Dilan Karacan - Yaşadığımız dönemde gün geçmiyor ki yeni bir teknolojik gelişme sesini duyurmasın. Fakat bazıları yenilikten de öte, uzun zamandır beklenen ve Dünya’nın kendini ona göre şekillendirmeye çoktan başladığı türden…Bu teknolojilerden biri de 5G teknolojisi. Kısaca 5G teknolojisi; mobil telefonların kullandığı hücresel ağlarda bulunan teknolojik alt yapının yeni kurallar ile yeniden yapılandırılması. Bu çerçevede radyo frekansları, işlemciler ve antenlerin kullanılma şeklinde yapılan değişiklikler ve kapasite yükseltici yeni eklemelerden söz edebiliriz. Peki yaklaşmakta olan 5G teknolojisi adına Dünya’da ve ülkemizde ne gibi gelişmeler yaşanıyor? 2020 ve 2022 periyodunda telefonların neredeyse büyük bir çoğunluğu 5G teknolojisi ile uyumlu olacak. 5G’nin farkları neler olacak? Ne gibi avantajlar sunacak? Hangi alanlarda kullanılabilecek? 5G teknolojisindeki son durumu TechInside Yazı İşleri Müdürü ve Teknoloji Uzmanı Kerem Fındık ve Posta gazetesi Teknoloji Editörü Murat Gülderen 24 Saat’e değerlendirdiler. [caption id="attachment_183874" align="alignright" width="138"] TechInside Yazı İşleri Müdürü ve Teknoloji Uzmanı Kerem Fındık[/caption] KEREM FINDIK: ÖNEMLİ VAADİ HIZ TechInside Yazı İşleri Müdürü ve Teknoloji Uzmanı Kerem Fındık, Güney Kore’nin Mart 2019’da 5G’yi kullanmaya başlamasıyla bu teknolojinin resmen hayatlara girdiğini ifade ederek, 5G’nin en önemli vaadinin, elbette, hız olduğunu söylemek mümkün. Zira 4G ile karşılaştırıldığında 40-50 kata varan hız artışlarını görüyoruz. Öte yandan, IHS Markit verilerine göre, 2019 3Ç itibarıyla toplam 4,3 milyon 5G’li telefon satıldığını not edelim. Tabii, bu teknolojinin yaygınlaşmasıyla cihaz satışları da yükselecektir” dedi. Fındık şu değerlendirmeyi yaptı: “5G’nin vadettiği hız, bireylerden ziyade şirketlerin ve kurumsal dünyanın işine yarayacak. Bu hız sayesinde, örneğin, dünyanın farklı noktalarında canlı ameliyatlar yapmak ve bu ameliyatları takip etmek mümkün olacak. Bunun yanı sıra üzerinde uzun süredir konuşulan sürücüsüz otomobiller de 5G ile daha da gündeme gelecek. Çünkü 5G ile gelen hız artışıyla bu otomobillerin çevresinde iletişim kurduğu araçlarla ortaya çıkan veri trafği neredeyse sıfır saniyelik gecikmelerle karşılaşacağız. Bu sayede de insanlığın sürücüsüz otomobil hayali gerçek olmaya epey yakınlaşacak. 5G ile konuşacağımız diğer bir konu da imalat endüstrisi. Bu sayede küresel boyutta üretimi bulunan şirketler 5G ile uzaktan stok kontrolü vs işlemlerini yapabilecek ve eksiklerini hızlıca giderebilecek. 5G teknolojisinin ülkemize geleceği henüz belli değil. Bunun için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) ihale açması ve sonuçlandırması gerekiyor. Bununla birlikte sektörün tedarikçilerinden aldığımız bilgiye göre, bu yıl içinde BTK’nın büyük şehirlerde belirli noktalarda (meydan, hastane ve stadyum gibi) 5G için operatörlere izin vereceği yönünde.” [caption id="attachment_183875" align="alignright" width="225"] Posta gazetesi Teknoloji Editörü Murat Gülderen[/caption] MURAT GÜLDEREN: SALGIN HASTALIKLAR DA TEDAVİ EDİLEBİLİR Posta gazetesi Teknoloji Editörü Murat Gülderen, 5G’nin, ABD ve Çin arasında başlayan ticaret savaşlarını hızlandıracak kadar önemli bir devrim olduğunu belirterek,” Bu teknoloji öyle güçlü bir mobil internet hızına sahip ki veri aktarımı sırasında yaşanan gecikmeyi ortadan kaldırıyor. Yani nerede olursanız olun o anı saniye gecikme olmadan size yaşatıyor. En basit ifadeyle stadyumda maç izliyorsunuz, o an gol oldu. Bunu en gerçekçi zamanda görüyorsunuz. Ancak TV’de izlerken gol size birkaç saniye sonra düşüyor. 