Haber: Erva Gün
İstanbul, 2022 yılı ölçümlerinde 15.907.951 kişinin yaşamasıyla Türkiye'nin en kalabalık şehri olarak ilk sırada yerini aldı. Büyük bir nüfusu barından İstanbul'da su kıtlığına dair alınan önlem ve tedbirleri İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Abone İşleri 2.Bölge Daire Başkanı Salih Keskiner Öngül ve inşaat mühendisi Zehra Kapıdere, 24 Saat'e anlattı.
Barajların doluluk oranları
İstanbul'a su sağlayan barajların doluluk oranı yüzde 31'e düşerken, Alibey Barajı havzasında bulunan Güzelce Kemeri'nin çevresi tamamen kurudu. İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) verilerine göre, bu yıl mayıs ayı ortalamasında yüzde 48,58'le en yüksek seviyeye ulaşan doluluk oranı 31 Ağustos itibarıyla yüzde 29,22’e düştü.
Kente su sağlayan diğer barajların doluluk oranları 31 Ağustos itibariyle şu şekilde; Terkos'ta yüzde 15,33, Darlık'ta yüzde 44,67, Ömerli'de yüzde 62,13, Büyükçekmece'de yüzde 9,26, Sazlıdere'de yüzde 13,96, Istrancalar'da yüzde 19,5, Kazandere'de yüzde 9,45, Pabuçdere'de ise yüzde 3,84 olarak ölçüldü. Verilere göre, bu yıl barajlara düşen yağış miktarı metrekare başına 366,68 kilogram oldu.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve İSKİ tarafından hazırlanan “İçme Suyu ve Kanalizasyon Master Planı”, 2053 yılına kadar olan süreçte İstanbul’un su yönetim politikalarını inceleyerek yeni çalışmaları planlanmasını aktarıyor. Plana göre, 2025 yılında nüfus 16.495.461 hesaplanarak su ihtiyacının 1.143.960.220 metreküp olacağı belirtildi. Nüfus 2053 yılında 20.902.492 hesaplanarak su ihtiyacının 1.602.176.012 metreküp olması bekleniyor. 
Planda potansiyel su kaynakları, “iklim değişikliğinin etkisini azaltmak, kurak yıllarda arz güvenliği sağlamak, Sazlıdere Barajı’nın korunması, Sungurlu Barajı’nın yapılması” şeklinde inceleniyor.
Su tüketimi tasarruf tedbirleri kapsamında sık sık uyarılarda bulunan İSKİ, İstanbul'da tüketimi yüksek abonelerden başlayarak musluklara perlatör aparatı takılacağını duyurmuştu. Bu perlatör aparatları sayesinde su tüketiminde yaklaşık yüzde 40 oranında tasarruf sağlanacağı belirtildi.
Su tasarrufu kapsamında İSKİ, İstanbul'daki bahçe ve peyzaj sulama aboneliklerini geçici olarak durdurma kararı aldı. Uygulamanın barajlardaki su rezervlerin istenilen seviyeye gelene kadar devam edeceğini belirtilen İSKİ açıklamasında, "Dünyadaki yaygın uygulama ve ülkemizde yürürlükte olan mevzuat gereği Su ve Kanalizasyon İdarelerinin ana görevi; öncelikle insani tüketim amaçlı içme ve kullanma suyu ihtiyacının karşılanması olup su kaynaklarının yeterli olması halinde diğer çevresel su talepleri karşılanacaktır" denildi.
İSKİ Abone İşleri 2.Bölge Daire Başkanı Salih Keskiner Öngül, su tüketiminde yapılan tasarruf ve tedbir çalışmalarını 24 Saat gazetesine anlattı. Öngül, kurak bir dönemden geçildiğini hatırlatarak tüm abonelerine tasarruf çağrısında bulundu ve su tüketiminin önemine değdi.
İSKİ, su tasarrufunu nasıl sağlıyor?
Öngül, 15 metreküp ve üzeri kullanıma sahip abonelere perlatör aparatı taktıklarını belirterek yüzde 40’a varan tasarruf sağlanabileceğini söyledi. Tasarruf adına yapılan çalışmaları aktaran Öngül, yüksek tüketim ve harcama yapan aboneleri tespit edebildiklerini söyleyerek, “Ne iş yapıldığını, neden bu kadar yüksek tüketim olduğunu bu birimlere takılan akıllı sayaçlar ile kontrol edebiliyoruz. Akıllı sayaçlar ile herhangi bir saatte ne kadar tüketim yapıyor, kaçak tüketim var mı veya arıza tespiti yapılabiliyor” dedi.
“Perlatör takımında devlet kurumları öncelikli”
Perlatör aparatlarının öncelikli olarak devlet kurumlarına takıldığına söyleyen Öngül, “Özellikle camilerde çok fazla kullanılıyor. Bir sanayi veya iş yeri gibi yerlerde yüksek tüketim varsa yani su temelli bir üretim söz konuysa eğer onlara bu aparatların takılması mevzu bahis değil. Ancak devlet kurumları ve okullara öncelikli olarak takıyoruz. 15-30 metreküp arası tüketimlere öncelikli olarak takmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Yağmur suyu biriktirme projeleri olduğundan da bahseden Öngül, “Yeni yapılan inşaatların proje aşamasında yağmur suyu planı istiyoruz. 1000 metrekareyi geçen inşaatlarda yağmur suyu sarnıcı istiyoruz” diye konuştu. Çatıdan inen suların o bina altındaki bir alanda toplanarak geri dönüşümün hedeflendiğini belirten Öngül, “Bu sular yeşil alan sulamasında, temizlikte kullanılabilir” dedi.
“Barajlarda genellikle 25 yıllık ölçümler yapılır”
Baraj inşası sırasında su tasarrufunun sağlanması için neler yapıldığını anlatan inşaat mühendisi Zehra Kapıdere, ihtiyaca göre barajda ne kadar su biriktirilmesi gerektiğine karar verildiğini belirtti.
Matematik ve istatistiki hesaplamalar yapılarak tahmini ne kadar su toplanacağının hesaplanabildiğini belirten Kapıdere, ”Bölgedeki su kaynakları, nehirler, akarsular gibi o topoğrafyada ne kadar su geleceğini öncelikle bilmeniz gerekiyor. Sizin ihtiyacınıza göre ya da maksimum ne kadar su biriktirilebileceği hesaplanır. Genelde 25 yıllık bir ölçüm yapılıyor” dedi.
İçme suyu barajları için öncelikle nüfus projeksiyonunun hesaplandığını dile getiren Kapıdere , “20 yıl, 30 yıl veya 50 yıl sonra burada ne kadar insan yaşayacak, sosyal gelişim, mevcut durum, ilerleyen yıllarda sanayi ve ekonomi bölgede nasıl gelişecek diye bir tahmin yapılıyor” ifadelerini kullandı.
“İstanbul’un 20 milyon olacağı kimsenin aklına gelmezdi”
Kapıdere, büyükşehirlerdeki içme suyunun şu anda günlük olarak 150 litre olduğu bilgisini de paylaşarak, “İçme suyunda tüm hesaplamalar ve işler daha da karışıyor çünkü nüfus etkeni devreye giriyor. Mesela İstanbul’un 2023 yılında yaklaşık 20 milyon olacağı kimsenin aklına gelmezdi” açıklamasında bulundu.
