Bütçede aslan payı eğitime

Sağlık yatırımlarına hız verildi 2020 yılı bütçesinde, sağlık sektörü yatırımlarına 11,6 milyar lira kaynak ayrılmışken, bu rakamın 2021 yılı bütçesinde 20,1 milyar liraya yükseldiği görüldü. Söz konusu rakamın 18,5 milyar lirasının Sağlık Bakanlığı, 1,6 milyar lirasının ise üniversiteler için ayrılması öngörülüyor. Tarımda sulama ve içme suyu yatırımları için ayrılan kaynak 2 kattan fazla arttı Bütçeden tarıma ayrılan kaynakta, 2020 yılı bütçesine göre 9 milyar lira seviyesinde artış olduğu gözlendi. Böylece, teklifle önümüzdeki yılın bütçesinde tarıma 42,4 milyar lira ayrılması öngörüldü. Bu kapsamda, tarımsal destek programları için 22 milyar lira, tarım sektörü yatırımları için 12,1 milyar lira, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı ve ihracat destekleri için 8,3 milyar lira kaynak ayrıldı. Tarım alanında en büyük yatırımcı kuruluş olan Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen sulama yatırımlarındaki artış da dikkati çekti. DSİ’ye 2020 yılında yatırımlar için ayrılan toplam kaynak 6,3 milyar lira düzeyindeyken, 2021 yılında bu rakam 15,1 milyar liraya ulaştı. 2021 yılı bütçe teklifinde, 2020 yılına göre en fazla ödenek artışı yatırım projeleri için sağlandı. Bu çerçevede, 2020 yılında 56,6 milyar lira olan sermaye gideri ödenekleri, yüzde 83 oranında artarak (47,1 milyar lira artışla) 103,7 milyar liraya ulaştı. Söz konusu rakam 2020 yılı bütçesi ile karşılaştırıldığında, oransal olarak tarımdaki artış yüzde 147, eğitimdeki artış yüzde 83, ulaştırmadaki artış yüzde 82, sağlıktaki artış yüzde 72 oldu. Büyük yatırımcı kuruluşlar açısından bakıldığında ise yatırım ödeneği bir önceki yıla göre oransal olarak en fazla artış gösteren kurum yüzde 139 ile DSİ, yüzde 94 ile Milli Eğitim Bakanlığı ve yüzde 84 ile Karayolları Genel Müdürlüğü oldu. Özel sektörün üretken yatırımlarının ve istihdamın desteklenmesi stratejisi kapsamında sosyal güvenlik işveren prim destekleri için 27,7 milyar lira, tarımsal kredi faiz destekleri için 5,5 milyar lira, hazine destekli kefaletler için 5,5 milyar lira, ihracat destekleri için 4,1 milyar lira, esnafların finansmana erişimi için 3,8 milyar lira ayrıldı. TÜBİTAK’ın Ar-Ge destek bütçesi 2 katına çıktı TÜBİTAK tarafından yürütülen Ar-Ge destek programı TARAL için 2020 yılında 1 milyar 63 milyon lira ödenek ayrılmışken, 2021 yılı bütçe teklifinde bu rakamın 2 milyar 163 milyon liraya ulaştığı görüldü. Ayrıca, program bütçe sınıflandırmasına göre bakıldığında da araştırma, geliştirme ve yenilik için ayrılan toplam kaynak 6 milyar 842 milyon lira oldu. 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi ile "Yeni Ekonomi Programları ile elde edilen kazanımları korumak, beşeri sermayeyi güçlendirmek, para ve maliye politikalarının güçlü eşgüdümünü sürdürmek, kamu borçluluğunu düşük ve sürdürülebilir düzeylerde tutmak, kalıcı mahiyette harcama yaratmamak, mali disipline kararlılıkla devam etmek, kamu kaynak kullanımında öncelikler doğrultusunda hareket etmek, verimsiz harcama alanlarını tasfiye etmek, eğitimin kalitesinin artırılmasını sağlamak, sağlık harcamalarında arz ve talep yönlü düzenlemeleri hayata geçirmek, tarımda üretim ve verimlilik artışı sağlamak" hedefleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan teklifin genel gerekçesinde, 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesi'nin, kapsayıcı, sürdürülebilir ve istihdam odaklı büyüme ve adaletli paylaşıma yönelik ekonomik dönüşümün ve değişimin gerçekleştirilmesi, mali