HABER/BURAK COŞKUN ANKARA Gökyüzünde gece Mars'a baktığımızda kızıl renkli bir gezegen görüyoruz, ancak bu kızıl kayaç gezegenin yüzeyinin altında nasıl bir yapı bulunuyor? Amerikan Havacılk ve Uzay Dairesi'nin (NASA) Cumartesi günü California'daki Vandenberg Hava Üssü'nden Atlas V roketiyle uzaya  fırlatacağı ''InSight'' isimli uzay aracı bu soruya yanıt arayacak. NASA'nın uzun zamandır üzerinde çalıştığı InSight (Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport- Sismik Araştırmalar, Jeodezi ve Isı Taşımacılığı aracılığıyla Yüzeyaltı Araştırması) adı verilen son teknoloji ürünü uzay aracı, Mars'taki fay hareketlerinin şiddeti ve gezegenin sıcaklığı ile boyutu konularında ölçümler yaparak, Kızıl Gezegen'in oluşumu ve evrimi konusunda önemli veriler elde edecek. Verilerin Mars'ta gelecekte koloni kurma çalışmalarına yardımcı olması bekleniyor. Lockheed Martin şirketi tarafından son teknolojiyle üretilen ve NASA'ya yaklaşık 828 milyon dolara mal olan InSight, yapılan hesaplamalara göre gezegene 26 Kasım 2018'de iniş yapacak. Kızıl Gezegen'in iç yapısı hakkında daha ayrıntılı bilgiler elde edecek uzay aracı, Mars’taki deprem dalgalarının raporlarını dünyaya gönderecek ve böylece bilim insanları gezegenin kabuk, manto ve hatta çekirdeğinin yapısı hakkında daha tutarlı tahminler yürütebilecek. Bilim adamları, Mars’a insanların yerleşebilmesi ve atmosferinin insan yaşamına uygun hale getirilebilmesi gibi planların uygulanabilmesi için öncelikle Kızıl Gezegen'in yapısının incelenmesi gerektiğini düşünüyorlar. BİLGİSAYARLI TOMOGROFİ TARAMASI GİBİ- NASA’nın California’daki ''Jet Motorları Laboratuvar''ndan Bruce Banerdt, Mars'dak yapacakları çalışmayı, bilgisayarlı tomografi taramalarına benzeterek, ''Mars’ın nasıl oluştuğunu ve gezegenlerin nasıl şekillendiğini anlayabilmek için sismoloji bilimini kullanmak istiyoruz’’ dedi. Daha önce Mars’taki sismik aktiviteleri ölçebilmek üzere birden fazla misyon başlatan NASA, yeni başlayacak olan misyonun yapacağı ölçümlerin daha doğru sonuçlar vereceğini ifade ediyor. Uzmanlara göre Mars’a iniş yapacak olan 'InSight', gezegenlerin nasıl oluştuğuna dair daha ileri bir seviye bilgi verecek. InSight uzay aracının, 2 yıl sürecek olan temel görevi sırasında yüzlerce depremi kaydedeceği tahmin ediliyor. Uzay aracının, Mars’a inişinden sonra yüzeye çarpacak olan meteorların sismik etkilerini de kaydetmesi bekleniyor. MARS'A İNİŞ EN ZOR KISMI- Yaklaşık iki sene önce uzaya gönderilmesi beklenen ancak fırlatılışı sürekli ertelendikten sonra artık yola hazır InSight uzay aracının yolculuğunun en zorlu kısmının ise gezegene iniş anı olacağı düşünülüyor, zira saatte 20 bin hızla atmosfere giren aracın yalnızca 7 dakikada hızın saatte 8 km'ye düşürmesi gerekiyor. Bunun için özel geliştirilen bir paraşüt kullanılacak. InSight, diğer Mars tekerlekli robotları gibi gezgin bir keşif aracı değil, indiği ve konumlandığı noktada sabit kalacak ve araştırmalarına bu şekilde devam edecek. Aracın araştırmalarına başlayabilmek için yapacağı ilk şey Mars'ın sert yüzeyini belirlenen derinliğe ulaşana kadar delmeye başlamak olacak ve bu yaklaşık olarak iki ay sürecek. InSight uzay aracının Mars yüzeyinin en az 5 metre derinine kadar sondaj yapması planlanıyor. NASA'ya göre, ''Mars'ın yüzey altı yapısını araştırmak, Güneş Sistemi'ndeki diğer kayaç gezegenler Merkür, Venüs, Dünya ve Mars'ın 4 milyar yıl kadar önceki oluşumları gibi anahtar soruları cevaplayacak. NASA, daha önce Mars'ta da Dünya'da olduğu gibi depremlerin meydana geldiğini belirtmişti. Uzay aracının taşıyacak Atlas V tipi roket, gezegenlerarası uçuşta kullanılan en büyük roket olarak biliniyor. Atlas V roketi 2005 yılında NASA'nın Mars Reconnaissance Orbiter uzay aracını Mars'a göndermek için kullanılmıştı. InSight Mars uzay aracının fırlatılışı, NASA TV'nin ''NASA.gov/live'' adresindeki yayınından ya da YouTube ve Ustream kanallarından izlenebilir.
Editör: TE Bilisim