Kuaför ve berber odaları, "pazar tatili" uygulamasını değerlendirdi

Furkan Tunçdemir / Van
Son dönemde artan teknoloji kullanımı, bir yandan yaşamı ve bilgiye erişimi kolaylaştırırken diğer yandan da olumsuzluklar doğurabiliyor. Bu olumsuzluklardan biri de -yaş fark etmeksizin- online kumara bağımlılık riski. Üstelik akıllı telefon, tablet, bilgisayar gibi teknolojik araçlarla birlikte internete sahip olmak bu sitelere erişim için yeterli oluyor. İnternet üzerinden yayın yapan yasadışı bahis siteleri özellikle de gençler arasında oldukça yaygınlaştı. Bu sitelere Türkiye’den ulaşmak her ne kadar yasak olsa da çeşitli yöntemler ile kolayca ulaşılabiliyor. 
Ekonomik, sosyal ve psikolojik açıdan birçok zararı beraberinde getiren sanal kumar bağımlılığını Sosyolog Metin Yacan ve Psikolog Kübra Akbağ ile konuştuk. 
Kısa yoldan para kazanma hırsı…
Geçmişte de insanların kumar oyunlarına ilgi gösterdiklerini anlatan Sosyolog Yacan, Pandemi süreci ile birlikte bu ilginin farklı bir boyuta evrildiğini belirterek “Pandeminin beraberinde getirdiği ekonomik kriz ve sosyal çöküş, ekonomik kaygıları arttırdı. Gençler arasında fazlaca yaygınlaşan sanal kumar bağımlılığının birden fazla sebebi var. İşsizlik, güvencesizlik gibi ekonomik sorunlar sanal medya bağımlılığı ile birleşince problemli bir sonuç çıktı. İnsanlar hiç olmadığı kadar sanal kumar ve bahis sitelerine yöneldi” saptamasında bulundu.
Kumar bağımlılığının ekonomik sebeplerini değerlendiren Yacan, “Gençler, önlerini görmekte zorlanıyor. Bu durum, aşırı kaygı hali ve çaresizlik duygusu oluşturmakta. Yoksulluktan kurtulma, yaşam kalitelerini yükseltme gibi düşünceler karşısında maalesef alternatif para kazanma yöntemleri ilk tercih oluyor” dedi.
“Geleceğe dair yaşanan ekonomik belirsizlik, özellikle gençlerde kısa yoldan fazla para kazanma hırsına neden oluyor” vurgusu yapan Yacan, bu durumun iş gücünü olumsuz etkilendiğine dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bağımlılık durumu aynı şekilde devam ederse bir süre sonra gençler çalışamaz duruma gelecek. Sanal kumar oyunları, gençlerde bağımlılık yaratıyor. Bu anlamda gençler, hem maddi hem de manevi zararlar görüyorlar; örneğin kaybettikleri parayı geri kazanma hırsıyla oynamaya devam ediyorlar, sürekli bir çaba ile git gide hem paralarını de hem zamanlarını kaybediyorlar. Bunun sonucunda bir kısır döngü gelişiyor ve içinden çıkılamaz bir hale dönüşüyor.
Milyonlarca genç, sanal ortamlarda kumar oynuyor. Yaşam standartları daha düşük, ekonomik durumları zayıf, yoksul kesimlerde yaşayan gençlerde bu alışkanlık daha fazla.”
“Konu, yetkililer tarafından hafife alınmamalı”
Sanal kumarının normal kumara göre daha güvenilir olduğuna dair yaygın bir düşünce olduğuna işaret eden Psikolog Kübra Akbağ’a göre sanal kumarın, 24 saat erişilebilir olması ve esnek kullanım gibi avantajları bulunuyor.
Her gün yeni ve farklı oyunların piyasaya sürülmesiyle bu oyunlara karşı merakın daha da arttığına değinen Akbağ, son yıllarda 18 yaşından küçük bireylerin de ebeveynlerinin kredi kartlarını kullanarak sanal kumar oynadıklarının altını çizdi.
Sanal kumar alışkanlığının fiziksel, psikolojik, sosyal ve bilişsel olumsuzluklara neden olduğunu söyleyen Psikolog Akbağ, bağımlılık sürecine ilişkin şunları söyledi: 
“Çok küçük meblağlarda oynanan oyunlar sonucunda yirmi, otuz kat para kazanma düşüncesi insanları cezbediyor. Hele ki birey, bu oyunlardan bir miktar para kazanmışsa aynı heyecanı ve başarıyı tekrar tekrar yaşamak istiyor. Bu durum kumar bağımlılığının oluşumunu kolaylaştırır. Kumar oynayıp kazanan bireylerin temel gayesini daha fazla kazanma hırsı oluştururken, kaybeden bireyler de kaybettiğini geri kazanma gayesi içerisindedir.
Oynanan oyunda sürekli para kaybetme, kişinin kendi hâkimiyetini ve iradesini de kaybetmesine neden olabiliyor. Daha fazla kazanmanın veya kayıpları telafi etmenin yolu daha büyük miktarlarda kumar oynamaktan geçer. Eşinden, ailesinden, dostundan borç alan birçok kumar bağımlısı birey para bulamayınca son çare olarak evde bulunan eşyaları bile satabilecek duruma gelir.”
Kumar bağımlılığının birey ve çevresi üzerinde ekonomik sorunlar yarattığına dikkat çeken Akdağ, sorunun ekonomik zarar ile sınırlı olmadığını şu sözlerle anlattı: 
“Kumar bağımlılığı, başta sinir sistemi olmak üzere kişinin psikolojisini ve davranışlarını kısa süre içerisinde bozmaktadır. Uykusuzluk, mide problemleri gibi genel sağlık sorunlarıyla karşılaşılırken; sorumluluklardan kaçma, depresyon, kaygı problemleri, düşük benlik saygısı, düşük öz değer, öğrenme bozuklukları, anti sosyal davranışlar, intihar düşünceleri gibi ruh sağlığı problemleri de görülebilmektedir.
Konu, yetkililer tarafından hafife alınmamalı. Sorunların çıkış noktası, kumara erişim kolaylığı. Erişim kolaylığı ortadan kaldırıldığında kumarın zararları da minimuma inebilir. Ancak yapılması gereken bununla sınırlı değil: Güçlü manevi yapı, ilişkileri güçlü aile yapısı, iş yerine bağlılık, uzman desteği gibi etkenler de kişinin kumardan uzaklaşmasına yardımcı olabilmektedir. Bununla birlikte her fırsatta bilinçlendirme yollarına başvurulması önem arz etmektedir.”