Mali idarenin geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesini zorunlu tutmaya devam etmesi, enflasyonun makul seviyelere çekilemeyeceği gibi algılanabilir mi?

Saygıdeğer okurlarım, 

2023 yılı sonu itibariyle yapılacak enflasyon düzeltmesinin mali idarenin vergiye kavuşmak konusundaki hassasiyetine zarar vermeksizin oluşturulması için makul bir sürenin verilmesinin gerekli olduğu yönündeki muradımı dile getirmiştim.

Ne oldu? Mali idare kurumlar vergisi beyan ve ödeme süresini altı gün uzattı… Kurumlar vergisi beyan dönemi 01 Nisan – 30 Nisan aralığındadır… Nisan ayında dokuz günlük bir tatil söz konusu olmuştu… 

Enflasyon düzeltmesi uygulaması ile bağlantılı ek süre talebindeki ana gaye işlemlerin bir defada doğru olarak yerine getirilmesine yönelikti… 

Ülkemizde enflasyon düzeltmesi (enflasyon muhasebesi) işlemlerinin teknik olarak oluşturulması ve bildirimin muhasebe meslek mensuplarınca yapılması zorunluluğu dikkate alındığında sanki bu süre yeterli olmadı gibi…

Oldukça kısa olarak değerlendirdiğim süre uzatımının paydaşlara eşit şekilde ve arzu edilen faydayı sağlama konusunda yetersiz kaldığını ifade etmek durumundayım.

“Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir” sözü ile 2023 yılıyla bağlantılı konulara şimdilik bir ara vermiş olalım. Vakti geldiğinde konuyu dillendiriyor olacağım…  

Vergi idaresi, 2024/1. (Ocak-Mart 2024) Geçici Vergi döneminde enflasyon düzeltmesinin (enflasyon muhasebesi) uygulanmaması yönünde tebliğ yayımlamak suretiyle yetkisini kullanmış durumdadır.

Gerek yazılı gerekse görsel medyada ilk geçici vergi döneminde enflasyon muhasebesinin uygulanmıyor olmasının olumlu karşılandığına tanık olmaktayız. Ya da en azından öyle ifade edilmektedir… 

Peki mali idarenin bu düzenlemesinden tüm paydaşlar mutlu mudur? 

Varsayalım mutlu olmuşlardır ve düzenleme ayakta alkışlanmıştır…

Bu aşamada yazı başlığına dönmekte yarar bulunmaktadır…

Konuşma dili ile ifade edelim. Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi konusunda kanun koyucu mali idareyi yetkilendirmiştir.

Şimdi diyeceksiniz ki madem geçici neden yine yetkiler kısmi olarak kullanılıyor? Tüm geçici vergi dönemlerini kapsayacak şekilde düzenleme yapılamaz mıydı? 

Vergi idaresi tarafından yayımlanan tebliğ ile de vücut bulduğu üzere; 2024/1. Geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi koşulları oluşmuş, ancak idare verilen yetki doğrultusunda 2024 yılı birinci geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesinin yapılmamasını uygun bulmuştur…

Şimdi buradan soralım ve buna bir yanıt bekler durumda olalım… İdare enflasyonun katlanılabilir seviyelere düşmesi konusunda bir tereddüt içerisinde midir?

Kanun koyucu mali idareyi geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi ile bağlantılı tasarrufta bulunabilmesi yönünde yetkilendirmiştir.

Mali idare bu yetkiyi kısmen ya da tamamen kullanabilir durumda iken, 2024 yılının ilk geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesinin yapılmaması yönünde kullanmıştır.

Sonraki geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi zorunluluğu devam mı edecektir?

Ya da devam etmeli midir? 

Gerçekleşmeleri dikkate alarak değerlendirme yapmak gerekmiyor mu diyeceksiniz… Bu soru karşısında sizinle aynı görüşte olduğumu ifade edebilir durumdayım.

Bunun ardından başka bir soruya daha yanıt aramak gerekiyor. Mali idare neden geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesini ihtiyari bırakmamaktadır?  

Zorunluluğun devamı enflasyonun makul seviyelere çekilemeyeceği gibi algılanabilir mi?

Varın siz karar verin artık kıymetli okurlarım…

Muhasebe meslek mensupları ve işletme yönetimleri ile yaptığım sohbetlerde mali idarenin vergiye zamanında kavuşma isteğinin oldukça anlamlı bulunduğu genel olarak kabul edilmektedir.

2023 yılı sonu itibariyle enflasyon düzeltmesinin (enflasyon muhasebesinin) vergi etkisi yoktur. Bir başka anlatımla bir vergileme söz konusu değildir.

Vergi etkisi bulunmayan enflasyon düzeltmesi işlemlerinin (2023 yılı) kurumlar vergisinden ari olarak verilmiş olması daha anlamlı olabilirdi…  

Arzu edilenenflasyonun yıkıcı etkisinin azaltılması ile gelişmiş ekonomilerle yarışır hale getirilmesi ve kalıcı hale gelmesinin önlenmesidir.

Ne dersiniz kıymetli okurlarım,

Konuşma dili ile ifade edelim; Yüce Meclis idareye enflasyon düzeltmesi ile bağlantılı uygulama konusunda yetki vermiştir. Enflasyon düzeltmesi uygulaması yıllık olmakla birlikte, geçici vergi dönemlerinde de uygulanabilir demiş… İdare 2024 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarını kapsayan döneme ilişkin olarak düzeltme yapmama kararı vermiş, peki sonraki geçici vergi dönemlerinde durum ne olacak?

Enflasyonun bir anlamda ve zımni olarak geçici olacağının kabul edilmediği mi anlaşılmalıdır?

Takdiri siz kıymetli okurlarıma bırakır durumdayım… 

Hal böyle iken…

Yukarıda dillendirmeye çalışmıştım… “Perşembenin gelişi çarşambadan bellidir…” ifadesini konuşacağız elbette ki, ancak henüz değil…

Diliyorum ki tüm paydaşların mutlu olacağı bir adım atılmış olsun…