5G işte bu gecikmeyi ortadan kaldırıyor” dedi. “Peki bu ne işe yarıyor?” diye soran Gülderen şu görüşleri paylaştı: “Makinelerin anlık iletişimi sayesinde uzaktan ameliyat yapılabiliyor. Ameliyatta saniyeler hayati önem taşır. Aynı şey otonom yani sürücüsüz araçlar için de geçerli. İşte bu teknolojide öncü olan ülke süper güce erişir, rekabette sınır tanımaz. Çin, Huawei markası ile 5G teknolojisinde ABD’nin önüne geçmeyi başarmıştı. ABD de 5G’de öncü ülkelerden biri. Ancak burada ilk olma ve hemen her alanda kullanılacak 5G’de hakim güç olma arzusu ticaret savaşlarını körükledi diye düşünüyorum. 5G özellikle yani başlangıçta otomotiv, sağlık, inşaat alanlarında kullanılacak. Daha sonra tüm sektörlere yayılacak. Özetle yapay zeka ve 5G’nin birlikte alacağı güç her alanda stratejik ve hayati önem taşıyor. Belki korona gibi salgın hastalıklar bile bu sayede hastaya yaklaşmadan tedavi edilebilir.” 5G’DE SON DURUM Her yıl düzenlenen ve en yeni tüketici teknolojilerinin tanıtıldığı bir fuar olan CES’te (Consumer Electronics Show 2020) neredeyse kullanılan bütün uygulamalar 5G teknolojisi ile uyumlu bir yapıda sergilendi. Fuar’dan çıkan ve otoriteler tarafından gerçekleşmesi beklenen 5G yansımaları şu şekilde: -5G çok ama çok yakında geliyor. ABD’de 2020 yılında satılacak telefonların %12’si 5G telefonlar olacak. Asya’da bu oran daha yüksek. -2022 yılında yeni telefonların %63’ü 5G uyumlu olacak. -Samsung şu ana kadar 6,7 milyon akıllı telefonu pazara sürdü. Hatta çok yakında ilk 5G tableti pazara sürmeye hazırlanıyor. -5G, 4G’ye kıyasla yüksek hız, düşük bekleme süresi, artırılmış güvenlik, düşük güç tüketimi, daha fazla uçbirim aygıt yoğunluğu gibi iyileştirmeler getiriyor. Bu durumda akıllı telefonlar bir kısım işlemleri buluta gönderebilir. Bu da daha düşük güç tüketimi, daha küçük pil ve daha hafif akıllı telefon demek olacak. Beklentiler bu yönde. -Ama ilk çıkan 5G telefonlarda çok daha kötü pil süreleri ile karşılaşma olasılığımız yüksek. -Arttırılmış gerçeklik (AR) artık gerçeğe dönüşüyor. Apple ve Facebook AR teknolojisine büyük yatırımlar yaptı. Çıkaracakları AR gözlükleri ile bu teknoloji bir anda daha ulaşılabilir hala gelebilir. 5G AR teknolojisinin önünü açacak. Şu anda kurumlara yönelik çok sayıda AR gözlüğü var. Bu gözlüklerin ciddi sorunları var. Çözülemeyen türden. 5G tüm bu sorunların çözülmesine yardım ederken, bu gözlüklerin artık tüketiciye yönelik düzenlenmesinin de yolunu açıyor. -Kesintisiz video veya kesintisiz veri akış sistemleri olarak tanımladığımız sistemlerin sayısı giderek artacak 5G ile. 5G’nin video akışını kesintisiz hale getirecek. -Otomobil markaları 5G çalışmalarını sergilemek için sıraya girmiş bulunmakta. BMW 2021 yılında piyasaya süreceği SUV’un 5G uyumlu olacağını duyurdu. Yakın dönemde otomobilde 5G daha geniş bir eğlence portföyü anlamına gelecek. -Uzun dönemde 5G ile çalışan otonom araçlar kaza durumunda 5G bağlantısı ile aynı yoldaki diğer araçlarla iletişim haline geçerek onların yollarını güncellemelerini isteyebilecek. Veya trafik ışıkları otonom araçlara kırmızı ışık yanmadan 10 saniye önce haber vererek onların ani fren yapmasını engelleyebilecek. Çin bu altyapı yatırımlarını çoktan harekete geçirdi.
Editör: TE Bilisim