Kütüphanesi” okullar başta olmak üzere kurumlarda oyuncak toplama kampanyaları başlatarak, ulusal çapta bir yardımlaşma ağı yaratmaktadır. Ankara’da bulunan ihtiyaç sahibi okul ve mahalleler Gezici Oyuncak Kütüphanesi Modeli ile ziyaret edilerek, oyuncak yardımı yapılmaktadır. Ankara dışındaki okullara ise kargo desteği ile oyuncaklar ulaştırılmaktadır. 2021-2022 Eğitim Öğretim Yılı planlarımız kapsamında günde 100, ayda 3500 oyuncak yardımı, farklı şehirlerde yaşayan ihtiyaç sahiplerine ulaştırılmaktadır. 28 Mayıs Dünya Oyun Oynama Günü’nü, gelenekselleşen Oyun ve Oyuncak Festivali ile 2014 yılından itibaren büyük bir coşkuyla kutlanır. Çocuk Etkinlikleri kapsamında, başta Ahşap Oyuncak Atölyesi ile çocuklara özel tasarlanmış makineler ile çocukların ahşaptan kendi oyuncaklarını tasarlamalarına imkân yaratılırken aynı zamanda ebru, seramik ve polimer kil, küçülen kâğıt ve tekstil atölyelerinin planlaması da eğitmenlerimiz aracılığıyla yapılmaktadır. Okul Dostu Etkinlikler Kataloğu ile eğitim odaklı çocuk etkinliklerini bir araya getirerek okullara hizmet ulaştıran bir çatı kurum görevi görmekteyiz. Topluma Hizmet Uygulamaları dersi kapsamında, 2012 senesinden itibaren Eğitim ve Spor Fakültesi öğretmen adaylarına staj imkânı sağlamaktadır. Aynı zamanda Avrupa Birliği Erasmus+ Avrupa Dayanışma Programı kapsamında Gönderen ve Ev Sahibi Kurum olarak 2027 senesine kadar akreditasyon sahibi olarak her sene yabancı gönüllülere 12 aya kadar ev sahipliği yapmaktadır. “Oyuncak Kütüphanesi”nde gönüllü anne-babalar da faaliyetlere destek olmaktadır. “Oyuncak Kütüphanesi”nin kendine özgü bir gönüllü politikası bulunmaktadır. Aylık gönüllü eğitimleri, proje döngüsü yönetimi, kampanya yönetimi gibi eğitimleri sistematik bir hale getirmiş, işin ciddiyetini benimsemiş bir kurum olarak her yaştan insana kapılarını açan bir toplum merkezi konumundadır. -Oyuncak Kütüphanesi’nin sağladığı faydalar neler? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Pandemi nedeniyle oyuncak değiş tokuşu sistemine ara vererek dezavantajlı bölgelere yardımlar (oyuncak, eğitim seti ve kırtasiye malzemesi) ulaştırmaya öncelik verdik. “Oyuncak Kütüphanesi”nin sağladığı diğer faydalar; çocukların en temel hakkı olan ve Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 31. ve 32. maddelerinde yer alan “Oyun Oynama Hakkı”nın bilinirliğini ve farkındalığını arttırmak, çocuklarda kütüphane kültürünün erken yaşta yerleşmesini sağlamak, çocuklar arasında yardımlaşma ve gönüllülük bilincini gerçekleştirmek, etkinlikler doğrultusunda çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimlerini desteklemek, tüketimi önlemek ve ebeveynler için sosyal bir ortam yaratmak. “Toplumun sahiplendiği bir proje olduk” -Nasıl geri dönüşler alıyorsunuz? Kaç çocuğa ulaştınız? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: “Oyuncak Kütüphanesi Projesi”ni bir Gençlik Grubu olarak 1 Eylül 2012 tarihinde hayata geçirdik. Daha sonra artan taleplere daha profesyonel bir şekilde karşılık verebilmek için kurumsallaşarak dernekleştik ve “Oyuncak Kütüphanesi Derneği” ismiyle tüzel kişilik kazandık. Kurulduğumuz günden itibaren toplumun sahiplendiği bir proje olduk. 