Haber: Erva Gün
Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları Platformu (CİSÜ) hangi parti ve ittifakın seçim bildirgelerinde HPV aşısının geçtiğini paylaştı. Yarın gerçekleşecek olan Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi’ne yönelik seçim bildirgelerinde, HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınması ile ilgili taahhütler duyuruldu.
CİSU’nun aktardığına göre, Yeşil Sol Parti ve Millet İttifakı'nın seçim bildirgesinde HPV aşısının ulusal aşı programına alınmasına dair taahhüt var. CİSU’nun yaptığı bir diğer paylaşımda ise “Sosyalist Güç Birliği'nin bir parçası olan TKP'nin odaklandığı HPV aşısının ücretsiz olmasına yönelik savunuculuk çalışmaları 2022'den beri öne çıkıyor” denildi. Seçim kampanyasında HPV aşısına yer vermeyen parti ve ittifakların, Cumhur İttifakı ve Ata İttifakı olduğu belirtildi.
Bakan Koca’dan HPV aşısı için ‘yaş grubu’ ve ‘medeni hal’ açıklaması
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın geçtiğimiz yıl 25 Kasım’da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda belirlenen bir grupla aşılamaya başlanacağını ve kapsamını kademe kademe genişleteceklerini açıklamıştı:
“HPV aşısının uygulanması konusunda bir çekincemiz asla yok. Ancak ülkemizin sosyal gerçekliklerinden kopuk kararlar alınmasının kimseye bir faydası yok. Yaptığımız planlamaya göre, yaş gruplarını ve medeni hal durumlarını dikkate alan bir plan hazırlığındayız.”
CİSÜ Platformu Proje Koordinatörü Yonca Cingöz, Bakan Koca'nın açıklamasından bu yana HPV aşısının ücretsiz ulusal aşı takvimine alınmasına dair somut bir adım atılmadığını dile getirdi. CİSÜ olarak 2022 Temmuz ayında Sağlık Bakanlığı'na bir bilgi edinme başvurusu yaptıklarını belirten Cingöz, ‘HPV+ kişilerin cinsiyete ve yaşa göre sayısı ve oranı nedir? 2018-2019-2020-2021 vakıf üniversitelerinde, özel hastanelerde ve SGK anlaşmalı özel hastanelerde kaç hastaya tanı konulmuş, kaç hastaya tedavi uygulanmıştır? Bu tanı ve tedaviler için harcanan toplam bütçe nedir? 2018-2019-2020-2021 devlet hastaneleri, devlet üniversitesi hastaneleri, vakıf üniversitesi hastaneleri, özel hastaneler, Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezlerinde rahim ağzı kanseri teşhisi konulan toplam hasta sayısı kaçtır? Bunların tanı ve tedavisine ayrılan toplam bütçe nedir? 2018-2019-2020-2021 ülkemizde HPV aşısı kaç kişiye yapıldı? HPV aşılarının çocukluk çağına entegre edilmesi ve edilmemesi durumundaki maliyet farkının ne olduğuna ilişkin bir bütçe çalışması var mıdır?’ gibi sorular sorduk ancak bir cevap alamadık” dedi.
Aşı takvimine alınması ve ücretsiz uygulanması için tüm gücümüzle çalışacağız
HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınması ile ilgili seçim beyannamelerinde yer alan taahhütleri dile getiren Cingöz, “Seçim öncesi ittifakların ve partilerin seçim beyannamelerini incelediğimizde Yeşil Sol Parti ve Millet İttifakı’nın seçim bildirgesinde HPV aşısının ulusal aşı programına alınması taahhütü var. Yeşil Sol Parti, bu taahhütte, ‘Rahim ağzı kanserinden korunma için HPV aşısını ulusal aşı programına alacağız,’ ifadeleriyle bildirgesinde yer verirken, Millet İttifakı’nın Ortak Politikalar Mutabakat Metninde HPV aşısı ‘Ergenlik çağına giren kız çocuklarının rahim ağzı kanserini önleyen HPV aşısı da dahil olmak üzere, tüm önleyici sağlık hizmetlerini ücretsiz sunacağız’ ve ‘Genç kızlarımızı ve kadınlarımızı rahim ağzı kanseri ve genital siğillerden korumak için HPV aşısını Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen aşı takviminin içerisine alarak geri ödeme sistemine dahil edeceğiz’ şeklinde iki farklı yerde geçiyor” dedi.
Cumhur İttifakı ve Ata İttifakı’nın beyannamesinde HPV aşısı ile ilgili herhangi bir beyanlarının olmadığını aktaran Cingöz, “Seçim sonrası hükümetin gündemi hakkında bir şey söyleyemeyiz ancak biz HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınması ve ücretsiz olarak uygulanmasına yönelik gündemde ağırlığını koruması ve önceliklendirilmesi için tüm gücümüzle çalışmayı sürdüreceğiz” açıklamasını yaptı.
HPV aşısı için ‘medeni hal’ uygulaması
24 Kasım’da düzenlenen Sağlık Bakanlığı Bütçesi görüşmelerinde HPV aşısının “Yaş gruplarını ve medeni hal durumlarını dikkate alan bir plan” ile uygulanmaya başlanacağı açıklandı. HPV aşısının medeni hal durumları, yaş grupları, sosyal gerçeklik gibi planlamalar üzerinden aşı takviminde yer alabilecek olması hakkında görüşlerini aktaran Cingöz, “HPV aşısının devlet tarafından, ücretsiz olarak, herkese uygulanması önemli bir karar. Ama ‘medeni hal’ ibaresi, aşının sadece evli kadınlara uygulanması riskini barındırıyor” dedi.
Cinsiyet gözetilmeksizin risk grubunda olan herkes aşılanmalı
Yüksek korunma oranı için bu aşı 9-26 yaş aralığında (erkekler dahil) herkese uygulanması gerektiğini vurgulayan Cingöz, “Aşı herhangi bir partnerli cinsellikten önce uygulandığında daha etkili. 9 ile 12 yaş arasında yapılırsa, iki doz ömür boyu yeterli bağışıklık sağlıyor. 12 yaşından sonra ise üç doz yapılması gerekiyor. 9-26 yaş grubunda en yüksek bağışıklık sağlanıyor. Bazı jinekologlar 26 yaş sonrasında da öneriyor” açıklamasını yaptı.
Cingöz, HPV’nin cinsel ilişkiyle birleştirildiğini ancak 9-26 yaş arasında cinsel aktif olmayan birinin bile ileride cinsel aktif olduğu zaman bulaşma riski olduğunu belirterek şunları söyledi;
“HPV aşısı ne kadar erken yapılırsa bağışıklık o kadar güçlü oluyor. Bu nedenle medeni durum ve cinsiyet gözetilmeksizin risk grubunda olan herkes aşılanmalı, çünkü ücretsiz aşılanma bir sağlık hakkıdır.”
