İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) Stratejik Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye’de ne eğitimde ne de istihdamda yer alan gençlerin (NEET) oranı, OECD ülkeleri arasında zirvede yer aldı. Türkiye gazetesinde yer alan habere göre, “NEET” kavramına bir boyut daha eklenerek “Ne eğitimde, ne istihdamda, ne de yetiştirmede” (NEİY) olarak tanımlanan gençlerin karşı karşıya kaldığı sorunlar, acil politika geliştirilmesi gereken başlıkların başında geliyor.
Cam fanusta yetişen bir kuşak
Türkiye gazetesinin haberinde yer alan rapora göre, gençlerin büyük bir bölümü eğitim sisteminin destekleyici olmaması, mesleki yönlendirme eksikliği, deneyim kazanma fırsatlarının yetersizliği, düşük ücretler ve güvencesiz çalışma koşulları nedeniyle iş gücü piyasasından uzaklaşıyor. Ailelerin aşırı korumacı tutumları ise gençlerin sosyal beceri kazanamamasına ve gerçek hayata hazırlanamamasına neden oluyor. Bu durum, “cam fanusta yetişen gençlik” ifadesiyle özetleniyor.
Aile, işsizlik sigortası haline geldi
Araştırmaya katılan gençlerden biri, ailesinin kendisi için “en güçlü işsizlik sigortası” olduğunu belirterek, gençlerin ekonomik sorumluluk alma sürecinin geciktiğini gözler önüne seriyor. Aile desteği, gençlerin çalışmama ya da eğitim dışında kalma kararlarını kolaylaştırabiliyor.
Sosyal dışlanma ve tüketim sarmalı
Sosyal beceri eksikliği, NEİY gençleri hem akran zorbalığına hem de sosyal dışlanmaya açık hale getiriyor. Uzun vadeli hedeflerden uzaklaşan gençler, artık ev ya da araba sahibi olma gibi hedeflerden çok, statü ve hazza dayalı tüketim odaklı bir yaşam tarzına yöneliyor. Bu da gençleri kısa vadeli tatmin peşinde koşan bireyler haline getiriyor.
İşe değil tecrübeye değer veriliyor
İşverenlerin, eğitimi yatırım olarak görmek yerine “hazır tecrübeli çalışan” arayışında olmaları da gençlerin iş hayatına girişini zorlaştıran önemli bir faktör. Bu yaklaşım, gençlerin sistem dışında kalmalarına ve potansiyellerini gerçekleştirememelerine neden oluyor.
Gençler içe kapanıyor
Araştırmada dikkat çeken bir diğer unsur ise sosyal hayattan izole olan gençlerin sayısındaki artış. Ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayamayan gençlerin daha içe kapanık, daha yalnız ve geleceğe karşı daha umutsuz hale geldikleri vurgulanıyor.