2012 senesinden itibaren belirlediğimiz ortak amaç uğruna çalışmamızın ödülünü sosyal anlamda toplumun her kesiminden bize ulaşan tebrik ve teşekkürler ile almaktayız. Fakat ülkemizin ve dünyamızın içinde bulunduğu güç durumların her kişi ve kurumu olumsuz etkilemesi dolayısıyla yeni gönüllülere ihtiyacımız eskisinden daha çok oluyor. Bu vesileyle Gönüllü İlanı niteliğinde olan bu çağrıyı sizlerle paylaşmak isteriz. Biz 2021 yılında Pandemi’nin yarattığı olumsuz şartlara rağmen 21.000’den fazla çocuğa oyuncak, 200’den fazla aileye gıda kolisi ulaştırdık. Sloganımız, “Oyuncakların Son Kullanma Tarihi Yoktur” ve “Oyuncaksız Çocuk Kalmasın” Oyuncak toplama kampanyası başlatmak için web adresi, https://www.oyuncakkutuphanesi.net/kampanya-baslat İnternet sitemiz ve yardım talep formu aracılığıyla bize ulaşan kişi veya kurumların bilgilerini inceledikten sonra yardım sıralamasına dâhil ediyoruz ve tarih önceliğine göre oyuncak yardımlarını gönderiyoruz. Gelenekselleşen Oyun ve Oyuncak Festivali Y.K. Başkanı Anıl Erkara: 28 Mayıs Dünya Oyun Oynama Günü’nü halka açık bir festival ile 2013 yılından itibaren kutlamaktayız. Festivallerimizde 50’den fazla kurum ve kuruluş stant açıp etkinlik gerçekleştirirken takımımızda 100’den fazla gönüllü faaliyetlere katılmaktadır. Bu Festivalin amacı her çocuğun doyasıya oyun oynayabilmesini sağlamaktır. Etkinliğe 700-1000 arasında aile katılırken aynı zamanda yerel sivil toplum kuruluşları aracılığıyla dezavantajlı çocuk grupları da etkinliklere dahil olmaktadır. 2022 için planımız bu festivali 2 gün olarak gerçekleştirmektir. &ab_channel=OyuncakK%C3%BCt%C3%BCphanesi - Bu tarz oluşumların son yıllarda artışı dikkat çekiyor, bu neden kaynaklanıyor? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Bize göre bu tarz oluşumların sayısından çok niteliği önemlidir. “Oyuncak Kütüphanesi” gibi bir eğitim ve yardımlaşma modeli ancak bir sivil toplum kuruluşu ile bağımsız ve hak temelli çalışmalar yaratabilir. Belediye, üniversite, okul vb. bünyesinde kurulan modellerin daha çok yerel ve siyasi amaçları karşılamak üzere kurulduğunu gözlemlemekteyiz. Belediyelerle veya diğer kurumlarla zaman zaman işbirliği yapmayı deniyoruz. Sivil toplum Kuruluşlarına gelince, “Oyuncak Kütüphanesi” modelinin daha çok yardım toplayabilmek için kurulduğunu gözlemliyoruz. Bu da derneğe görünürlük ve prestij sağlıyor. “Hiç kimsenin hiç bir şey yapmadığı bir yerde, az iş yapan kendini çok çalışıyor sayarmış” gibi bir deyim olmalıydı, belki sayılar bu sebepten artmıştır. [caption id="attachment_233315" align="alignright" width="247"] Yönetim Kurulu Üyesi-Sayman Dilara Toğrul[/caption] -Oyuncakların çocuklar için önemi nedir? Siz oyuncuğa nasıl bakıyorsunuz özellikle de içinde bulunduğumuz tüketim çağında? Y.K. Üyesi ve Sayman Dilara Toğrul: Oyuncaklar, çocuklar için hem eğlenmelerine hem öğrenmelerine hem de gelişmelerine katkı sunan araçlardır. Örneğin bir çocuk, oyuncak bebeğine yemek yedirirken taklit etmeyi öğrenir, legolarla oynarken parmak kaslarını gelişirtirmekle beraber, parça-bütün ilişkisi kurar ve bu süre zarfında hem eğlenir hem de öğrenir. Bu yüzden oyuncaklar -tabii nitelikli oyuncaklar- çocukların gelişim sürecinde pozitif yönde önemli rol oynar. Çocukların kendini ifade ettikleri en iyi alanın oyun olduğunu düşünürsek ve oyuncakların, oyunları şekillendirmedeki büyük rolünü göz önünde bulundurursak, oyuncakların aynı zamanda çocukla iletişim kurma aracı olarak tanımlayabileceğimizi