TA?rkiye'nin "yA?ksek akA�llA� A�HA sA?rA?leri" geliyor

TA?rkiye'nin ilk kamikaze A�HA'larA�nA� A?reten STM, bu teknolojiyi yapay zekayla donatmak iA�in A�alA�AYmalarA�nA� sA?rdA?rA?yor

ANKARA -A�TA?rkiye, insansA�z hava araA�larA� (A�HA) konusundaki iddiasA�nA� yeni teknolojilerle bA?yA?tecek. A�HA'lara yA�nelik ihtiyaA�larA�nA� yakA�n zamana kadar yurt dA�AYA�ndan karAYA�layan ve A�eAYitli zorluklarla karAYA�laAYan TA?rkiye, zamanla bu teknolojide ulaAYtA�AYA� yetkinliAYiA�yeni A?rA?nler ve A�A�zA?mlerle geliAYtiriyor. Savunma Teknolojileri MA?hendislik ve Ticaret AAz'ninA�(STM) kurduAYuA�TA?rkiye'nin ilk teknoloji odaklA� dA?AYA?nce merkezi "ThinkTech", TA?rkiye'nin A�HA ve kamikaze A�HA teknolojilerindeki durumuna ve beklentilerine iliAYkin bir A�alA�AYma yaptA�. A�alA�AYmaya gA�re,A�A�HA'lar gA?nA?mA?zA?n asimetrik harp sahasA�nda A�nemli bir kuvvet A�arpanA� olarak rol oynuyor. Uzaktan kontrollA? A�HA'lar ile ortaya A�A�kan bu teknoloji, daha sonraA�insansA�z akA�llA� otonom araA�larla geliAYimini sA?rdA?rdA?. GA?nA?mA?zde ise yapay zekaylaA�artA�rA�lan otonomi seviyeleriyleA�yA?ksek akA�llA� ve sA?rA? zekasA�na sahip A�HA'larA�n harp sahasA�nda etkin olarak kullanA�mA� planlanA�yor. Gelecek 5 yA�ldaA�dA?nya A�HA pazarA� bA?yA?klA?AYA?nA?n 50 milyar dolara ulaAYmasA� bekleniyor. Bu pazarda baAYta ABD olmak A?zere bazA� Avrupa ve Asya A?lkeleri de paylarA�nA� artA�rmaya A�alA�AYA�yor. Asyaa��da A�in, Hindistan, GA?ney Kore gibi A?lkeler kendiA�A�HA sistemlerini geliAYtirmek iA�inA�adA�mlar atarken, Avrupaa��da Fransa, Almanya, A�ngiltere gibi A?lkeler A�HA sistemi geliAYtirmeye dA�nA?k A�eAYitli projeler yA?rA?tA?yor. Rusya ve A�srail de bu alanda A�nemli A�alA�AYmalar yapA�yor. A�htiyaA� da pazar olanaklarA� da fazla KeAYif, gA�zetleme ve operasyon amaA�lA� kullanA�labilecek silahlA� ve silahsA�z A�HA sistemlerine sahip olmasA� ve bu araA�larA� milli kaynaklarla A?retmesi, bA�lgesel gA?A� olma hedefini gA?den TA?rkiye iA�in vazgeA�ilmez A�nem taAYA�yor. AyrA�ca bA?yA?yen dA?nya pazarA�yla birlikte Avrupa ve Asyaa��da talebin daha da artacaAYA� gA�z A�nA?ne alA�ndA�AYA�nda, TA?rkiye'nin bu pazardan A�nemli bir pay alabileceAYi belirtiliyor. TA?rk savunma ve havacA�lA�k sanayisi bu alanda son dA�nemde, hem platform hem de alt sistem bazA�nda ciddi ilerlemeler kaydetti. Platform tasarA�mA�, sistem entegrasyonu, sensA�r geliAYtirilmesi ve silah entegrasyonu gibi A�ok geniAY bir yelpazede projeler devam ediyor. SilahlA� kuvvetler ve gA?venlik gA?A�leri tarafA�ndan terA�r ve asimetrik harp kapsamA�nda halen belli sayA�da A�HA kullanA�lA�yor ancak TA?rkiye'nin ulusal savunma sistemleri baAYlamA�nda 2023 hedeflerine ulaAYabilmesi iA�in daha A�ok A�HA A?retmesi gerekiyor. Kamikaze A�HA'lar sahada TA?rkiye'nin A�HA teknolojileri konusunda geliAYtirdiAYi son A?rA?n ise "TA?rkiyea��nin gA�kyA?zA?ndeki yeni askerleri" diye nitelendirilen kamikaze A�HA'lar oldu. TA?rk savunma sanayisinin son dA�nemde enA�dikkat A�eken A?rA?nlerinden biri olanA�kamikaze A�HA'lar, asimetrik harp sahnesindeki yerini almaya baAYladA�. STM tarafA�ndan A�zgA?n tasarlanarak geliAYtirilen ve seri A?retimine baAYlanan yeni A�HA-1 sA�nA�fA� kamikaze A�HA'lar ilk olarak MayA�s 2017'de 13. UluslararasA� Savunma Sanayi FuarA�'nda sergilendi. TA?rk SilahlA� Kuvvetleri envanterine girmeye baAYlayan STM Kamikaze A�HA ailesi; otonom dA�ner kanatlA� vurucu A�HA "KARGU", otonom taktik sabit kanatlA� vurucu A�HA "ALPAGU", otonom dA�ner kanatlA� keAYif ve gA�zetleme A�HA "TOGAN"dan oluAYuyor. GeA�en yA�l sonu itibarA�yla A�zgA?n ve yerli A�A�zA?mlerle A�ok kA�sa sA?rede tasarA�mdan seri A?retime geA�irilen veA�envantere dahil edilen STM A�HA ailesinin, yapay zeka marifetiyle evrimleAYerek, bu yA�l "yA?ksek akA�llA� A�HA sA?rA?leri" olarak prototipleAYtirilmesi hedefleniyor. ABD ve A�ina��in sA?rA? zekasA�na sahipA�prototip ve deneysel A�rnekleri lanse ettiAYi 2016 ve 2017 yA�llarA�nA�n hemen ardA�ndan TA?rkiye'nin de benzer ilk operasyonel kabiliyet A�rneklerini 2018'de sunabilecek olmasA�nA�n A�nemine iAYaret edilen A�alA�AYmada, BAYKAR ve TA?rk HavacA�lA�k ve Uzay Sanayi AAz (TUSAAz/TAI) gibi A�HA A?reticilerinin faaliyetleri de dikkate alA�ndA�AYA�nda TA?rkiye'ninA�"KA?resel A�HA Ligi"ndeki iddiasA�nA�n daha da bA?yA?yeceAYi deAYerlendirmesinde bulunuldu.