Birsen GÜRDİL “La Diva Turca olarak özellikle Batı ülkelerinde tanınan yirminci yüzyılın en önemli sopranolarından birisi olarak tanınan Leyla Gencer, bilindiği gibi 10 Mayıs 2008 yılında Milano’daki evinde kalp ve solunum yetmezliğine bağlı olarak geçirdiği rahatsızlık sonucu hayata gözlerini yummuştu. Türk opera sanatçısı Leyla Gencer, Avrupa’da ve dünyada La Diva Turca adıyla tanınan çok önemli bir soprano idi. La Diva Turca, La Gencer, La Regina olarak ünlenen Milano, Roma, Napoli, Köln, Buenos Aires, Venedik, Viyana, Paris, Londra, Rio de Janerio, Chicago, Ankara gibi kentlerde verdiği konserlerle ünlenmiş. Oynadığı dünyanın en zor ve gösterişli operalarında dramatik opera sanatçısı olarak sanatını dinleten Leyla Gencer, seçkin opera sahnelerinde ve resitallerde ilgiyle izlenen Leyla Gencer, T.C Devlet sanatçısı olarak 23 bestecinin 72 yapıtından oluşan oldukça zengin ve geniş repertuvarı ile dünyada tek opera sanatçısı olarak kabul edilmişti. Babası Safranbolulu Müslüman bir ailenin oğlu Hasanzade İbrahim, annesi Polonyalı bir ailenin kızı olan Alexanda Angela idi. Aile daha sonra Çeyrekgil soyadını alarak, Müslüman olan annesiyle Polonezköy’e yerleşti. Leyla Gencer, 1928 yılında bu bölgede dünyaya geldi. Gencer, bir röportajında “Müslüman ve oryantal bir alt yapıdan geliyorum” diyerek Müslüman bir sanatçı olduğunu açıklamıştı. Daha sonra İstanbul’a yerleşen aile çeşitli işlerin yanı sıra Lale Sinemasının işletmesini de yürütüyorlardı. Hanları, iş yerleri ile varlıklı bir ailede büyüyen Gencer, 1946 yılında varlıklı bir bankacı ile evlenerek, Gencer soyadını alıyor. İstanbul’da İtalyan lisesini bitiren genç Gencer, bir süre İstanbul Belediye Konservatuvarı Şan Bölümü’nde eğitim gördü. İstanbul şehir Tiyatrosu’nda solist olarak sahne aldı. Koroda yönetmen olan Fransa’nın önde gelen hocalarından Reine Gelenbevi, ünlü orkestra şefi Muhittin sadak ve besteci cemal reşit beylerin öğrencisi oldu. 1948 yılında Hollanda’nın Philips şirketinin düzenlediği bir yarışmaya Türkiye’yi temsilen gönderildi. Büyük başarı elde etti. Ankara Devlet Konservatuarı’nda eğitmen olarak görev yapan tanınmış İtalyan soprano Giannina Arangi-Lombardi’nin ısrarı üzerine Ankara’ya geldi. Operanın tiyatroya bağlı olduğu yıllarda Ankara Devlet Tiyatrosu’nun kadrosuna girdi. Buradaki çalışmaları ile büyük beğeni toplamış. Çeşitli operalarda soprano olarak sesi ve tekniği ile dikkatleri üzerine çekmiştir. Hocası Arangi Lombardi’nin İtalya’da hastalanıp ölmesi üzerine çalışmalarını İtalyan bariton Apollo Granforte ile sürdürdü. 1952 yılında Milano Scala Operası’nda sahneye çıkan ilk Türk opera sanatçısı unvanını aldı. 1956 yılında ABD-San Francisco’da il kez sahne aldı. Leyla Gencer’in başarılı çalışmaları genç Türk opera sanatçısını zirveye taşıyordu. Nitekim 1959 yılında Floransa’da “Ange dufeu” adlı eserle ilk sahne çalışması yaptı. 1961’de Vaiyana Devlet Operası’na konuk sanatçı oldu. Salzburg Şenliği’ne konuk sanatçı sıfatıyla katıldı. 1963’te Scala operasında Aide rolünü üstlendi. İngiltere Glynde Bourne Şenliği’nde “Figaro’nun Düğünü” eserinde kontes rolü ile büyük başarı kazandı. İtalya ve İngiltere’de resitallere katıldı. 1963’te Venedik’te Verdi’nin “Jeruselam” operasında başrole çıktı. Aynı yıl Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası eşliğinde konser verdi. Roma, New York, Lüksemburg, Napoli, Buenos Aires ve Raoma’da sahne aldığı tüm eserlerde başrolü üstlendi. 1965’te Veronal Şenliği’nde dakikalarca ayakta alkışlandı. Dünya çapında şöhret olan Leyla Gencer ne yazık ki Milano’daki evinde hayata veda etti. Cenazesi, 12 Mayıs günü Milano’daki La Scola Operası’nda Santa Babila kilisesinde düzenlenen törenden sonra vasiyeti gereği krematoryuma götürülerek yakıldı. Yine ünlü sanatçının isteği doğrultusunda külleri İstanbul’a getirilerek 16 Mayıs günü düzenlenen bir törenle Dolmabahçe açıklarında boğazın serin sularına dökülmüştü. Leyla Gencer’i Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Farabi Salonu’nda görme ve dinleme mutluluğunu yaşamış biri olarak Gencer’in gözyaşlarına da şahit olmuştum. İstanbul Kültür Sanat Vakfı bu büyük sanatçı adına Leyla Gencer Müzesi açmıştır.