düşünüyoruz. Çünkü oyuncaklar bizlere, çocukla olan iletişimimizi kolaylaştıracak bir kapı aralar ve oyuncaklar aracılığı ile çocuğun dünyasına girebilir, onların bize aktarmak istediklerini oyuncaklar ile aktarmasını sağlayabiliriz. Çocuk gün içinde gördüklerini ve duyduklarını oyuncaklar ile tekrar canlandırır ve bize direkt sözel olarak aktarmadıklarını oyuncak aracılığı ile aktarır. Bu da yetişkinlerin, çocuğun dünyasında neler olup bittiği hakkında fikir edinmesini sağlar. “Çocuklar için oyuncak her şeydir” - Çocuklar için sağlıklı ya da uygun oyuncak nedir? “Barbie” bebekler ya da silah gibi oyuncaklar hakkında ne düşünüyorsunuz? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Çocuklar için oyuncak her şeydir, belirli bir niteliği olmayabilir. Biz İngiltere’de Playworker eğitimine katıldık ve olayın farklı açılardan nasıl geliştirildiğini öğrendik. Çocuğun özgürce oyun oynayabilmesi için eğitimler aldık ve çocuğun özgürce oyun oynamasını engelleyen faktörleri ondan uzaklaştırmayı öğrendik. Bu faktörler; anne-babası, öğretmen, diğer arkadaşları vb... Bizim işimiz çocukla olduğu kadar, ebeveyni ve öğretmenini de kapsıyor. Aynı zamanda çocukların özgürce oyun oynayabileceği ideal oyun alanları projelerimizi de geliştirmekteyiz. İngiltere’de Playworker’lar devlet memuru olarak çalışmaktalar, ülkece bizim bu konuda öğreneceğimiz çok şey olduğunu düşünüyoruz. Oyuncakların niteliği konusunda biz silah veya şiddeti çağrıştıran oyuncakları bağışlamıyoruz. Barbie bebek veya ünlü modeller ve ürünler konusunda bir sorun olmadığını düşünüyoruz. Biz oyuncak bağışlarken oyuncakları niteliğine göre ayırıp göndermekteyiz. Oyuncak Yardımları Organizasyonu kapsamında sırasıyla temizlik ve hijyen, listeleme, onarım, yaş gruplarına göre ayırma ve kutulama işlemleri yapılarak oyuncak yardımı süreci işlemektedir. - 1980’li, 90’lı yıllarda çocuk olmak ile bu dönem çocuk olmak arasındaki avantaj ve dezavantajlar neler sizce? Oyun ve oyuncak bağlamında… Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Jenerasyonlar arasında ciddi kültürel farkların ortaya çıkmasının sebebi tahmin edildiği üzere, hızla gelişen teknolojinin ülkemize ve kültürümüze yansımaları olmuştur. Teknoloji doğru kullanılırsa çok büyük bir avantaj sağladığı gibi, eğer kontrol edilemezse de bir felakete dönüşebilir. Biz 2-9 yaş grubu ile çalışmaktayız. Mesela ilkokul öğrencilerinin Youtube kanallarının olması, tablet parmağı tabiri ve sosyal medya hesapları (tiktok vb.) -Türkiye’de oyuncağa erişemeyen çocuk oranını biliyor musunuz? Daha çok hangi bölgelerde? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: Bu konuda bir bilgimiz olmamasına rağmen, bizim oyuncak yardımı yaptığımız bölgelerde hemen hemen eşit yayılması bizim şu teorimizi destekliyor, “Türkiye'de yaşayan her çocuk en azından sosyal anlamda dezavantajlıdır.” - İnsanlar size nasıl ulaşabilirler? Y.K. Başkanı Anıl Erkara: İnternet adresimiz: www.oyuncakkutuphanesi.net, E-Mail: [email protected], Facebook: https://www.facebook.com/Oyuncakkutuphanesidernegi, Instagram: https://www.instagram.com/oyuncakkutuphanesi Youtube Kanalı: aqy3bXUSfOl6g Dernek Resmi Adresi: Cevizlidere Mah. 1233 Sok. 5/4 Çankaya - Ankara Dernek Faaliyet Adresi: Kardelen Mah. Siyasal-2 Sitesi Nu:21 Yenimahalle - Ankara Tel: 0312 432 53 07 Anıl Erkara: 0530 067 76 75