disiplinin sürdürülmesi, kamu dengelerinin iyileştirilmesi, maliye politikasının sürdürülebilirliğinin gözetilmesi ve kamu maliyesi alanında elde edilen kazanımların gelecek dönemde de korunması başta olmak üzere belirlenen hedeflerin gerçekleştirilmesi amacını taşıdığı kaydedildi. Bütçe ödeneklerinin, Yeni Ekonomi Programı/Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan'da yer alan makroekonomik göstergeler, politika ve öncelikler, tedbir hedefleri, idarelerin geçmiş yıllar harcama eğilimleri, yürüttükleri önemli faaliyet, proje ve ihtiyaçları dikkate alınarak belirlendiği belirtilen genel gerekçede, bütçe gelir tahminlerinin ise Orta Vadeli Program ve Orta Vadeli Mali Plan'da belirlenen gelir politikası hedef ve öncelikleri ile makroekonomik göstergeler, geçmiş yıl gelir tahsilatları, gelir politikalarının bütçe gelirlerine etkileri, ulusal ve uluslararası piyasalardaki gelişmeler göz önünde bulundurularak oluşturulduğu ifade edildi. - Hedefler Genel gerekçede, bütçenin, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na uygun olarak şu hedefler doğrultusunda hazırlandığı belirtildi: "- Yeni Ekonomi Programları ile elde edilen kazanımları koruyup geliştirmek, iç ve dış dengeyi yeniden sağlamak, bu denge üzerine inşa edilecek stratejik reformlarla kapsayıcı, sürdürülebilir ve istihdam odaklı büyümeyi hedefleyen politikalarla küresel ekonomide ortaya çıkan yeni normalin oluşturduğu iktisadi fırsatları da kullanarak üretime, ihracata ve finansal istikrara dayalı ekonomik dönüşümü ve değişimi gerçekleştirmek, - Beşeri sermayeyi güçlendirmek, kapsayıcı büyüme yaklaşımını belirgin bir biçimde hayata geçirmek ve refahın toplumun tüm kesimlerine yaygınlaştırılmasına yönelik politikaların uygulanmasına devam etmek, - Para ve maliye politikalarının güçlü eşgüdümünü sürdürmek, - Kamu borçluluğunu düşük ve sürdürülebilir düzeylerde tutmak, - Süreklilik arz etmeyen ve konjonktüre dayalı gelirlerin oluşturduğu geçici kaynaklara karşılık olarak kalıcı mahiyette harcama yaratmamak, bütçenin gelir performansının yükseltilmesi amacıyla sürekli ve kalıcı gelir kaynakları oluşturmak, vergi tahsilatında etkinliği artırmak ve ekonomide kayıt dışılığı azaltmak, - Mali disipline kararlılıkla devam etmek, harcama önceliği geliştirme konusunda toplumun beklentilerine daha fazla odaklanan, kamu kaynakları ile kamu hizmetleri arasındaki bağı güçlendiren, şeffaflığı ve hesap verebilirliği artıran program bütçe sistemine geçilerek kaynakların daha verimli kullanılmasını sağlamak, - Kamu kaynak kullanımında; temel politika belgelerinde belirlenen politika, tedbir ve öncelikler doğrultusunda hareket etmek, kamu idarelerinin kendilerine tahsis edilen ödenekleri aşmadan etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanmasını sağlamak, - Harcama gözden geçirmeleri sonucunda verimsiz harcama alanlarını tasfiye etmek, bu yolla oluşturulacak mali alanın öncelikli harcama alanlarına tahsis edilmesini sağlamak, - Eğitim sisteminde yapılacak köklü reformlar ile eğitimin kalitesinin artırılmasını sağlamak, rekabetçi üretim ve verimlilik için gerekli olan becerilere sahip iş gücü yetiştirmek, - Sağlık harcamalarında etkinliğin sağlanması için arz ve talep yönlü düzenlemeleri hayata geçirmek, birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirerek sağlık sistemi içerisindeki etkinliğini artırmak, - Tarımda üretim ve verimlilik artışını; yeni nesil girişimciler, teknolojiler, girdi bazlı destekleme ve sözleşmeli tarımla sağlamak."